Ademhalingsstelsel
Een inleiding tot het ademhalingsstelsel
Bij het ademhalingsstelsel denken we meestal aan de mechanica van de ademhaling: het verplaatsen
van lucht, het lichaam in en uit. Voor een effectieve ademhaling moet het ademhalingsstelsel echter
veel meer doen dan alleen maar lucht verplaatsen. Cellen hebben energie nodig voor onderhoud,
groei, afweer en celdeling.
Deze cellen verkrijgen deze energie via een aeroob proces waar zuurstof voor nodig is en waarbij
koolstofdioxide wordt gevormd . Het ademhalingsstelsel
neemt zuurstof op voor de lichaamscellen en verwijderd koolstofdioxide. Deze uitwisseling vindt
plaats in de longen in kleine ruimten die met lucht zijn gevuld. De zogenoemde alveoli (longblaasjes;
enkelvoud alveolus). De oppervlakken van de alveoli, waar de gaswisseling plaatsvindt, zijn relatief
kwetsbaar: ze moeten heel dun zijn, zodat snelle diffusie tussen de lucht en het bloed mogelijk is. Het
cardiovasculaire stelsel vormt de verbinding tussen de interstitiële vloeistof en de
uitwisselingsoppervlakken van de longen. Bloed in de bloedsomloop vervoert zuurstof van de longen
naar de perifere weefsels en neemt koolstofdioxide op dat in weefsels is gevormd; daarna vervoert
het bloed dit naar de longen .
Onze bespreking van het ademhalingsstelsel begint bij de lucht als deze zich vanuit de buitenlucht
naar de alveoli verplaatst. Vervolgens bespreken we de mechanica van het ademen, op welke wijze
de lucht de longen in- en uitgaat als gevolg van de activiteit van de ademhalingsspieren.
Daarna bespreken we de fysiologie van de ademhaling; hiertoe behoren het proces van het ademen
en de processen van gaswisseling en gastransport tussen de lucht en het bloed en tussen het bloed
en de weefsels .
Het ademhalingsstelsel , dat bestaat uit delen voor luchtverplaatsing en delen voor gaswisseling ,
heeft verschillende elementaire functies
De functies van het ademhalingsstelsel
1. Vormt een groot oppervlak voor de gaswisseling tussen de lucht en het bloed
2. Het verplaatsen van lucht van en naar het gaswisselingsoppervlak in de longen
3. Bescherming van de alveolaire oppervlakken tegen uitdroging en temperatuurveranderingen
en verdediging tegen binnendringende ziekteverwekkers
4. Vorming van geluiden waardoor spraak, zang en andere vormen van communicatie mogelijk
zijn
5. De reukzin bevorderen door de reukcellen in de neusholten
onderdelen van het ademhalingsstelsel
de belangrijkste anatomische onderdelen van het ademhalingsstelsel zijn:
➢ De neusholte ( met inbegrip van de neusholte en neusbijholten )
➢ De farynx ( de keelholte )
➢ De larynx ( het strottenhoofd)
➢ De trachea ( de luchtpijp )
➢ De bronchiën
➢ De longen die de bronchiolen ( doorgangen) en de alveoli ( de longblaasjes:
uitwisselingsoppervlakken) bevatten
, Onder de term luchtwegen worden de buizen verstaan waardoor lucht van en naar de
uitwisselingsoppervlakken van de longen wordt vervoerd
De luchtwegen
De luchtwegen kunnen worden verdeeld in een gedeelte voor de geleiding van
lucht en een gedeelte voor gaswisseling. Het gedeelte voor de geleiding van lucht
begint bij de ingang van de neusholte en loopt door de farynx ( keelholte) , de
larynx ( het strottenhoofd ), de trachea ( de luchtpijp) , de bronchiën en de grotere
bronchiolen . Het gedeelte voor gaswisseling bestaat uit de kleinste en kwetsbare
bronchiolen en de alveoli ( longblaasjes) in de longen .
De luchtwegen brengen de lucht niet alleen naar de longen, maar filteren,
verwarmen en bevochtigen de lucht ook . Daardoor worden de alveoli tegen celresten,
ziekteverwekkers en extreme uitwendige omstandigheden beschermd . Tegen de tijd dat de
ingeademde lucht de alveoli bereikt , zijn de vreemdste deeltjes en ziekteverwekkers verwijderd en
zijn de vochtigheid en temperatuur van de lucht binnen acceptabele grenzen gebracht .
Het respiratoire slijmvlies
Het respiratoire slijmvlies bekleed de buizen van het ademhalingsstelsel. Een slijmvlies is een
dekweefsel met slijmcellen . Het respiratoire slijmvlies bestaat uit het respiratoir epitheel: dit is een
cilinderepitheel met trilharen dat veel slijmcellen bevat en ondergelegen losmazig bindweefsel ( de
lamina propria ) dat slijmklieren bevat die hun klierproduct afgeven op het oppervlak van het
dekweefsel . De uitwisselingsoppervlakken van het ademhalingsstelsel kunnen ernstig beschadigd
raken als de ingeademde lucht vervuild is met celresten of ziekteverwekkers. Een dergelijke
vervuiling wordt voorkomen door de slijmcellen en de slijmklieren die een slijmlaag vormen op de
aan lucht blootgestelde plaatsen. Deze slijmlaag strekt zich uit vanaf de neusholte tot aan de bronchi.
Trilharen vegen slijm, gevangen slijmresten en MO in de richting van de farynx waar ze kunnen
worden doorgeslikt en worden blootgesteld aan de zuren en enzymen van de maag .
, Transport van lucht naar de longen
Het transportgedeelte van de luchtwegen begint bij de toegang tot de neusholte en loopt door de
farynx , de larynx, de trachea , de bronchiën en de grootste bronchiolen .
De neus
Onder normale omstandigheden komt de lucht het ademhalingsstelsel binnen via de gepaarde
uitwendige neusopeningen, of neusgaten ( nares) , die in de neusholte uitmonden . Het vestibulum
nasi is de ruimte die door de flexibele weefsels van de neus wordt omsloten . Hier steken ruwe
haren(vibrissae) door de neusgaten naar buiten; deze beschermen de neusholte tegen grote deeltjes
die met de lucht meekomen zoals zand ,stof en zelfs insecten .
Het maxilla (kraakbeen), os nasale (neusbeen), os frontale( voorhoofdsbeen), os ethomoidale (
zeefbeen) en os sphenoidale (wiggenbeen) vormen de laterale en bovenste wanden van de
neusholte . Het neustussenschot bestaat uit hyallen kraakbeen. Het benige, achterste gedeelte van
het tussenschot bestaat uit gedeelten van het vomer (ploegschaarbeen) en het os ethmoidale (
zeefbeen). Een benig hard gehemelte, dat uit het gehemeltebeen en het kaakbeen bestaat, vormt de
bodem van de neusholte en scheidt de mondholte van de neusholte . Een vlezig zacht gehemelte
loopt achter het harde gehemelte door en vormt de bodem van de nasofarynx . De neusholte mondt
bij de inwendige neusopeningen in de nasofarynx uit . De bovenste , middelste en onderste
neusschelp ( concha) lopen vanuit de zijwanden van de neusholte in de richting van het
neustussenschot ( septum nasale ) . Vanuit het vesitbulum nasi stroomt de lucht naar de inwendige
neusopeningen meestal door smalle groeven tussen de aangrenzende neusschelpen . Hierdoor
wervelt de lucht net als water in een stroomversnelling, waardoor kleine deeltjes in de lucht in
contact komen met het slijm op de bekleding van de neusholte . Deze turbulenties bevorderen niet
alleen de filtratie van stoffen en andere deeltjes , maar hierdoor heeft de binnenkomende lucht ook
extra tijd om te worden verwarmd en bevochtigd
a) Op deze doorsnede is het
uiterlijk van het respiratoir
epitheel en de functie bij het
transport van slijm
weergegeven
b) De trilharen van de
epitheelcellen vormen een
dichte laag die op een dik
tapijt lijkt . Door de
beweging van deze trilharen
wordt slijm over het
oppervlak van het
dekweefsel voortgestuwd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stefaniewindmolders1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.57. You're not tied to anything after your purchase.