Met dit document heb je een complete samenvatting van blok 2, jaar 1 van Gezondheidswetenschappen (GZW1022, Bedreigingen van Gezondheid). Deze samenvatting bevat een uitwerking van alle taken, kritisch lezen opdracht, colleges, samenvatting van de literatuur voor de training Vraaggesprek Chronisch ...
Taak 1: Public Health
Probleemstelling: Wat zijn bedreigingen van volksgezondheid?
Leerdoel 1: Wanneer is iets een bedreiging voor de volksgezondheid? (public health)
Een bedreiging voor de volksgezondheid is een negatieve invloed op een van de determinanten van
gezondheid (zie leerdoel 4).
Wat is public health?
Het vakgebied dat zich bezighoudt met de volksgezondheid en collectieve maatregelen om de
volksgezondheid te bevorderen wordt in het Engels aangeduid met de term public health.
Engelse definitie van public health = The science and art of preventing disease, prolonging life and
promoting health through the organized efforts of society. (Dus: het voorkomen van ziekte en het
bevorderen van de gezondheid door middel van collectieve maatregelen)
Het werkterrein van de public health wordt volgens deze definitie gekenmerkt door een gerichtheid
op de bevordering van de volksgezondheid en door collectieve maatregelen op uiteenlopende
terreinen die voor de bevordering van de volksgezondheid noodzakelijk zijn.
In Nederland vallen onder de public health onder andere de gemeentelijke gezondheidsdiensten
(GGD-en) die worden aangeduid met de term publieke gezondheid, en de sociale geneeskunde: het
deel van de geneeskunde dat zich richt op de wisselwerking tussen mensen en hun materiële en
immateriële milieu.
(Mackenbach, 2016, pp. 19, 20)
Het paradigma van de public health bestaat uit drie ideeën die met elkaar samenhangen:
1. De meeste gezondheidsproblemen zijn terug te voeren op blootstelling aan ongunstige
omgevingsinvloeden en dus vatbaar voor preventie.
2. Problemen in de volksgezondheid zijn het best op te lossen door collectieve maatregelen.
3. Kwantitatieve onderzoeksmethoden zijn het meest geschikt om volksgezondheidsproblemen
te bestuderen en oplossingen voor die problemen te ontwerpen en te evalueren.
(Mackenbach, 2016, pp. 25)
Leerdoel 2: Wat zijn de verschillen tussen vroeger en nu in bedreigingen van public
health?
Demografische transitie
De homo sapiens heeft waarschijnlijk gedurende het grootste deel van zijn 150.000 jarige
geschiedenis een gemiddelde levensduur bij de geboorte gehad die rond de 30 jaar schommelde:
maar weinig leefden langer dan voor de voortplanting noodzakelijk was. Pas in de tweede helft van
de negentiende eeuw trad een blijvende verbetering van de volksgezondheid in en daarmee een
stijging van de levensverwachting. Rond 1850 bedroeg de levensverwachting 38 jaar voor mannen en
40 jaar voor vrouwen. In 150 jaar is de levensverwachting meer dan verdubbeld. De stijgende lijn van
de levensverwachting wordt slechts onderbroken door de influenza-epidemie van 1918 en de
Tweede Wereldoorlog:
2
, Met demografische transitie wordt bedoeld de overgang die plaatsvindt in een tijdsbestek van 100
tot 150 jaar van een situatie met hoge sterfte- en geboortecijfers naar een situatie met lage sterfte-
en lage geboortecijfers.
De daling van de geboortecijfers treedt later op dan die van de sterftecijfers, omdat het enige tijd
duurt voordat mensen hun reproductiepatroon hebben aangepast aan de hogere overlevingskansen
van kinderen.
(Mackenback, 2016, pp. 20, 21)
Epidemiologische transitie:
De daling van de sterftecijfers berust op een radicale verschuiving in het doodsoorzakenpatroon, die
wel met de term epidemiologische transitie wordt aangeduid. (Mackenback, 2016, pp. 21)
In het model van de epidemiologische transitie worden in die ontwikkeling drie fasen onderscheiden:
1. Het tijdperk van epidemieën en hongersnood (tot 19e eeuw)
Epidemie = een ziekte die optreedt bij een groot aantal mensen in hetzelfde geografische
gebied en zich snel verspreid.
In dit tijdperk is de sterfte nog hoog en wordt deze gedomineerd door infectieziekten. Samen
met incidentele hongersnoden zorgen frequent voorkomende epidemieën van onder meer
maag-darminfecties (cholera) voor heftige fluctuaties in het sterfteniveau. (Mackenbach,
2016, pp. 22)
2. Het tijdperk van afnemende pandemieën (1875 tot 1920)
Een pandemie is een epidemie die zich over landsgrenzen verspreid.
In dit tijdperk daalde de sterfte aan infectieziekten sterk, om plaats te maken voor kanker,
hart- en vaatziekten en ongevalsletsels.
3. Het tijdperk van degeneratieve en sterk met leefstijl samenhangende aandoeningen (tot
1970)
Gedurende dit derde tijdperk, zet het proces van het tweede tijdperk zich door en wordt het
doodsoorzakenpatroon mede door een forse stijging van de sterfte aan hart- en vaatzieken
vrijwel volledig door niet-infectieziekten gedomineerd. (Mackenbach, 2016, pp. 22)
Er vindt een toename van welvaartsziekten plaats. Hieronder vallen verschillende vormen
van kanker, chronische ziektes zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en overgewicht.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilse_nadort. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.
