§1.1 Patronen: verschillen in welvaart
Welvaart kan erg verschillen, deze verschillen kun je op de volgende
manieren meten:
1. Bruto binnenlands product per hoofd (bbp/hoofd)
- Alles wat in een land wordt gemaakt door binnen- en buitenlanders
delen door het aantal inwoners. Dit is uitgedrukt in Euro’s op Dollars.
2. Samenstelling van de beroepsbevolking
3. VN-ontwikkelingsindex of welzijnsindex
- Kijkt naar de levensverwachting en het analfabetisme.
- Op een schaal van 0 tot 1.
- Is beter dan het bbp/hoofd.
Er zijn ook een aantal problemen bij deze metingen:
1. Koopkracht
- 1 dollar verschilt in waarde per land
2. Informele sector niet mee gerekend.
3. Gemiddeld inkomen
- Grote sociale ongelijkheid (Semiperiferie)
4. Regionale ongelijkheid
- Verschil in bruto regionaal product per hoofd (brp/hoofd)
De welvaart is verdeeld in verschillende groepen:
1. Rijke landen = centrum
2. Groeiende landen = semiperferie (BRIC-landen)
3. Arme landen = periferie
Ook het werk is verdeeld in verschillende groepen:
1. Tertiaire sector = commerciële dienstverlening
2. Secundaire sector = industrie
2. Primaire sector = landbouw, mijnbouw, grondstoffen
Begrippen:
Bbp/hoofd – alles wat door binnen- en buitenlanders uit een land wordt
gemaakt delen door het aantal inwoners.
Beroepsbevolking – het deel van de bevolking dat werkt + werklozen
VN-ontwikkelingsindex – maatstaaf voor het welzijn door koopkracht,
levensverwachting en analfabetisme.
Koopkracht – de hoeveelheid spullen die je in 1 land kunt kopen van 1 dollar.
Sociale ongelijkheid – verschillen in welvaart.
Regionale ongelijkheid – verschillen in ontwikkeling tussen regio’s.
Brp/hoofd – het inkomen per hoofd in een regio.
, §1.2 Patronen: bevolkingsspreiding en cultuurgebieden
De bevolkingsspreiding in de wereld is slecht verdeeld. De hele
wereldbevolking woont op 10% van het aard oppervlak. De meeste mensen
wonen aan de kust en aan vruchtbare gebieden. Zuid- en Oost-Azië, West-
Europa en de oostkust van de VS zijn het dichtst bevolkt.
- Soms kun je beter van schaalniveau wisselen vanwege verschillen in landen/
regio’s.
De bevolkingsdichtheid is ook slecht verdeeld, zo is die in Egypte 88 terwijl
het rond de Nijl oploopt tot +1000. Dit is een momentopname door verschil in
natuur en migratie. Er is in de (semi)periferie een grote trek van het
platteland naar de stad.
Er zijn verschillende verklaringen voor deze spreiding:
1. Natuurlijke mogelijkheden
- klimaat, vruchtbaar, water, vlak.
2. Ligging
- goede verbindingen met economische kerngebieden, aantrekkelijk
voor migranten.
3. Koloniale verleden
- bevolkingsconcentraties aan de kust.
Verschillende culturen komen zo meer in aanraking met elkaar. Het westerse
cultuurgebied heeft de grootste oppervlakte, en de Chinese de meeste
leden. Cultuur is bouwstijl, inrichting en kleding. De belangrijkste zijn taal en
religie. Dit alles wordt vaak beïnvloed vanaf buitenaf. De verspreiding van
een van deze elementen vanuit een kern gebied heet diffusie. Als een
element dan wordt aangepast aan de bestaande cultuur heet het
cultuurvermenging. Vroeger werd dit alles veel beïnvloed door kolonies.
Tegenwoordig zijn toerisme, migratie en internet belangrijk.
Zijn we op weg naar een wereldcultuur?
- Op veel plekken is er inderdaad een grote westerse invloed, maar er is
zelden echt een verandering in een andere cultuur.
Begrippen:
Bevolkingsspreiding – de manier waarop de bevolking over een gebied is
verdeeld.
Bevolkingsdichtheid – het gemiddeld aantal inwoners per km 2.
Cultuurgebied – gebied waarin culturen voorkomen die sterk op elkaar lijken.
Diffusie – de verspreiding van een cultuurelement vanuit een kerngebied.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Studenten2023. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.