Summary
Samenvatting - Sociale agogiek (H002076A)
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van slides + eigen notities. Geslaagd in eerste zit.
[Show more]
Seller
Follow
bestrecommend2
Reviews received
Content preview
SOCIALEAGOGIEK
2023 – 2024
Prof. dr. Rudi Roose
1
,Inleiding
Wat is sociale agogiek?
• Sociale Agogiek omvat de wetenschappelijke studie van systematische en intentionele
pedagogische interventies gericht op het ondersteunen van individuen en groepen in hun
welzijn
• Het is de theoretische onderbouw van het sociaal werk
• Sociaal werk gaat om zeer diverse praktijken op zeer vele “terreinen” en verschillende
soorten professionals
o Bijvoorbeeld jeugdhulp – vluchtelingenwerk –ouderenzorg - jeugdwerk – buurtsport -
hulp aan daders - en slachtoffers - zorg voor personen met een handicap – buurtwerk
– de vakbond – daklozenwerk – vrijetijdsorganisaties - culturele organisaties, …
• Sociaal werk is generalistisch = het volledige plaatje: de mens in de context
o Aandacht voor financiële, materiële en emotionele hulp
Sociaal werk als zeer diverse praktijk
1/ Aanbod voor:
• Verschillende leeftijdsgroepen (kinderen, jongeren, volwassenen)
• Specifieke doelgroepen (mensen in armoede, dak- en thuislozen, vluchtelingen, mensen met
een beperking, mensen met een drugproblematiek, …)
• Verschillende levensdomeinen van mensen (financieel, emotioneel, materieel, …)
• Zelf eens op zoek? https://www.desocialekaart.be/
2/ Complexe beleidscontext:
• Europese regelgeving
• Federaal
• Gemeenschappen/gewesten
• Vlaams
• Lokaal
• Sociaal werk is historisch gegroeid als een lappendeken
• Ruim honderd jaar geleden eerste school en sinds dan steeds meer nieuwe diensten
o bv. Jeugd, vrouwen, ... via bewegingen
• Men heeft lappendeken proberen regulariseren (beleid)
• Belgische staatsstructuur + actua!
Verschillende juridische organisatievormen:
• Publieke dienstverlening (georganiseerd door een overheid, ambtenaren)
o Bv. OCMW voor ziekenhuizen, rusthuizen, …, Gemeenschapsinstellingen voor
deliquente jongeren
• Privaat initiatief (vooral Verenigingen zonder Winstoogmerk (VZW’s), mogelijk met subsidies
vanuit een overheid)
o Burgers die initiatief nemen om iets te organiseren in de samenleving en die
daarvoor subsidies van de OH kunnen krijgen
• Commerciële initiatieven (bijvoorbeeld G4S, Sodexo, …)
o Bedrijven met aandeelhouders en winstoogmerk
2
, • Actuele discussie over vermarkting
o Privatisering brengt kwaliteitsverlies en drama's
o In België redelijke publieke dienstverlening
o In België is het relatief goedkoop studeren
▪ Onze universiteiten zijn VZW's en niet commercieel → zorgt voor gelijkheid
zodat iedereen onderwijs kan betalen
3/ Formele en informele praktijken (of combinaties)
• Formele dienstverlening
o → Zorg verleend door professionals
• Informele dienstverlening
o → Zorg verleend door individuele burgers (familie, vrijwilligers...)
▪ Bijvoorbeeld mantelzorg
https://www.youtube.com/watch?v=beKzdILSQV0&t=8s
4/ Individueel/collectief
• Individueel aanbod (social casework)
o bv. Één persoon, een gezin, schuldbemiddeling, ...
• Collectief aanbod (group- en community work)
o bv. Buurthuizen
• → Continuüm (onderscheid niet strikt per praktijk te maken)
o Kan door elkaar bv. De armoedevereniging
5/ een opdeling in lijnen
• Nulde lijn: bv. Zelfzorg, mantelzorg, zelfhulpgroep, AA
o In eigen omgeving
o Ambulant = aan huis
• Eerste lijn: bv. Centra Algemeen welzijnswerk (CAW), OCMW, …
o Direct toegankelijke dienstverlening, lage drempel
• Tweede lijn: bv. Centra voor geestelijke gezondheidszorg (CGGZ), jeugdwerking
o Psychologen op de eerste lijn
• Derde lijn: bv. Residentiële instelling bijzondere jeugdzorg, zorg voor personen met een
handicap
• Vierde lijn: bv. Psychiatrisch ziekenhuis
• → Hoe verder op de lijn, hoe duurder
• Lijnen lopen door elkaar: van in de context zelf naar steeds meer geïnstitutionaliseerd en
zwaardere hulpverlening → zouden meer moeten samenwerken
Sociaal werk als pedagogische praktijk
1/ Pedagogisch handelen
• Pedagogisch tussenkomen: vertaling van sociale problemen naar pedagogische vraagstukken
o Sociologen doen onderzoek naar de oorzaak van sociale problemen →
verklaringsmodellen opstellen
o Een pedagoog/sociaal werker handelt
o Een probleem kan je onderzoeken, met een vraagstuk moet je iets gaan doen
3
, • Bijvoorbeeld:
o Armoedeprobleem vertalen in probleem van tekort aan werkbereidheid
o Delinquentieprobleem vertalen in probleem van slechte waarden en normen
▪ Deliquenten overtuigen om beter te leven (makkelijker gezegd dan gedaan +
meer aan de hand dan enkel foute normen en waarden)
o …
• Sociaal werk als pedagogisch handelen: intentioneel en systematisch tussenkomen in het
socialisatieproces van kinderen, jongeren en volwassenen met als doel dit proces te
veranderen in de richting van meer welzijn
o Socialisatie: (on)bewust aanleren van gewoonten, waarden, normen en kennis van
een bepaalde groep of maatschappij
▪ Kan bewust en onbewust, via uw context en sociale omgeving
▪ Bij kinderen is nog het meest te beïnvloeden (via onderwijs, psychologen,
gedwongen, buurtwerk)
o Intentioneel en systematisch: doordacht beïnvloeden van dit socialisatieproces
gericht op welzijnsverhoging
o Gericht op kinderen, jongeren én volwassenen
o Gericht op individuen, families, groepen, buurten, …
• Roept vragen op:
o Waarom komen we tussen?
▪ Ondervinden we overlast?
▪ Vinden we het erg voor die mensen?
o Ten aanzien van wie komen we tussen?
▪ Individu zelf
▪ Sociale groep
• bv. Ouderen die klagen over jongeren → de ouderen of de jongeren
of beide?
o Met welk doel komen we tussen?
▪ Cohesie, verdraagzaamheid, probleem onzichtbaar maken
• bv. Opruimactie in Brussel-Zuid
o Hoe moeten deze interventies eruitzien?
o Wat betekenen onze tussenkomsten voor de handelingsmogelijkheden van mensen?
o Zijn deze tussenkomsten rechtvaardig? + wie beslist dat?
• ➔ Voorwerp van debat, omdat dit niet neutraal is
o Heel veel keuzes die je moet maken bij het handelen in sociaal werk
o Niet elke interventie heeft een positief effect
o Meningen verschillen en verschuiven in de tijd
▪ bv. "Wat is voor jou gezonde opvoeding?"
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bestrecommend2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.37. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now