Samenvatting van alle hoorcolleges, werkgroepen, literatuur en jurisprudentie in 1 document van het vak Materieel Strafrecht. Kort en duidelijk overzicht van de inhoudelijke kern van het vak. Afgerond met een 8.
Materieel Strafrecht
Het beslissingsmodel
Formele vragen art 348 Sv antwoorden art 349 lid 1 Sv
(1) Is de dagvaarding geldig? Nee: dagvaarding nietig
(2) Is de rechter bevoegd? Nee: rechter onbevoegd
(3) Is de OvJ ontvankelijk? Nee: OvJ niet-ontvankelijk
(4) Zijn er redenen voor schorsing? Ja: schorsing van vervolging
*wel opnieuw vervolgen, afwegen bij (3)
Materiële vragen art 350 Sv antwoorden art 352 Sv
(1) Is het ten laste gelegde feit bewezen? Nee: vrijspraak (lid 1)
(2) Is het feit strafbaar? Nee: OVAR (lid 2)
(3) Is de verdachte strafbaar? Nee: OVAR (lid 2)
(4) Welke sanctie dient te worden opgelegd? Ja: straf, maatregel of rechterlijk pardon
*niet opnieuw vervolgen
Formeel
Vraag 1: is de dagvaarding geldig?
• Functies dagvaarding
o Betekend art 36a-36g Sv
o Persoonsaanduidingsfunctie (verdachte)
o Oproepingsfunctie (verschijnen rechter)
o Informatiefunctie (procedurele rechten)
o Beschuldigingsfunctie(tenlastelegging)
▪ Enkelvoudig (eentje)
▪ Primair/subsidiair (zwaarte)
▪ Cumulatief (en)
▪ Alternatief (of)
▪ Eisen tenlastelegging art 261 Sv
• Feit
• Tijd en plaats
• Delictsomschrijving (bestanddelen)
• Omstandigheden (concretiseren)
• Nee: dagvaarding nietig -> opnieuw vervolgen
Vraag 2: Is de rechtbank bevoegd?
• Absolute competentie: soort rechter
o Politierechter = eenvoudige zaken art 368 Sv
o Meervoudige kamer = complexe zaken art 345 lid 3 Sv
o Kantonrechter = overtredingen en stroperij art 382 Sv
• Relatieve competentie: gebied rechtbank art 2-6 Sv
1. Het rechtsgebied waar het feit is begaan
2. Het rechtsgebied waar verdachte woont of verblijft
3. Het rechtsgebied waar verdachte zich bevindt of laatste verbleef
4. Het rechtsgebied waar verdachte eerdere vervolging aanhangig is
• Nee: onbevoegd -> opnieuw vervolgen
,Vraag 3: Is de OvJ ontvankelijk?
• Vervolgingsbeletselen
o Rechtsmacht art 2-8 Sr
o Immuniteit overheidsorgaan art 51 Sr
o Ne bis in idem art 68 Sr
o Verdachte is overleden art 69 Sr
o Verjaring van vervolgingsrecht art 70 Sr
o Transactie voldaan art 74 lid 1 Sr
o Ontbreken van klacht art 269 Sr
o Kennisgeving niet verdere vervolging art 243 jo. 255 lid 1 Sv
o Rechtbank verklaard de zaak beëindigd art 36 jo. 255 lid 1 Sv
o Leeftijd < 12 jaar art 486 Sv
• Ja: niet-ontvankelijk
o Repareren: opnieuw vervolgen
o Niet repareren: niet opnieuw vervolgen
Vraag 4: Zijn er redenen voor schorsing?
• Redenen art 14-16 Sv
• Ja: de vervolging wordt geschorst
Materieel
Vraag 1: Is het ten laste gelegde feit bewezen?
• Tenlastelegging
o Bestanddelen: opnemen en bewijzen
▪ Niet bewezen: vrijspraak (vraag 1)
▪ Niet benoemen: OVAR (vraag 2)
o Elementen: verondersteld aanwezig te zijn
▪ Tenzij strafuitsluitingsgrond OVAR (vraag 3)
• Is er wettig bewijsmateriaal? art 338-344a Sv
o Voldoende -> negatief bewijsstelsel
o Betrouwbaar
• Is de rechter overtuigd?
Vraag 2: Is het feit (bewezen verklaarde) strafbaar?
• Legaliteitsbeginsel
• Kwalificatievraag: welk delictsomschrijving?
• Nee: OVAR
Vraag 3: Is de verdachte strafbaar?
Rechtvaardigingsgrond Strafuitsluitingsgrond
Bestanddeel Vrijspraak Vraag 1 -> niet OVAR Vraag 3 -> niet voldoen
Wederrechtelijkheid voldoen delictsomschrijving element verwijtbaarheid
Bestanddeel Vrijspraak Vraag 1 -> niet Vrijspraak Vraag 1 -> niet
Culpa: wederrechtelijkheid voldoen delictsomschrijving voldoen delictsomschrijving
en verwijtbaarheid
Elementen: OVAR Vraag 3 -> niet voldoen OVAR Vraag 3 -> niet voldoen
Wederrechtelijkheid en element verwijtbaarheid element verwijtbaarheid
verwijtbaarheid
,Vraag 4: Welke sanctie wordt opgelegd?
• Straf of maatregel art 351 Sv (dualistisch stelsel)
• Rechterlijk pardon art 9a Sv
• Hoofdstraf = maximum
• Boete, gevangenisstraf en taakstraf
Week 1 – Inleiding, legaliteit en wederrechtelijkheid
Materieel strafrecht
(1) Strafbaarstelling -> delictsomschrijving, sanctienorm, misdrijven en overtredingen
(2) Algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid -> wie en wanneer?
(3) Voorwaarden voor vervolgbaarheid -> vervolgingsbeletselen
(4) Sanctierecht -> welke straf?
Definitie materieel strafrecht:
1. Welke gedragingen onder welke omstandigheden strafbaar zijn (strafbepalingen)
2. Waaruit de straffen bestaan (sanctierecht)
3. Onder welke voorwaarden het strafrecht wordt toegepast (vervolgbaarheid)
Het uiterste redmiddel:
• Ius puniedi: recht van de overheid om burgers te straffen o.g.v. normschendingen
• Men ging van een accusatoir naar een inquisitoir proces
• Doel: voorkomen eigeninrichting
o Schade-beginsel (harm and wrong) -> nooit doel schade herstellen
o Rechtsgoederen beschermen soms indirecte werking
Bronnen:
• Internationale verdragen en EU-recht
o Verplichtingen tot strafbaarstelling (materiele harmonisatie)
o Rechten voor de verdachte
o Positieve verplichtingen EVRM
• Wetboek van Strafrecht
o Primaat bij de wet: legaliteitsbeginsel
o Primaat bij het Sr: codificatiegebod art. 107 Gw
▪ Commune strafrecht in Sr
▪ Bijzondere strafrecht in andere wetten (via art. 91 Sr)
• Boek 1 – Commune Strafrecht
• Boek 2 – Rechtsdelict – misdrijven – opzet en culpa
• Boek 3 – Wetsdelicten – overtredingen – het gedaan hebben
• Lagere wetgeving APV
• Nationale en internationale jurisprudentie
, Ontwikkeling van het strafrecht
• Tot 1886: Franse Code Pénal
• Na 1886: nationaal wetboek van strafrecht
Behouden:
1. Algemene leerstukken niet of nauwelijks gedefinieerd
2. Tweedeling tussen misdrijven en overtredingen
3. Grote straftoemeting
Ontwikkelingen:
1. Slachtoffer van primaire plaats
2. Nieuwe vormen van criminaliteit
3. Toename Europees en internationaal strafrecht
a. Formele harmonisatie: politiële justitiële samenwerking (wederzijdse erkenning)
b. Materiele harmonisatie: afgestemd op Europese normen (secundair recht)
4. Groei van bijzondere strafrecht met gelede normstelling
5. Toename andere disciplines
6. Neo-vergelding
7. Verzakelijking
8. Veiligheidsdenken
9. Strafbaarstelling van de voorfase
10. Functioneel daderschap
De verschillende strafrechttheorieën
Absolute vergeldingstheorieën: de rechtsorde aangebrachte deuk weer vereffend
De rechtsgrond van de straf is tevens het doel, de vergelding
• Grondslag is het misdrijf (quia peccatum est)
• Misdrijf is de rechtvaardiging (absoluta ab effecten)
• Gelijkheid tussen straf en misdaad
De Klassieke School 1886 (Cesare Beccaria): indeterminisme
Beschermen van burger tegenover de overheid (liberale rechtsstaat)
Maximaal geluk, voor maximaal aantal mensen (laissez faire, laissez aller-principe)
• Daadstrafrecht
1. Uitsluitend geschreven wetboeken om willekeur te voorkomen
2. Geen onnodige strafbaarstellingen
3. Duidelijke en heldere formuleringen ten behoeve van rechtszekerheid
4. Gerechtvaardigde straffen (niet meer dan vergelding)
5. Proportionaliteit van straffen
6. Zekerheid van straffen
7. Geen preventief optreden, maar retrospectief reageren
• Kenmerken:
o Terughoudendheid strafbepalingen
o Grote straftoemetingsvrijheid
o Interpretatievrijheid
o Twee deling tussen misdrijven en overtredingen
o Vrijheidsstraffen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sjoukjekraak. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.39. You're not tied to anything after your purchase.
