Summary
Samenvatting Vertaal- en tolkwetenschap
- Course
- Institution
Nina Reviers Sanz Gallego
[Show more]
Seller
Follow
maitespildooren824
Content preview
Vertaal- en Tolkwetenschap1. Translation
Defi niti e van vertalen
= Iets overzetten van de ene brontaal van de brontekst naar de andere doeltaal van de
doeltekst
Afgeleid van Latijnse translatio
Vertalen als proces
- de activiteit of het proces van het omzetten van informatie (geschreven of gesproken) in een
andere taal
Vertalen als product
- een stuk tekst of spraak dat is omgezet in een andere taal
Vertalen volgens Roman Jakobson
Gebaseerd op semiotiek
- Semiotiek
o De studie van communicatie door middel van tekens en gebarensystemen, waarvan
taal er maar één is
- Interlinguale vertaling (eigenlijke vertaling)
o Een interpretatie van verbale tekens door middel van een andere taal
- Intralinguale vertaling (herformulering)
o Een interpretatie van verbale tekens door middel van andere tekens van dezelfde
taal
Parafraseren
- Intersemiotische vertaling (transmutatie)
o Een interpretatie van verbale tekens door middel van tekens van non-verbale
tekensystemen
Verfilming van een boek
Vertaling in andere talen/culturen
Arabisch en Engels nadruk op overzetten
Bengali en Chinees op verandering van taal
Nederlands: vertalen (nadruk op taal) mss VERandering van taal
1
,Vertaalwetenschap
= Discipline die zich bezighoudt met “de complexiteit van de problemen rond het fenomeen
vertalen"
2e helft 20e eeuw
Vertaalwetenschap is een discipline
Inter- en multidisciplinair onderzoek
o Interdisciplinair = Integratie van kennis en benaderingen uit verschillende disciplines
om een synthese van benaderingen te creëren
o Multidisciplinair = Verschillende disciplines, één aanpak
Enkele termen
Adaptatie = bewerking van een tekst (vb ook moderne versie van Romeo en Julia)
Versie = ligt dicht bij adaptatie (intralinguale vertaling van een tekst waarbij gelijkenissen en
verschillen optreden, verschillen kunnen veroorzaakt worden door nieuwe context of nieuw doel)
Transcreatie = aanpassen van een tekst in andere taal maar context, vorm, intentie etc worden
behouden, vertalen van slogans en reclame (doelpubliek overtuigen) -> zowel inter- als intralinguaal,
extra component van creativiteit (reclame dus specifiek doelpubliek)
2. Equivalence
Gelijkwaardigheid maar geen gelijkheid
Boodschap moet behouden blijven
Niveau van equivalentie
- Connotatie
- Stijl
Verschillende soorten equivalenti e
Equivalentie in betekenis (Jakobson)
Vertaalbaarheid houdt rekening met
- Taalkundige relativiteit of determinisme
o Verschillen in talen geven vorm aan verschillende conceptualisaties van de wereld
Eskimo’s hebben meer woorden voor sneeuw
- Linguïstisch universalisme
2
, o Hoewel talen kunnen verschillen in de manier waarop ze betekenis overbrengen, is
er een (min of meer) gedeelde manier van denken en de wereld ervaren.
Verschillen in talen treden op bij
- Geslachtsniveau
o Woorden hebben verschillende geslachten in andere talen
- Morfologieniveau
o In het Russisch varieert de werkwoordsmorfologie naargelang de handeling al dan
niet voltooid is
- Het niveau van semantische velden
o Zoals verwantschapstermen: bijvoorbeeld het Duitse ‘Geschwister’ wordt in het
Engels gewoonlijk uitgelegd als “brothers en sisters”, aangezien “siblings” nogal
formeel is
Verschillende soorten betekenis
- Taalkundige betekenis
o De relatie tussen verschillende taalkundige structuren: er kunnen verschillen
optreden in betekenis, zelfs wanneer vergelijkbare woordklassen worden gebruikt
- Referentiële betekenis
o Denotatieve betekenis (woordenboek)
- Emotieve of connotatieve betekenis
o De associaties die een woord oproept
Betekenis bepalen
Hierarchical structuring
o Reeksen woorden onderscheiden op basis van hun niveau (overkoepelende term en
hyponiemen)
Componential structuring
o Specifieke kenmerken van een reeks gerelateerde woorden identificeren en
onderscheiden
Morfosyntacti sche equivalenti e en leemtes
Moeilijk te vertalen als bepaalde talen specifieke elementen niet hebben
Russisch heeft geen lidwoorden
Engels heeft geen verschil tussen verleden tijden
Lexicale leemtes
Niet alle woorden in taal A hebben een lexicaal equivalent in taal B`
Grote uitdaging voor vertalers
o Leenwoorden gebruiken
Voorbeelden
Stopwoorden
3
, Frituur
Namen van eten (tapas, pizza)
Sinterklaas is afwezig in sommige culturen
Politieke termen (gouverneur, premier), ...
o Oplossing
Citeren
Woorden uitvinden
Formele en dynamische equivalenti e
Formele equivalentie
o Sterk gericht op BT-structuur
Bepalen nauwkeurigheid en juistheid
o Aandacht op boodschap, zowel vorm als inhoud
Moet zo goed mogelijk overeen komen met elementen in de brontaal
o Denotatie en connotatie
Dynamische equivalentie (functionele equivalentie)
o Effect van brontaallezer moet hetzelfde zijn als de doeltaallezer
o Zo natuurlijk mogelijk
o Connotatieve betekenis
o Vorm en syntaxis minder belangrijk
o Idiomatische uitdrukkingen
Equivalent eff ect
Vertaling is geslaagd als het een equivalent effect heeft
Effect in BT komt overeen met effect in DT
4 basisvereisten van een vertaling
1. Logisch zijn
2. Overbrengen van de boodschap van BT
3. Natuurlijke en gemakkelijke vorm van expressie
4. Equivalent effect (Nida)
Kritiek op Nida:
Grote afstand DT-publiek en BT-context
Wie is de lezer en wat is de bedoeling vd BT-auteur
o Parateksten (voorwoord boek, nawoord, lezing, interview)
Hoe natuurlijkheid beoordelen
o Variëteiten van een taal (Vlaanderen en Nederland)
Subjectief oordeel van vertaler
Wetenschappelijk?
Theologisch en bekeringsstandpunt
Semanti sche en communicati eve vertaling
Communicatieve vertaling
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maitespildooren824. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now