Summary
Samenvatting Jenaplan, school waar je leert samenleven - Freek Velthausz & Hubert Winters
- Course
- Institution
- Book
Hierbij een volledige samenvatting van het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followmanonvandenbrand
Reviews received
Content preview
JenaplanSchool waar je leert samen leven
Velthausz, F., & Winters, H. (2014). Jenaplan, school waar je leert samenleven. NJPV.
Inhoudsopgave
Deel 1: Jenaplan kennen...................................................................................................................... 3
1. Jenaplan toen................................................................................................................ 3
1.1 Peter Petersen......................................................................................................................... 3
1.2 Suus Freudenthal..................................................................................................................... 3
2. Jenaplantheorie............................................................................................................. 4
2.1 Een concept............................................................................................................................. 4
2.2 Midden in de samenleving........................................................................................................ 4
2.3 Het kind centraal...................................................................................................................... 4
2.4 Pedagogisch klimaat................................................................................................................ 4
2.5 Cultuur en structuur.................................................................................................................. 5
2.6 Ouders en de school................................................................................................................ 5
2.7 Het team, een stamgroep......................................................................................................... 5
2.8 Basisprincipes.......................................................................................................................... 5
2.9 Kwaliteitskenmerken................................................................................................................ 6
3. Essenties van een jenaplanschool..............................................................................9
3.1 Zeven essenties....................................................................................................................... 9
3.2 Zeven maal zeven.................................................................................................................... 9
3.3 Ondernemen.......................................................................................................................... 10
3.4 Plannen.................................................................................................................................. 10
3.5 Samenwerken........................................................................................................................ 10
3.6 Creëren.................................................................................................................................. 10
3.7 Presenteren............................................................................................................................ 10
3.8 Reflecteren............................................................................................................................. 10
3.9 Verantwoorden....................................................................................................................... 10
4. Jenaplanorganisatie....................................................................................................11
4.1 Geschiedenis.......................................................................................................................... 11
4.2 Actualiteit................................................................................................................................ 11
5. Jenaplanopleiding.......................................................................................................12
6. Jenaplanpraktijk.......................................................................................................... 13
6.1 Leerpleinen............................................................................................................................ 13
6.2 Betekenisvol leren.................................................................................................................. 13
6.3 Scholenbouw.......................................................................................................................... 13
6.4 Buitenland.............................................................................................................................. 13
Deel 2: Jenaplan maken..................................................................................................................... 14
Inleiding........................................................................................................................... 14
1. De relatie van het kind met zichzelf...........................................................................15
1.1 Kwaliteiten en uitdagingen..................................................................................................... 15
1.2 Zelf verantwoordelijk.............................................................................................................. 15
1.3 Eigen vooruitgang.................................................................................................................. 16
1.4 Reflecteren............................................................................................................................. 16
2. De relatie van het kind met de ander.........................................................................17
2.1 Heterogene leeftijdsgroep...................................................................................................... 17
2.2 Samenwerken........................................................................................................................ 17
1
, 2.3 Harmonieus samenleven........................................................................................................ 18
3. De relatie van het kind met de wereld........................................................................19
3.1 Levensechte situaties............................................................................................................. 19
3.2 Zorg voor omgeving............................................................................................................... 19
3.3 Stamgroepwerk en cursussen................................................................................................ 20
3.4 Ritmisch weekplan................................................................................................................. 20
3.5 Initiatieven nemen.................................................................................................................. 21
Deel 3: Jenaplan worden................................................................................................................... 22
Inleiding........................................................................................................................... 22
1. Een pedagogische school..........................................................................................23
2. Groeperingsvormen....................................................................................................24
3. Samen spreken............................................................................................................ 25
4. Samen spelen..............................................................................................................26
5. Samen werken............................................................................................................. 27
6. Samen vieren............................................................................................................... 29
7. Inrichten....................................................................................................................... 30
8. De blokperiode............................................................................................................31
9. Ritmisch weekplan/ eigen weekplan..........................................................................32
10. Cursussen..................................................................................................................34
11. Stamgroepwerk.......................................................................................................... 35
12. Rapportage................................................................................................................ 36
13. Driejarige stamgroep.................................................................................................37
14. Ouders........................................................................................................................ 38
15. Zorg............................................................................................................................ 39
16. Leiding geven............................................................................................................40
17. ICT/ sociale media.....................................................................................................41
18. Vragen stellen............................................................................................................ 42
19. Zingeving................................................................................................................... 43
2
,Deel 1: Jenaplan kennen
1. Jenaplan toen
Het jenaplanonderwijs, gebaseerd op de ideeën van Peter Petersen, begon in Duitsland en werd later
in Nederland geïntroduceerd en ontwikkeld door Suus Freudenthal.
1.1 Peter Petersen
De grondlegger van het jenaplanconcept is Peter Petersen (1884-1952), een Duitse pedagoog. Zijn
ideeën ontstonden in de context van een traditionele Duitse dorpsschool en later in zijn carrière aan
de universiteit van Jena, waar hij werkte als hoogleraar en directeur van de universiteitsschool. Hier
ontwikkelde hij het jenaplan als een model dat veel aandacht schenkt aan samenleven,
verantwoordelijkheid, en participatie van kinderen en ouders in het leerproces. Petersen was van
mening dat kinderen moeten leren om goed voor zichzelf en de groep te zorgen, en ze kregen veel
ruimte om mee te beslissen over hun leerproces.
1.2 Suus Freudenthal
Het jenaplanconcept werd in de jaren 50 in Nederland geïntroduceerd door Suus Freudenthal-Lutter,
die het werk van Petersen ontdekte en het naar Nederlandse context vertaalde. Samen met Gerrit
Hartemink richtte zij de eerste Nederlandse jenaplanschool op. Freudenthal formuleerde acht
grondprincipes die richtinggevend zijn voor jenaplanscholen in Nederland.
Grondprincipe Toelichting
1. Opvoeden tot inclusief denken Individueel welzijn niet ten koste van de ander, maar samen
met de ander.
2. Humanisering en Inspraak voor kinderen en ouders in de
democratisering schoolgemeenschap.
3. Dialoog Gesprek en overleg als verbindende elementen binnen de
schoolgemeenschap.
4. Antropolisering van het onderwijs School is er voor de kinderen, opvoeding gaat voor
onderwijs.
5. Authenticiteit Echte relaties en echte ontmoetingen binnen de school,
geen schijnwerkelijkheid.
6. Opvoeden tot kritisch denken Bevragen van nieuwe informatie, niet alles accepteren
zonder vraagtekens.
7. Creativiteit Ruimte voor creativiteit en verbeelding in de school.
3
, 2. Jenaplantheorie
2.1 Een concept
Interpreteerbaar streefmodel: geen vast pedagogisch-didactisch model, maar flexibel fundament voor
scholen.
Het concept wordt vormgegeven door alle betrokkenen (kinderen, ouders en groepsleiders) met als
doel een gezamenlijke leef- en werkgemeenschap te creëren. Scholen hebben de vrijheid om het
onderwijs aan te passen aan hun eigen context. Ze zijn niet gebonden aan vaste regels of
organisatievormen. Deze gezamenlijke besluitvorming bevordert de betrokkenheid en
verantwoordelijkheid van alle partijen. Een heldere missie is hierbij van belang om de richting en
ontwikkeling van de school te bepalen; je moet helder hebben waar je begint en waar je naartoe wilt.
Voordelen Uitdagingen
Uitgangspunten vertalen naar eigen Moeilijk om concreet te definiëren wat goed
context. jenaplanonderwijs is.
Mogelijkheid tot maatwerk voor school, Uitdaging om het concept begrijpelijk uit te
team, kinderen en ouders. leggen.
2.2 Midden in de samenleving
Een jenaplanschool zorgt ervoor dat ze niet heen en weer geslingerd wordt tussen verschillende
belangengroeperingen door de volgende aanpakken:
Aspect Acties en overwegingen
Inhoud van Integreren van actuele maatschappelijke ontwikkelingen in het
onderwijs onderwijsprogramma.
Verantwoording Zorgdragen voor transparantie door middel van duidelijke rapportages en
analyses van schoolprestaties en -ontwikkelingen.
Schoolontwikkelin Plannen voor verandering en verbetering opstellen en uitvoeren, gebaseerd
g op interne evaluaties en externe feedback.
Cultuur en Aandacht besteden aan de schoolcultuur en structuur door middel van
structuur cultuurdiagnoses en evaluaties.
Leerresultaten Monitoren van leerresultaten conform landelijke kerndoelen en gebruik maken
van goedgekeurde systematiek voor zichtbaarheid van opbrengsten.
Professionele Continue opleiding en ontwikkeling van schoolleiders en medewerkers om
ontwikkeling effectief te kunnen reageren op verandering en eisen.
2.3 Het kind centraal
Een jenaplanschool moet zo ingericht zijn dat de ontwikkeling van elk kind optimaal wordt
ondersteund. Dit betekent dat alle activiteiten en inspanningen binnen de school primair gericht
moeten zijn op het bevorderen van de groei en ontwikkeling van de kinderen. Bij elke beslissing,
vergadering of verandering moet steeds de vraag gesteld worden: hoe draagt dit bij aan de
ontwikkeling van het kind? De focus ligt hierbij niet op het beoordelen van die ontwikkeling, maar op
het zorgvuldig in beeld brengen en ondersteunen ervan. Het uiteindelijke doel is een omgeving te
creëren waarin elk kind de kans krijgt zich volledig te ontplooien.
2.4 Pedagogisch klimaat
Een goed pedagogisch klimaat is van belang voor de optimale ontwikkeling van kinderen. Om dit te
realiseren wordt het LIDO-model gebruikt:
Aspect Omschrijving
Leiderschap Effectief leidinggeven aan de groep.
Inhoud Beschikken over voldoende kennis.
Didactiek Goed kunnen lesgeven.
Organisatie Het werk goed kunnen managen.
Het LIDO-model helpt stamgroepleiders om inzicht te krijgen in hun sterke en zwakke punten. Dit kan
versterkt worden door het toepassen van 360 graden feedback, waarbij input van collega’s wordt
verzameld. Deze feedback ondersteunt niet alleen persoonlijke groei, maar helpt ook om specialiteiten
beter te benutten binnen de school.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manonvandenbrand. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now