100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Stress, Gezondheid en Ziekte $6.44
Add to cart

Summary

Samenvatting Stress, Gezondheid en Ziekte

3 reviews
 155 views  18 purchases
  • Course
  • Institution
  • Book

Samenvatting Stress, Gezondheid en Ziekte, bacherlorjaar 2. Een document met hierin de collegeslides, aantekeningen van het college en de bijbehorende informatie uit het boek. Hierin staat alles wat je nodig hebt voor het tentamen. Succes met studeren!

Preview 4 out of 45  pages

  • No
  • De hoofdstukken uit het college
  • November 1, 2019
  • 45
  • 2019/2020
  • Summary

3  reviews

review-writer-avatar

By: nikeeshadavelaar • 2 year ago

review-writer-avatar

By: mereleschepens30 • 3 year ago

review-writer-avatar

By: noapostma • 4 year ago

avatar-seller
Samenvatting Stress, Gezondheid en Ziekte

Deze samenvatting is gebaseerd op de colleges en de daarbij behorende stukken tekst uit
het boek (Why zebras don’t get ulcers - Robert Sapolsky). Per college zijn de slides,
aantekeningen uit het hoorcollege en verder aanvullende informatie uit het boek bij elkaar
gevoegd. Op deze manier is alle stof die je nodig hebt voor het tentamen overzichtelijk te
zien in dit document. Niets meer, niets minder.
Succes met studeren!

, College 1: Inleiding: Stressrespons en Evolutie (H1-3 | Reader 1)

Definities
Stress​ is slecht gedefinieerd in de taal, maar het fenomeen is meestal hetzelfde, de nadruk
ligt soms op stimulus en soms op respons.
- Stressor​ = elke mogelijke bedreiging van psychobiologische doelen
- Stressrespons​ = adaptieve psychobiologische reactie op een stressor

Wij zien een stressrespons vaak als een negatieve emotionele psychobiologische respons.
Psychologisch kan je het vinden in negatieve emoties (boosheid, angst), gespannen,
onzeker enz. Lichamelijk kan je het vinden in hartkloppingen, zweten, trillen enz.

Omvang van het probleem
vb. Invloed stress op hart- en vaatziekten
In 4-12 jaar:
- ‘Overall life stress’ >2x hogere kans hartinfarct
- ‘Work stress’ 土4x hogere kans op hart- en vaatziekte
- Huwelijksconflicten 土3x hoger kans op herhaalde hartproblemen
- Dood van geliefde 土6x grotere kans hartinfarct

2 terugkerende schema’s over stress:




Plaatje 1​: Stress via ongezond gedrag = indirecte route, stress via psychobiologische weg =
directe route

Plaatje 2​: Acute stress blijft acuut tenzij je lichaam erachter komt dat je de stressor niet aan
kunt. Dit wordt ook wel een second appraisal genoemd, leidt tot chronische stress respons.

William James is de eerste die zich overduidelijk realiseerde dat lichaam en geest
onlosmakelijk verbonden zijn.

,Biologische theorieën over stress
Cannon zag bij dieren dat psychologische dreiging een effect had op het lichaam, hij
noemde dat de ‘​fight-flight response​’: snelle reactie van adrenaline. Dit is bij dieren heel
functioneel om te overleven, bij mensen is dit niet meer zo functioneel, wel kan het leiden tot
langdurige of zelfs chronische stressrespons.


Rode draad 1
Kortdurende stress = ‘emergency’: GOED (‘meestal oké’)
Langdurige / frequente stress: SLECHT (‘bijna nooit oké’)
‘Chronische stress is een recente uitvinding van de mens’


Selye​ vond dat de stressresponse een ​non-specifieke
response is.
→ ‘​General adaptation syndrome (GAS)​’ in het
hormoon cortisol (glucocorticosteroïden).
GAS heeft 3 stages: 1. Alarmfase, 2. Weerstandsfase
en 3. Uitputtingsfase (zie afbeelding hiernaast)

Langdurige chronische stress kan in stage of resistance
of in stage of exhaustion plaatsvinden, ziekte/dood is
het resultaat van langdurig in de stage of resistance
blijven, we komen nauwelijks in de stage of exhaustion.


Rode draad 2
Stressrespons is fylogenetisch oud​ → in grote trekken hetzelfde voor alle dieren incl. mens
Stressrespons is functionele reactie op elke denkbare dreiging​ - van fysiek tot
psychologisch - en op elk denkbaar niveau - van moleculair tot macro-sociaal


Wij zijn primaten (opperdieren), wat erg ver terug gaat, tot aan de chimpansees.
Evolutietheoretisch kader voor de psychologische stress respons; 3 consequenties van haar
fylogenetische ouderdom:
1. Functie is nog steeds: dreiging wegnemen of ontvluchten (fight/flight)
2. Effect van stress op lichaam van dier en mens volgt nog steeds de ‘oude biologische
routes’ die we delen met andere (zoog)dieren, hoe complex en cultureel bepaald
menselijke stressoren ook zijn, vb. werkdruk, overbevolking, liefdesverdriet
3. Effect stress op het lichaam ook door dezelfde basale psychologische factoren
Deze basale psychologische factoren bestaan uit:
- Stressor-dimensies
- Aversiviteit (aard van dreiging)
- Oncontroleerbaarheid en onvoorspelbaarheid
- Duur (rode draad nr.1)
- Respons-patronen
- Vechten, vluchten, vrees (angst, waakzaamheid)
- Opgeven

, Aversiviteit
Er zijn een hoop soorten dreiging:
- Fysiek: ​Direct d ​ oor kou, hitte, toxinen, infecties, bloeding, geweld, honger, dorst,
uitputting, slaapdeprivatie enz.
- Psychologisch: waargenomen bedreiging van:
- Fysieke integriteit​, door fysieke aversiteit; zie boven
- Psychosociale integriteit​: o.a. zekerheid/veiligheid; verbondenheid/seks
(voortplanting); autonomie/status; (alleen mens: ‘zelf-actualisatie’)
→ pyramid of needs (Maslow)
Bij mensen is de dreiging vooral sociaal: uitstoting / sociale uitsluiting, want
de groep verschaft ons veiligheid, de groep is heel belangrijk

Oncontroleerbaarheid en onvoorspelbaarheid
Rode draad 3
Psychologische kern stressor​ = oncontroleerbaarheid of onvoorspelbaarheid


TENTAMENVRAAG HIEROVER
Klassiek oncontroleerbaarheid experiment - Brady, Weiss & Seligman:
Er zitten twee dieren in twee kooien en als aversiviteit krijgen ze een
stroomschok, ze krijgen altijd precies hetzelfde aan elektriciteit. Het
enige verschil is dat de ene het uit kan zetten dmv een hendel en de
andere niet.
→ Cruciale design-kenmerken:
- Aversiviteit is constant​, beide krijgen hetzelfde, alleen de ene
controleert het aan/uit zetten en de ander niet
→ Bij de rat zonder controle ontstaan maag/darm-zweren, hogere stress-hormonen,
opraken depots neurotransmitters in hersenen, onderdrukte immuunrespons

Hoofdpatronen stressrespons
‘​Defence​’: Vechten, vluchten, vrees
Bij ​verminderde controle​ over stressoren
Doel: inspanning om controle te verkrijgen
Emoties: boosheid, angst, waakzaamheid

‘​Defeat​’: Opgeven
Bij ​verlies controle​ over stressoren
Doel: behouden van energie, terugtrekken
Emoties: hulpeloosheid, hopeloosheid, depressie

Hoe kan stress het lichaam beïnvloeden?
Stress = negatieve emoties, negatieve emoties gaan gepaard met ​actietendens​:
- Boosheid: vechten
- Angst, vrees: vluchten
- Depressie: opgeven, terugtrekken

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rosekattenberg. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

52928 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$6.44  18x  sold
  • (3)
Add to cart
Added