Summary
Samenvatting
- Course
- Institution
Samenvatting van 16 pagina's voor het vak 3.2 Gespecialiseerde verpleegkunde aan de Artesis
[Show more]
Seller
Followmarijkbogaert
Content preview
TAB 3.2 BloedgassenMevr. Vandewalle
Bloedgasanalyse
• Interpreteren bloedgassen belangrijk voor diagnostiek en behandeling
• Aanvulling op anamnese, klinisch onderzoek en andere onderzoeken
• Belangrijk:
• Correcte interpretatie
• Correcte acties of omzettingen:
• bv. aanpassen van de zuurstoftherapie, beademing, ...
Leerdoelen
• Betekenis en inhoudelijk van onderstaande begrippen:
• zuren, basen en zouten
• het begrip pH
• het zuur-base evenwicht
• het buffersysteem, zowel respiratoir als metabool
• de belangrijkste zuur-base stoornissen
• compensaties van de zuur-base stoornissen
• beoordelingscriteria van bloedgassen
• normaalwaarden van een arterieel bloedgas
• Niet-gecompenseerde en gecompenseerde zuur-base stoornissen
Wanneer en waarom?
1. Diagnose stellen
• Onder andere: respiratoire insufficiëntie, primaire hyperventilatie, metabole acidose en
metabole alkalose, ...
2. Ernst van een ziekte bepalen
• In combinatie met verder (klinisch) onderzoek waardoor duidelijk wordt dat invasieve
therapie nodig is.
3. Behandeling bewaken en opvolgen
• Tijdig opsporen van achteruitgang van de gezondheid
• Effect van de behandeling meten
• Zuurstof titreren bij patiënten
• Therapie aanpassen
• Soms veneus bloedgas:
• Door fout te prikken
• Specifiek op vraag door de arts
• Bij analyse hiervan à veneuze waarden !
• Elektrolyten blijven wel betrouwbaar
,Arteriële punctie: plaatsbepaling
• Art. bloedgas (ABG) punctieplaatsen:
• Art. Radialis (meest voorkomend)
• Art. Femoralis
• Zelden: art. Ulnalis & art. brachialis
• Punctie met luchtvrije spuit
• Rechtstreeks in een arterie
• Pijnlijk!
• Zwenken voor analyse -> voorkomen dat bloedstaal stolt.
Arterie Radialis punctie: voorbereiding
1. Bevestig dat een bloedgasanalyse nodig is en signaleer eventuele contra-
indicaties:
• inadequate circulatie op de aanprikplaats
• via een infectieuze of maligne lesie
• dialyseshunt
• verdenking op of bewezen perifere vasculaire
aandoeningen
• een stollingsstoornis of antistollingstherapie
2. Noteer de details over de huidige O2-therapie
en respiratoire ondersteuning
3. Wacht minstens 20 minuten na elke verandering in de O2-
therapie voor de bloedafname, tenzij spoed
4. Informeer de patiënt over het waarom
5. Zoek geschikte plaats voor afname
6. Materiaal klaarleggen: heparinespuit met dop, naald 20-22G,
wegwerpnaaldcontainer voor scherpe instrumenten, gaas, Chloorhexidine, …
Arterie Radialis punctie: voor de afname
Voer een Allen-test uit om zeker te zijn van een adequate circulatie vanuit de arteria ulnaris.
Beiden arteriën afknijpen … als men de ulnaris loslaat en hand kleurt rood heb je een positieve Allen
test
• Leg de hand van de patiënt met de pols 20-30 graden gestrekt. Een verdere strekking van de pols
kan de arteriële bloedstroom belemmeren.
• Zoek de art. radialis door de polsslag te voelen; kies een plek waar de polsslag duidelijk voelbaar is.
• Reinig de aanprikplaats met een alcoholdoekje.
• Leg uw hand stabiel op de hand van de patiënt, breng de naald in met een hoek van 45 graden met
de afgeschuinde naaldpunt boven.
• Breng de naald voorzichtig in om het risico van arteriële spasmen te verminderen.
• Zodra de naald in de slagader is, zal een stroom van pulserende bloed
verschijnen in de cilinder van de spuit. De meeste spuiten voor bloedgasanalyse zullen zich vullen
onder arteriële druk.
• Neem minstens 3 ml bloed af voor u de naald terugtrekt.
, Arterie Radialis punctie: na de afname
• Na de afname:
• Zodra er voldoende bloed is afgenomen, verwijder de naald en oefen stevige en directe
druk uit rond de aanprikplaats gedurende minstens vijf minuten. Iemand die anticogulantia
neemt moet je hier langer druk bij moeten uitoefenen.
• Werp alle scherpe en vervuilde materialen op de juiste manier weg.
• Zorg dat er geen luchtbelletjes zitten in het afgenomen bloed, dat kan de uitslag
beïnvloeden. Elk bloedmonster met meer dan zeer kleine belletjes moet worden vernietigd.
• Het monster moet direct worden geanalyseerd: als de doorlooptijd meer dan 10 minuten
lijkt te worden, moet de spuit worden bewaard in ijs.
• Als de bloedafname mislukt, wordt vaak aangeraden om de test uit te voeren in
de andere pols. Zelfs de geringste irritatie van de slagader kan bij de eerste
poging arteriële spasmen hebben opgewekt, zodat een nieuwe poging voor het aanprikken
worden bemoeilijkt.
Arterie Radialis punctie: aandachtspunten
• Arteriële bloedafname (vooral uit de arteria radialis) kan zeer pijnlijk zijn. Klachten kunnen worden
beperkt met een injectie van 1ml van 1% lidocaïne op de aanprikplaats voorafgaand aan de
bloedafname. Prikken met lidocaïne kan soms pijnlijker zijn.
• Veneus of arterieel bloed:
• donker, niet-pulserend bloed waarvoor manuele zuiging nodig is voor de aspiratie, duidt
vaak op een veneus monster. Let op, behalve bij shock en reanimatie.
De pulmonale gasuitwisseling
Basisprincipes
• Lichaamscellen hebben O2 nodig om energie op te wekken &
produceren CO2 (als afvalstof)
• Transport voor O2/CO2 à Hemoglobine (RBC)
• Opname O2/afgifte CO2 à thv alveolen (longblaasjes)
• Pulmonale gasuitwisseling =
• Transfer O2 uit de atmosfeer naar de bloedbaan =
OXYGENATIE/ Ventilatie
• Transfer CO2 uit de bloedbaan naar de atmosfeer =
ELIMINATIE
• Uitwisseling O2/CO2:
• Thv de kleine longblaasjes (alveoli) & capillair membraan
à dunne wanden met nauw contact
• CO2 en O2 bewegen door alveolair membraan à
uitwisseling door diffusie
Hoe werken de longen?
De longen zorgen voor zuurstoftransport. Lucht komt in de luchtpijp terecht. De longblaasjes geven
zuurstof aan het bloed. De bronchiën zijn omringd door spiertjes om te zorgen dat ze kunnen
samentrekken. De bronchiën hebben ook slijmvlies om deze ook te beschermen. De longblaasjes
zorgen voor de opname van zuurstof aan het bloed. Ze nemen ook koolstofdioxide uit het bloed om
te kunnen uitademen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijkbogaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77858 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now