Summary
Samenvatting pedagogiek en gezinsondersteuning - 1e jaar orthopedagogie - HOGENT
- Course
- Institution
bevat: PPT, notities en boek
[Show more]
Seller
Follow
OrthopedagogieStudente
Content preview
Pedagogiek en gezinsondersteuning 1e jaar orthopedagogieHoofdstuk 1: Inleiding: een beeld van een kind
Pedagogiek vs pedagogische wetenschappen
Pedagogiek: wetenschappelijke studie van opvoeding, onderwijs en vorming (traditionele
omschrijving)
Pedagogische wetenschappen verwijst naar:
- Meerdere subdisciplines
- Meerdere pedagogische pedagogische kaders
- Meerdere onderzoeksmethodes
Pedagogiek = kwestie op zich
2 stromingen:
1. Evidence Based Pedagogiek
- ‘Wat werkt?’
- Meten is weten: handvatten voor de praktijk
- Voorschrijvend
- Gestimuleerd door 2 tendensen:
o Risico reducerend denken
o Individualiserend denken (per categorie)
2. Fundamentele Pedagogiek
- ‘Wat bedoelen we met werken?’
- Trage fundamentele vraagstukken
- Beschrijvend
- Normatief en ethisch: waarden en normen van de samenleving in vraag stellen
(=onderliggende ideologische kwesties)
- (handboek valt onder deze stroming)
De wereld is pedagogiek en pedagogiek is de wereld
- Opvoeden is meer dan stimuleren van hersenontwikkeling of andere
ontwikkelingsdomeinen
- We moeten aan kinderen de wereld uitleggen en initiëren zodat ze
o De wereld verder zetten
o Maar ook de wereld vernieuwen
- In die zin vindt opvoeden plaats tussen generaties
Ontdekking van het concept ‘kind’
- Niet enkel gebaseerd op biologische kenmerken
- De kindertijd is een sociaal geconstrueerde periode
- Is gebaseerd op de maatschappelijke context van dat moment. (religie, politiek en
filosofie)
- Kind is een aparte categorie:
o In de oudheid: kind krijgt aandacht
o Tot laat in de middelleeuwen: kind krijgt aandacht
o Renaissance met o.m Rousseau: de ziel van het kind
o Geïndustrialiseerde samenleving: kind is kwetsbaar en moet beschermd
worden
o 1960 tot vandaag: ‘jeugdland’, grootbrengen door kleinhouden
1
,Pedagogiek en gezinsondersteuning 1e jaar orthopedagogie
- Uit zich in verschillende contexten
o Juridisch: minderjarig vs meerderjarig
o Sociologisch: afhankelijk vs onafhankelijk
o Ontwikkelingspsychologie: jongvolwassene vs volwassene, uitgerekte
kindertijd
Ontdekking van het concept ‘kindertijd’
- Niet enkel gebaseerd op biologische kenmerken
- Kindertijd is een sociaal geconstrueerde periode
- Is gebaseerd op de maatschappelijke context van dat moment
6 kindbeelden:
1. Het voorspelbare kind
o Het kind is voorspelbaar in zijn ontwikkeling
o De volwassene houdt de ontwikkeling in de hand door vroegtijdige opsporing,
diagnose en classificatie. In die zin is het kind ‘maakbaar’
2. Het kind als burger
o Het kind is een burger met rechten en plichten.
o De volwassene beschouwt het kind al een nog-niet-burger en voedt het op tot
burgerschap
3. Het witte kind
o Het kind is wit, niet meertalig en heeft christelijke tradities
o De volwassene houdt geen rekening met diversiteit en structurele discriminatie
4. Het kind als risico
o Het kind loopt gevaar of is zelf een gevaar voor de maatschappij
o De volwassene beschermt het kind tegen de gevaren vd samenleving en
omgekeerd
5. Het kind als held
o Het kind is weerbaar, inventief, flexibel, onconventioneel en vrij
o De volwassene waardeert het kind voor zijn potentieel in het hier en nu. Hij is
vooral toeschouwer en biedt enkel hulp waar nodig.
6. Het kind als kapitaal
o Het kind is een investering in de toekomst. Het is menselijk kapitaal dat rendeert
o De volwassene heeft de verantwoordelijkheid om dit kapitaal te koesteren en erin
te investeren.
Hoe ontstaan die kindbeelden?
- Ze zijn een weerspiegeling van de maatschappij
- Wanneer de maatschappij verandert, veranderen ook de kindbeelden
- De kindbeelden hebben een ideologische basis. Ze zijn een weerspiegeling van de
opvattingen in de maatschappij:
o Religieuze opvattingen
o Politieke opvattingen
o Filosofische opvattingen
De kindbeelden wijzigen niet plots maar vullen elkaar aan. Verschillende kindbeelden
kunnen naast elkaar staan in 1 periode
2
,Pedagogiek en gezinsondersteuning 1e jaar orthopedagogie
Kindbeelden hebben invloed op:
- Hoe het kind naar zichzelf kijkt
- De verwachtingen van ouders en leerkrachten
- De relatie tussen kind en opvoeder en de manier van handelen
- De manier waarop men spreekt en de verwachtingen van de maatschappij
- Het beleid en de acties die men opzet (sociaal, economisch en cultureel)
3
, Pedagogiek en gezinsondersteuning 1e jaar orthopedagogie
Hoofdstuk 2: Het voorspelbare kind
1. Wat houdt het kindbeeld in?
10 elementen:
1. Kind is voorspelbaar en in die zin is het een louter technische aangelegenheid
2. Ontwikkeling van het kind verloopt volgens vaste stadia. Bij misloop kijken ze naar
wat fout liep in het vorig stadium.
o Vaste stadia: cognitieve ontw, motorische ontw…
3. Er is een norm en hoe vroeger men die norm bereikt, hoe beter = De Olympische
Spelen van de Ontwikkeling
o Olympische spelen vd ontwikkeling: kunnen lopen, praten, kruipen.
o Bv: Op 8 maanden moet de baby kunnen kruipen, op 2 jaar moet die lopen, in
de kleuterklas moet het kind met een schaar kunnen snijden, op 3 jaar
kunnen praten
4. Kind moet zo perfect mogelijk zijn en er is minder tolerantie voor wie afwijkt vh
gemiddelde
5. Wie afwijkt moet zo snel mogelijk geremedieerd worden
o Remediëren = herstellen, trainen, stimuleren
6. Kind dreigt soms opgesloten te zitten in een label en ‘is’ enkel nog het label
7. Erg adult-centrisch model: kind is ‘onaf’ en moet evolueren naar volwassenheid
8. Mens is maakbaar: verbeterbaar (er is een pad voor jou uitgestippeld)
9. Zinvol = wat we kunnen meten. Wat we niet kunnen meten is minder belangrijk en
zinvol.
o Het idee van: ‘meten is weten’
10. Druk op ouders om perfect te zijn is groot
2. Wat is de rol van de volwassene in dit kindbeeld?
De volwassene moet de ontwikkeling goed in het oog houden door vroegtijdige opsporing,
diagnose en classificatie
De ouder wordt gedwongen in de rol van expert-ouder = ‘pedagogisering’ van ouders
- Ouders moeten expert zijn in de pedagogiek en psychologie, ze zijn verantwoordelijk
voor de ontwikkeling van het kind
-> Zorgt voor een enorme druk & een hoog mensbeeld
- Rol vd ouder: kijken en zien of de ontwikkeling goed verloopt, als er een probleem is
met het kind snel kunnen ingrijpen
3. Wat vertelt dit kindbeeld over de samenleving?
Dit kindbeeld weerspiegelt de neoliberale samenleving die gekenmerkt is door:
- Vooruitgang is belangrijk
- Competitie is belangrijker dan coöperatie: ieder voor zich
- Weinig aandacht voor ongelijke kansen
Neoliberale samenleving = een samenleving waar men moet presteren
Bv: men moet goede punten behalen, een diploma hebben…
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller OrthopedagogieStudente. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now