Summary
volledige samenvatting verbintenissenrecht 2023-24
- Course
- Institution
volledige notities van alle lessen + voorbeelden. Goed cijfer mee gehaald!
[Show more]
Seller
Follow
louisethys
Content preview
VerbintenissenrechtVerbintenissenrecht anno 2020?
Waar naartoe met het verbintenissenrecht?
Voorontwerp nieuw verbintenissenrecht minister K. Geens
Evolutie (geen revolutie): loutere hercodificatie?
Het vel van de beer nog niet verkopen…
Waarover gaat het?
Verbintenissenrecht is de “moeder van het recht”
Omvat:
verbintenissen uit eenzijdige en meerzijdige rechtshandelingen
verbintenissen uit de wet (leer van de onrechtmatige daad: afzonderlijk vak BCA), meer
bepaald rechtsfeiten
Kern van het privaatrecht: regelt rechtsverhoudingen tussen individuen
Individu: titularis van subjectief recht (natuurlijk persoon of rechtspersoon)
(>< publiek recht: regelt rechtsverhoudingen tussen overheid en individuen)
Focus = gemeen verbintenissenrecht ‘aanvullend recht = bij overeenkomst van kan afwijken’
Doelstellingen verbintenissenrecht:
- Bindende kracht van een overeenkomst = basisprincipe
voor een efficiënt en rechtszeker verloop van het rechtsverkeer
- Contractsvrijheid (juridisch), steunend op indivuduele vrijheid en autonomie
in beginsel is eenieder vrij om te contracteren met wie hij wil, tegen welke prijs en voorwaarden
hij wil
- Creëeren van maatschappelijke rechtvaardigheid
Onderhandelinsregeling is vaak onbeperkt of onmogelijk
Ingebakken in het dagelijks leven:
- Gebruik facebook, instagram
- Sluiten reis- en annulatieverzekering
- Aangaan huwelijk
- …
! Op het examen is er in de casus altijd wel 1 vraag die gelinkt is aan boek 6 WER !
BW: drie boeken
Boek 1: “Algemene bepalingen” geeft defenities van bronnen, toepassing van wet in de tijd,…
Boek 2: “Over goederen en beperkingen van eigendom”
Boek 3: “Over wijze waarop eigendom wordt verkregen”
o Misleidende benaming: derde boek omvat een arsenaal aan uiteenlopende regels
o Art. 1101 BW tot en met 1386bis BW
Boek 5 is van toepassing op alle rechtshandelingen van rechtsfeiten die plaatsvinden na 1 januari
2023.
1
,Tenzij partijen anders bepalen, blijft het oude recht van toepassing op:
- De toekomstige gevolgen van rechtshandelingen en rechtsfeiten die hebben
plaatsgevonden voor 1 januari 2023
- De rechtshandelingen en rechtsfeiten die hebben plaatsgevonden na 1 januari 2023 en die
betrekkig hebben op een verbintenis ontstaan uit een rechtshandeling of rechtsfeit die
hebben plaatsgevonden op 1 januari 2023.
Gevolg: oud en nieuw verbintenissenrecht zullen lange tijd naast elkaar bestaan!
Doelstellingen boek 5:
Moderniseringen:
- Terminiologische vereenvoudiging
- vroeger boner pater familias <-> nu “voorzichtige redelijke persoon”
- Meer moderne en logische structuur
- Inhoudelijke modernisering
- meer sancties op maat, nieuw evenwicht tussen wilsautonomie en rol rechter
Coherentie en rechtszekerheid bevorderen:
- Codificatie van bestaande cassatierechtspraak
- Vereenvoudiging van aantal regels
- Meer coherente structuur
Competitiviteit van het Belgische recht verhogen
DEEL 1: Het begrip verbintenis en de verschillende soorten verbintenissen
Het begrip: verbintenis
Geen defenitie in oud BW, maar wel in de rechtsleer
2
,A. rechtsband tussen personen
B. ontstaan uit een RH of een andere menselijke gedraging waaraan de wet of rechtspraak
rechtsgevolgen vastknoopt
C. met als voorwerp het doen ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken
D. kan in rechte worden afgedwongen
Definitie van een verbintenis art. 5.1 BW
Een verbintenis is een rechtsband op grond waarvan een schuldenaar, indien nodig in rechte, de
uitvoering van een prestatie mag eisen.
De juridische afdwingbaarheid is de essentie van een verbintenis.
A Rechtsband tussen personen
o Tussen minstens 2 personen
o Waarbij de ene een vorderingsrecht heeft op de andere
o Geldt inter partes: derden hebben daar uitstaans mee
<-> verschil met een zakelijk recht
geeft zeggenschap over een zaak vb. eigendom, vruchtgebruik
<-> verschil in geldingskracht
- Zakelijke rechten gelden erga omnes, de werking is absoluut en moet door iedereen
worden gerespecteerd.
- Verbintenissen gelden inter partes, tussen de partijen. Dit is enigszins nuanceerbaar
B Ontstaan uit een RH of een andere gedraging waaraan de wet of de rechtspraak
rechtsgevolgen vastknoopt
Rechtshandeling = handeling waarbij rechtsgevolgen worden beoogd (eenzijdig of meerzijdig)
artikel 1.3
- uit overeenkomst: rechtsband tussen minstens 2 personen (meerzijdige RH) met het oog
op het doen ontstaan van rechtsgevolgen
(art. 1101 BW) bv. koop, huur, … (kan ook mondeling bv. bij de dokter)
- uit eenzijdige RH: ook erkend door Cassatie, gaat uit van één wil die voldoende is voor de
beoogde rechtsgevolgen (bv. testament)
<-> Onderscheiden van rechtsfeiten: feiten waaraan rechtsgevolgen worden vastgeknoopt die
niet beoogd waren (bv. fout, gebrekkige zaak)
Dit zijn buitencontractuele fouten waardoor ik schade heb geleden en dit creëert een verbintenis
waardoor ik die persoon kan aanspreken op buitencontractuele basis: artikel 1382 BW.
C Met het ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp
verbintenis om iets te doen (contract met architect), iets niet te doen (niet-
concurrentiebeding), of iets te geven (overdracht zakelijk recht, het eigendomsrecht dat ik
overdraag)
inspannings- of resultaatsverbintenis:
3
, Resultaatsverbintenis: ik verbind mij tot het bereiken van het voorafbepaald resultaat
→ bv. ik vraag een arts om mijn knie te opereren, maar de arts opereert mijn linkerknie ipv mijn
rechterknie, dit is een resultaatsverbintenis want de arts heeft zich verbonden om mijn rechterknie
te opereren
Inspanningsverbintenis: ik ga mij engageren om inspanningen te doen zoals een bonus pater
familias (nu voorzichtig en redelijk persoon) om het resultaat te bereiken maar zonder garantie dat
ik het resultaat ook zal bereiken
→ de arts zal proberen ervoor te zorgen dat uw rechterknie geneest, maar dat kan hij niet
garanderen
Dus overeenkomst met arts is een deels inspanningverbintenis en een deels resultaatverbintenis!
Maakt in vermogen van SE een in geld waardeerbare vermogenspost uit en in vermogen van SA
een passief dat zijn vermogen belast = met als gevolg dat de schuldenaar iets verschuldigd is
aan de schuldeiser!
D Kan in rechte worden afgedwongen
Bij niet-vrijwillige uitvoering van de verbintenis: afdwingbaarheid in rechte, eventueel onder
toepassing van een dwangsom
Altijd voorafgegaan door een ingebrekestelling! Dit doe je niet bij vriendschappelijke
afspraken en natuurlijke verbintenissen omdat deze niet juridisch afdwingbaar zijn!
Onderscheid met andere verbintenissen, zoals natuurlijke verbintenissen en
vriendschappelijke afspraken
Wat met gentlemen’s agreements? = Partijen maken een afspraak maar willen dat niet in
een juridisch contract gieten
Cassatie arrest: arbeidscontract gesloten van onbepaalde duur en dat wordt bevestigd door een
aanstellingsbrief die wordt ondertekend door de partijen. Er zou een bijkomende brief opgesteld zijn waarin
een minimumaanstelling van 5 jaar zou worden gegarandeerd, maar die brief werd niet door beide partijen
ondertekend. Het contract wordt vroegtijdig (voor 5 jaar) beëindigd. Moest nu bij de berekening van de
opzeggingsvergoeding rekening worden gehouden met die bijkomende brief? De partij vindt dat die
gentlemen’s agreement moet worden gevolgd, maar de werkgever zegt neen dat is niet ondertekend dus dat
hoeft niet.
Arbeidshof: zegt dat de bijkomende brief in rekening moest worden gebracht.
Hof van Cassatie: de brief werd niet ondertekend en is dus niet juridisch afdwingbaar!
= Het is een afspraak die enkel een moreel gezag bezit en in rechte niet afdwingbaar is, omdat partijen bij
een zodanige afspraak duidelijk niet de bedoeling hebben om zich juridisch te verbinden. De rechter is ertoe
gehouden dit te respecteren, voor zover er geen rechtsregels van openbare orde, de goede zeden of van
dwingend recht zijn geschonden. Er kan dan ook geen schadeloosstelling worden toegekend wegens een
beweerde niet-nakoming van een zodanige afspraak.
1.1 Natuurlijke verbintenis
Definitie van een natuurlijke verbintenis art. 5.2 BW
De natuurlijke verbintenis is een verbintenis waarvan de uitvoering niet kan worden afgedwongen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisethys. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now