Ross en wilson anatomie en fysiologie in gezondheid en ziekte-
Dit document bevat een uitgebreide uitwerking van de leerdoelen van het vak AFPF aan de Hogeschool Utrecht. De uitwerking heeft betrekking op casus 4: 'Muriël' (leerjaar 1, blok 1A 'Gezondheid'). Naast de tekst zijn er verschillende afbeeldingen en figuren aan het document toegevoegd om zo de stof...
, DE MANNELIJKE EN VROUWELIJKE GAMETEN (GESLACHTSCELLEN) BENOEMEN
De mannelijke gameten heten spermatozoa (zaadcellen) en de vrouwelijke gameten
worden ova (eicellen) genoemd.
BENOEMEN HOE GAMETEN WORDEN GEVORMD EN WAT ZIJ BEVATTEN
Gameten worden door meiose (celdeling waarbij geslachtscellen ontstaan) gevormd.
Ze bevatten het genetisch materiaal (DNA) op de chromosomen die overgeërfde
eigenschappen aan de volgende generatie door te geven.
SAMENVATTEN WAT ER BIJ EEN BEVRUCHTING GEBEURT
Na geslachtsgemeenschap bewegen zaadcellen zich vanuit de vagina via de
baarmoederhals en de baarmoeder naar de eileiders, waar één zaadcel de eicel
bevrucht. De bevruchte eicel (zygoot) deelt zich herhaaldelijk tijdens de weg omlaag
door de eileider naar de baarmoeder. De zygote nestelt zich in de baarmoederwand
(innesteling) en groeit daar uit tot een embryo die zich ontwikkelt tijdens de 40
weken zwangerschap.
DE VOLGENDE UITWENDIGE EN INWENDIGE GESLACHTSORGANEN VAN DE VROUW
AANWIJZEN EN BENOEMEN: OVARIUM, TUBA UTERINA, UTERUS (INCL. DE TERM
ENDOMETRIUM), CERVIX, VAGINA, CLITORIS, LABIUM MAJUS/MINUS
Ovarium eierstokken Vagina vrouwelijk
geslachtsorgaan
Tuba uterina eileiders Clitoris deel uitwendig
vrouwelijk
geslachtsorgaan
Uterus baarmoeder Labia major grote schaamlippen
Endometrium baarmoeder- Labia minora kleine
schaamlippen
slijmvlies
Cervix baarmoederhals
, DE UITMONDING VAN DE URETHRA, HET PERINEUM EN DE ANUS AANWIJZEN EN
BENOEMEN
Urethra: plasbuis
Perineum: driehoekig gebied dat zich uitstrekt van de onderkant van de labia minora
(kleine schaamlippen) tot de anus.
DE FUNCTIE VAN DE VAGINA EN UTERUS UITLEGGEN
Vagina: verbindt de uitwendige en inwendige voortplantingsorganen met elkaar. De
vagina fungeert als ontvanger van de penis bij de geslachtsgemeenschap en is het
elastische kanaal waar de baby doorheen gaat bij de bevalling.
Uterus: de menstruele cyclus bereidt de baarmoeder voor op het ontvangen, voeden
en beschermen van een bevrucht ovum (eicel). Tijdens de bevalling drijft de
baarmoeder met kracht de baby uit door krachtige ritmische samentrekkingen.
HET PROCES VAN OVULATIE UITLEGGEN EN DE HORMONEN BESCHRIJVEN DIE
HIERBIJ BETROKKEN ZIJN
Ovulatieproces: voor de puberteit zijn de ovaria inactief. Echter bevat het vanaf
de geboorte al alle onrijpe (primordiale) follikels. In de vruchtbare jaren (vanaf de
menarche = eerste menstruatie) is er een ovariële cyclus van ongeveer 28 dagen:
o Dag 1 tot dag 12: primordiale follikel rijpt (o.i.v. follikelstimulerend
hormoon = FSH) uit tot een eifollikel met een ovum (ei) en follikel
vloeistof: ook wel Graafse follikel. Deze eifollikels produceren oestrogeen.
o Dag 14: Graafse follikel barst en geeft ovum af aan de peritoneale holte
(buikvliesholte) = ovulatie (eisprong). Dit wordt gestimuleerd door de LH-
piek.
o Dag 14-20: achtergebleven follikel ontwikkelt zich tot het corpus luteum
(geel lichaam). Dit corpus luteum produceert progesteron. Dit stimuleert
de opbouw van het endometrium (baarmoederslijmvlies).
o Dag 20-28: corpus luteum verschrompelt tot fibreus corpus albicans (wit
lichaam). Dit laat littekentjes achter op het ovarium. Progesteron en
oestrogeenspiegels dalen. Dit stimuleert weer de stijging van FSH: de
cyclus begint opnieuw. Daling van progesteron zorgt voor de afstoting van
endometrium. Dit proces wordt de menstruatie genoemd.
Betrokken hormonen:
o Follikelstimulerend hormoon (FSH): stimuleert de rijping van eifollikels en
de oestrogeenafscheiding, wat tot ovulatie leidt. FSH is daarom
voornamelijk actief gedurende de eerste helft van de cyclus. De
afscheiding ervan wordt onderdrukt na de ovulatie om te voorkomen dat
andere follikels rijpen tijdens dezelfde cyclus.
o Luteïniserend hormoon (LH): zet de ovulatie in gang en stimuleert de
ontwikkeling van het corpus luteum en de progesteronafscheiding.
o Oestrogeen: vrouwelijk geslachtshormonen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimberlyschinkel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
