Summary
Samenvatting - Gerechtelijke geneeskunde en criminalistiek (18/20)
- Course
- Institution
volledige samenvatting van de lessen & uitleg medestudenten
[Show more]
Seller
Follow
lisadebeule
Content preview
GERECHTELIJKE GENEESKUNDE &CRIMINALISTIEK
INLEIDEND DEEL
HOOFDSTUK 1. JUSTITIE EN GENEESKUNDE (DE RELATIE TUSSEN DE 2)
1. JUSTITIE – HET GERECHT
De staande magistratuur = openbare aanklager (procureur) (het parket magistraat)
o Sporen misdrijven op = opsporingsonderzoek
o Misdrijven vervolgen = verdachten voor de rechtbank brengen (requisitoir)
= iemand beschuldigen van bepaalde misdrijven zijn dus niet neutraal
o Het openbaar ministerie bestaan uit de procureur des Konings en de substituten.
Deze zijn niet ondergeschikt aan de procureur, maar hij zal het onderzoek
wel leiden.
o Zowel de openbare aanklager als de terechtgestelde persoon kunnen het vonnis in
beroep stellen
De zetelende magistratuur = de rechtbank bestaande uit onafhankelijke rechters
o Oordelen over de schuldvraag
Beoordelen & veroordelen (en dus ook de strafmaat bepalen)
o Zijn onafhankelijk van het gerechtelijk onderzoeken zijn dus wel neutraal
Terechtzitting
De onderzoeksrechter doet vooronderzoek (à charge EN à décharge: dus
zowel in het voordeel als in het nadeel van de verdachte onderzoeken)
Hij is dus ook een neutrale/onafhankelijke rechter en zal zelf nooit
oordelen over die schuldvraag
1.1 HET RECHTBANKSTELSEL
Rechtbank – vonnis (mogelijk om in beroep te gaan)
Hof – arrest (onmogelijk om in beroep te gaan)
o MAAR indien fouten in de procedure,… wel mogelijk om naar het Hof van Cassatie te
gaan (de hoogste rechtbank)
o Hof van beroep: procureur generaal en de rechters = raadsheren (zij stellen of het
vonnis terecht of onterecht is)
Elke zaak begint op niveau van 1ste aanleg (er zijn uitzonderingen)
Het Hof van Assisen (een tijdelijke rechtbank: samenstelling op het moment van die
rechtszaak = doodslag/moord)
o Strafmaat = geringer + schriftelijk + mogelijkheid om in beroep te gaan
o Voorzitter (=raadsheer Hof van Beroep) + bijzitters (ook rechters van 1 ste aanleg)
o + 12 juryleden/leken kunnen niet werken + beantwoorden de schuldvraag
Schuldig? Indien innerlijke overtuiging
1
,1.2 STRAFRECHT
Strafrecht = opsporen van misdrijven = wanneer een strafwetsartikel is overtreden. Geen strafwet?
Geen misdrijf.
1. Opsporingsonderzoek door het parket/ procureur des Konings = het vooronderzoek
a. De procureur kan het onderzoek seponeren & vervolgen
b. Ook indien betrapt op heterdaad
c. Gebeurt nadat er een klacht bij de politie is ingediend en er daarom een PV is
opgesteld (een PV is altijd de waarheid)
2. Gerechtelijk (voor)onderzoek door de rechtbanken
a. Door de onderzoeksrechter
b. Geeft dwangmaatregelen (voorlopige hechtenis) of doet inbreuken op de privacy
(huiszoeking) kan alleen door een onderzoeksrechter dus een procureur geeft zo
zijn bevoegdheid op
3. De Raadkamer (=een rechtbank)
a. Op basis van de elementen van de onderzoeksrechter moet de Raadkamer beslissen
over verwijzing naar de rechtbank OF buitenvervolgingstelling
b. Moet ook een voorlopige hechtenis bekrachtigen indien die langer dan 5 dagen duurt
c. Beroep is mogelijk bij de Kamer van Inbeschuldigingstelling
HET VERLOOP VAN HET STRAFRECHTELIJK ONDERZOEK
Het verloop staat uitgeschreven in het wetboek strafvordering. De misdrijven staan omschreven in
het strafwetboek.
Zo’n onderzoek gebeurt in het geheim (zeker deskundigen zijn verplicht te zwijgen). Maar soms
komen belangrijke zaken toch in de buitenwereld (interviews, media,…)
Wet Franchimont: advocaten van de beschuldigde mogen het dossier inzien, maar hierdoor lekt er
vaak informatie, ook politie & hulpdiensten kunnen info lekken.
Niet-tegensprekelijk: deskundigen mogen snel beslissen hoe ze het onderzoek voeren (ze moeten
wel een eenmalige eed afleggen). De uitspraak van een deskundige mag niet in graag gesteld
worden. ( burgerlijke zaken)
1.3 BURGERLIJKE RECHT (GESCHREVEN DOOR NAPOLEON, WEL GEMODERNISEERD)
Iedereen die schade heeft opgelopen, heeft recht op een schadevergoeding (inspiratie voor het
verzekeringsstelsel). Indien een strafzaak met veroordeling kan je u burgerlijk stellen en zo een
schadevergoeding eisen MAAR wanneer je alleen naar een burgerlijke rechtbank gaat, moet je wel
zelf bewijs kunnen voorleggen (bv: medische fout)
De aansprakelijkheid van iets of iemand:
o Contractueel OF buiten-contractueel
Expertise (deskundige of college van deskundigen) tegensprekelijk
2
,2. JUSTITIE – DESKUNIDGEN
Een procureur kan een deskundige aanstellen (dit is dan een raadsheer). Een deskundige aangesteld
door een onderzoeksrechter/rechtbank is wel een onafhankelijke deskundige. Indien je niet
onpartijdig kan werken (bepaald door de wet: financieel, emotioneel) dan kan je jezelf wraken =
weigeren om mee te werken. (voorbeeld: spaghetti-arrest bij Dutroux zaak)
De deskundige moet gekozen worden uit het Nationaal Register van Gerechtsdeskundigen:
o Officiële titel (algemene eedaflegging)
o EXP nummer
o Aantal voorwaarden (algemeen-’vakkennis’-deontologie)
o Aanvaardingscommissie
1. Strafzaken: inbreuk tegen de strafwet
a. Bewijs van inbreuk en daderschap
b. Niet-tegensprekelijk ( burgerlijke belangen)
c. Strafrechtelijke tarieven
2. Burgerlijke zaken: schadevergoeding
a. Tegensprekelijke procedure (art. 962 – 991 Ger. W.)
b. Kosten voor meest gerede partij
c. Bewijsvoering door eisende partij
i. Causaal verband tussen feiten en schade
ii. Evaluatie omvang van de (menselijke) schade
3. FORENSISCHE WETENSCHAPPEN – FORENSISCHE GENEESKUNDE
“Geheel van alle wetenschappen en technologische disciplines die kunnen worden aangewend ter
opheldering van gerezen rechtsvragen”.
“Gerechtelijke geneeskunde is de studie van alle problemen die zich bij de rechtspleging kunnen
voordoen, en slechts met deskundige hulp van een arts kunnen opgelost worden” (H.F. Roll)
“Truth or the nearest reasonable approach to it that is possible from what is observed, is the sole
aim” (B. Knight)
Doel: waarheidsvinding (het achterhalen van de waarheid). Heldert feiten op a.d.h.v. materiële
bewijsvoering (vaststelbare elementen). Dit dankzij specifieke vak- & forensische kennis & kunde
zoals criminalistiek. DUS het aanwenden van medische kennis & kunde (alle mogelijke methoden) ter
opheldering van de waarheid.
De bijdrage tot criminologie: de leer van misdading gedrag: crime analysis & management
Een aantal forensische wetenschappen: gedragswetenschappen (psychologie, sociologie,…)
natuurwetenschappen (ingenieurswetenschappen, (bio)medische wetenschappen,…)
3
, 3.1 TAAKOMSCHRIJVING VAN FORENSISCHE GENEESKUNDE
Forensische pathologie (postmortem onderzoeken)
o Lijkschouwingen uitvoeren & interpreteren
Forensische kliniek (levende slachtoffers)
o Vaststellen en interpreteren verwondingen
o Evaluatie menselijke schade
o Evaluatie rij-geschiktheid
Expertisen bestuderen het medische dossier
o Beoordelen medisch handelen
o Adviesverlening
Forensisch labo: biologische sporen
Forensische medische wetenschappen:
Forensische geneeskunde
Forensische toxicologie
Forensische genetica (DNA)
Forensische odontologie (tandonderzoek om bv. zo leeftijd in te schatten)
Forensische antropologie = leeftijd schatten via botten
Forensische psychiatrie
o Toerekeningsvatbaarheid: besefte de dader dat het fout is wat hij deed?? Art. 71 Sw
Dit dan psychotische aandoeningen GEEN alcohol/drugs!
= staat van krankzinnigheid / onweerstaanbare dwang TIJDENS DELICT
o Gevaar voor de maatschappij
o Gedwongen opname
Wet ter bescherming geesteszieke 26 juni ’90
Beschermende maatregelen
Psychiatrische observatie (max. 40 dagen)
Psychiatrisch verblijf (max. 2 jaar)
Voorwaarden: indien geen andere mogelijkheid :
Ernstig gevaar voor zichzelf of derden
Psychiatrische aandoening
De psychiater kan altijd aan de vrederechter vragen om de maatregelen
teniet te doen, dit indien het niet meer nodig is
o Behandeling psychiatrische delinquenten
4. UITOEFENING VAN GENEESKUNDE
Alleen artsen kunnen het uitoefenen. Wanneer er een niet-arts (voldoet niet aan voorwaren) toch
geneeskunde uitoefent = strafbaar (bv. medische ingrepen worden dan slagen & verwondingen). Een
arts moet namelijk lichamelijk & geestelijk geschikt zijn (toezicht door federale toezichtcommissie) +
een artsdiploma + visum van FOD volksgezondheid bezitten. Het visum kan ingetrokken worden
indien geen geschiktheid meer. Ook moet de arts ingeschreven zijn in de provinciale raad.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisadebeule. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.13. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now