Summary
samenvatting 1e semester 5e jaar aardrijkskunde
- Course
- Institution
Verschillende hoofdstukken met als hoofdzaak de evolutie van de ruimte en het heelal + de aardrevolutie
[Show more]
Seller
Follow
lunemeynaerts
Content preview
3. Structuur van het heelal3.0 Inleiding
astrologie ≠ astronomie
⇒ kosmografie = exacte wetenschap
Waarom is astrologie geen wetenschap?
- Willekeurige tekeningen volgens de Babyloniërs, geen verband tussen de sterren
- Sterrenhemel verschuift over 1000+ jaren
⇒ dus klopt nu al totaal niet meer!
⇒ PRECESSIE = tolbeweging vd aardas (duurt 26.000 jaar)
Schijnbare magnitude: Helderheid van een ster wordt hierin uitgedrukt
→ Hoe groter de helderheid van de ster, hoe kleiner de schijnbare magnitude
→ Er is GEEN verband tussen de helderheid van de ster en de afstand tot de Aarde
3.1 Telescopen
James Webb Space Telescope
= Vernieuwde Hubble telescoop door technologische vooruitgang
→ Gelanceerd in herfst 2021
→ Geeft beelden van sterren etc. die men nog nooit eerder gezien heeft
grootste telescoop op aarde
= VLT = Very Large Telescope
→ Staat in Chili
→ Staat op 4000 m tov. zeeniveau (boven de wolken)
telescoop in Gent
(Staat niet zo hoog als die van in Chilli of Hawaï)
nadelen:
- bewolking
- lichtvervuiling (veel licht waardoor we veel minder zien)
- atmosferische storing
atmosfeer = trillende gasdeeltjes ⇒ Troebel beeld
hoe hoger, hoe minder gas en ijler de lucht
sterren = gasbollen
⇒ Trillende gasdeeltjes waardoor het lijkt alsof ze trillen
soorten telescopen
ruimtetelescoop radiotelescoop lichttelescoop
Hubble telescoop Human Radioastronomy Armand Pien telescoop
= belangrijke telescoop Station was de weerman voor Frank: opper weerman
+ nu ook naam vd sterrenwacht
, 3.2 Sterren
Poolster = Polaris
→ Behoort tot de kleine beer
→ De Poolster is niet de helderste ster aan de hemel; helderste ster hangt af van het seizoen
→ Doorheen de nacht draaien sterren in een cirkel rond de Poolster (= het centrum)
⇒ Het is een SCHIJNBARE BEWEGING; sterren bewegen niet echt, de aarde wel
→ Poolster staat in het verlengde vd aardas aan de noordpool; beweegt daarom dus niet
sterrenkaart
- rand vd bol = horizon
- Grote Beer (4)
- Kleine Beer (2)
- Poolster staan in het noorden
⇒ Te vinden door het uiteinde vh steelpannetje te verlengen
De hoogte van een ster boven de horizon lees je af op de as die van S
naar N loopt
- hoogte Zenit = 90°
⇒ M.a.w. de Zenit is het (denkbeeldige) punt loodrecht bove de
waarnemer
- hoogste Poolster = 51°(= poolshoogte)
⇒ De hoogte vd poolster boven de horizon is altijd gelijk aan de breedteligging
symbolen
- symbool breedteligging = Φ
- symbool lengteligging = λ
vroeger
sextant: Instrument dat vroeger werd gebruikt om de afstand tot de poolster te meten
⇒ bij ontdekkingsreizen (geschiedenis)
3.3 Afstanden
- Astronomische eenheid (A.E.) = gemiddelde afstand aarde-zon = 150 miljoen km
(1 A.E. = 150 miljoen km)
- Lichtjaar = de afstand die het licht aflegt in 1 jaar tijd = 300.000 km/s
⇒ = +/- 10.000.000.000.000 km = 10 biljoen km (= 25.000.000x de aarde rond)
↳ 300.000 * 60 * 60 * 24 * 365,25
⇒ 5 lichtminuten = 300.000 * 60 * 5 = 90.000.000 km
- Nut van A.E. en lichtjaren: het is gemakkelijk omdat je kleinere getallen hebt
3.4 Opbouw heelal
het Heelal = 13,7 miljard lichtjaar groot
↳ Netwerk van Grote Muren bv: Grote Muur van Sloan
↳ supercluster bv: Lokale Supercluster
↳ cluster bv: Lokale Groep
↳ sterrenstelsel bv: Melkweg
↳ planetenstelsel bv: Zonnestel
↳ planeet bv: Aarde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunemeynaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now