Inhoudsopgave
Inleiding .................................................................................................................................................. 1
Observatieplan ...................................................................................................................................... 2
Observatievraag................................................................................................................................ 2
Observatie operationaliseren .......................................................................................................... 3
Observatiemethode .......................................................................................................................... 3
De organisatie ................................................................................................................................... 4
Verantwoording en betrouwbaarheid ............................................................................................. 4
Interpretatie van de observatie ....................................................................................................... 4
Oriënteren .......................................................................................................................................... 4
Diagnosticeren .................................................................................................................................. 4
Planningsfase .................................................................................................................................... 5
Uitvoeringsfase ................................................................................................................................. 5
Evaluatie ............................................................................................................................................ 5
Event-sampling ................................................................................................................................. 5
0-meting ............................................................................................................................................. 6
Eenheden en domein ....................................................................................................................... 6
Variabelen .......................................................................................................................................... 6
Waarden ............................................................................................................................................. 6
Meetniveau ........................................................................................................................................ 6
Reflectie ............................................................................................................................................. 6
Bronvermelding ..................................................................................................................................... 7
Bijlage ..................................................................................................................................................... 8
Voor de observatie ........................................................................................................................... 8
Interactie met andere peuters ..................................................................................................... 8
Interactie met begeleiders ........................................................................................................... 8
Interactie met naaste omgeving (tijdens het ophalen) ............................................................ 8
Contact zoeken met anderen ...................................................................................................... 9
Na de observatie ............................................................................................................................... 9
Interactie met andere peuters ..................................................................................................... 9
Interactie met begeleiders ........................................................................................................... 9
Interactie met naaste omgeving (tijdens het ophalen) .......................................................... 10
Contact zoeken met anderen .................................................................................................... 10
,Inleiding
De opdracht was dat ik een observatieplan zou opstellen voor een bepaalde
doelgroep met een concrete vraagstelling waarnaar ik specifiek ga observeren naar
bepaald gedrag. Voor mijn observatieverslag heb ik gekozen om een peuter, in dit
geval een jongentje van 3 jaar genaamd V. te observeren. Ik heb specifiek voor dit
jongentje gekozen omdat een vriendin van mij het opviel dat hij zich voornamelijk stil
en teruggetrokken gedroeg in de groep en ik wilde onderzoeken waarom dit het
geval was. Daarom heb ik de volgende vraagstelling opgesteld:
Hoofdvraag: Vertoont V. alleen stil en teruggetrokken gedrag wanneer hij zich in een
groep bevindt?
Om tot een juist antwoord van deze hoofdvraag te komen heb ik ook een aantal
bijbehorende deelvragen bedacht:
Deelvragen:
Hoe reageert V. op contact met andere kinderen tijdens verschillende
activiteiten (bijv. buiten spelen, vrij spelen, knutselen en in de kring)?
Hoe reageert V. op contact met de begeleiders tijdens verschillende
activiteiten?
Hoe vaak zoekt V. contact met of vraagt hij aandacht van andere kinderen?
Hoe vaak zoekt V. contact met of vraagt hij aandacht van de begeleiders?
Hoe reageert V. wanneer hij wordt opgehaald door iemand uit zijn naaste
omgeving?
Wat ik onder contact versta zal ik gaan operationaliseren onder het kopje ‘observatie
operationaliseren’.
Ik ga observeren bij peuterspeelzaal Berend Botje te Enkhuizen, dit zal plaatsvinden
op vrijdag 8 maart 2013 van 08:30 tot 12:00.
In dit verslag ga ik alle facetten behandelen die nodig zijn voor het opbouwen van
een observatie, het uitvoeren en het registreren. Ook blik ik terug op de observatie
en de lessen. In de bijlage staan mijn observatieformulieren van voor en na de
observatie.
1
,Observatieplan
Probleemsignalering
V., 3 jaar oud, is een stil en teruggetrokken jongetje op de peuterspeelzaal. V. speelt
weinig met andere peuters en vraagt weinig aandacht van de begeleiders. Bij een-
op-een contact met begeleiders en/of kinderen reageert V. niet anders dan wanneer
hij contact heeft met de hele groep.
Wanneer er tegen hem gepraat wordt of wanneer hem iets gevraagd wordt, antwoord
hij vaak door knikken; hij praat weinig.
Probleemanalyse
Signalering: V. is stil en teruggetrokken. Hij vraagt weinig aandacht van andere
peuters en de begeleiders.
Betrokkenen: V., begeleiders en ander peuters op de groep.
Aspecten van gedragingen: stil, teruggetrokken, vraagt weinig aandacht, antwoord
vaak d.m.v. knikken met het hoofd.
Probleemdefinitie
V. is stil en teruggetrokken in de groep en vertoont weinig interactie met de
begeleiders en de andere kinderen wanneer hem iets gevraagd wordt of iets
dergelijks. Verder valt hij niet erg op en vraagt V. vanuit zichzelf ook weinig aandacht
van begeleiders en andere kinderen.
Hypothese
V. vertoont stil en teruggetrokken gedrag omdat hij zich onzeker voelt in een groep
en daardoor niet in staat is zichzelf te uitten.
Referentiekader
Ik zal tijdens mijn observatie gebruik maken van het systeemtheoretische
referentiekader omdat ik het psychosociaal functioneren, vanuit het bio
psychosociaal model, van V. opvat als functie uit het systeem waarin V. zit. Met dit
systeem wordt hierbij gedacht aan de peuterspeelzaal. Ik wil onderzoeken waarom V.
zich stil gedraagt in het systeem waar hij zich nu in bevindt (peuterspeelzaal).
Observatiedoel
Mijn doelstelling bij mijn observatie is om te onderzoeken of V. alleen bepaalde
gedragingen en interactievormen in een groep vertoond of dat hij deze ook vertoont
in een ander systeem bijvoorbeeld zijn naaste omgeving (bijvoorbeeld wanneer hij
wordt opgehaald door iemand uit zijn naaste omgeving, reageert V. dan anders?).
Observatievraag
Vertoont V. alleen stil en teruggetrokken gedrag wanneer hij zich in een groep
bevindt?
Deelvragen:
Hoe reageert V. op contact met andere kinderen tijdens verschillende
activiteiten (bijv. buiten spelen, vrij spelen, knutselen en in de kring)?
2
, Hoe reageert V. op contact met de begeleiders tijdens verschillende
activiteiten?
Hoe vaak zoekt V. contact met of vraagt hij aandacht van andere kinderen?
Hoe vaak zoekt V. contact met of vraagt hij aandacht van de begeleiders?
Hoe reageert V. wanneer hij wordt opgehaald door iemand uit zijn naaste
omgeving?
Observatie operationaliseren
Onder het begrip teruggetrokken gedrag versta ik: het vaak alleen spelen, weinig
contact zoekt met begeleiders en andere kinderen.
Onder het begrip contact versta ik: verbale communicatie tussen V. en begeleiders
en andere kinderen.
Tijdens mijn observatie maak ik gebruik van concrete gedragingen: blij, boos,
bang/geschrokken, teleurgesteld, verdrietig of geen reactie(negeren). Deze
gedragingen kan ik plaatsen door de gezichtsuitdrukkingen en houding van V. goed
te observeren. Om een kleine indicatie te geven waar ik op ga letten volgen
hieronder de gedragingen:
- Blij: lachen, glimlachen
- Boos: gooien van voorwerpen, schreeuwen
- Bang/geschrokken: grote ogen, strak gezicht
- Teleurgesteld: treurige blik
- Verdrietig: huilen
- Geen reactie (negeren): geen goede uiting van de emotie,
Concrete gedragingen tijdens contact zoeken met anderen: door middel van praten
met anderen (peuters en begeleiders).
Tijdstip van observeren:
Totale tijd: 1 uur en 15 minuten
09:00 tot 09:15 – tijdens het vrij spelen.
10:00 tot 10:15 – tijdens het in de kring zitten.
10:30 tot 10:45 – tijdens het knutselen.
11:15 tot 11:30 – tijdens het buiten spelen.
11:45 tot 12:00 – wanneer V. wordt opgehaald.
Observatiemethode
Voor mijn observatie heb ik gekozen voor een niet-participerende- en systematische
observatie omdat zo het gedrag van V. het beste is waar te nemen. Ik lok geen
reactie uit bij V. door niet mee te doen en zie hierdoor zijn natuurlijke gedrag. Voor
mijn observatie maak ik gebruik van event-sampling. Dit doe ik omdat ik wil
onderzoeken of er in verschillende situaties ook verschillend gedrag wordt vertoond,
de tijd is niet belangrijk. Ik zal tijdens mijn observatie turven hoe vaak bepaald gedrag
wordt vertoond.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ingridhester. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.