Een uitgebreide samenvatting van het vak ondernemingsrecht (tweede leerjaar). Het boek dat ik hierbij heb gebruikt is Praktisch Ondernemingsrecht (tweede druk). Deze samenvatting bestaat vooral uit uitleg van begrippen en voorbeelden. De theorie is beschreven in eigen woorden, zoals het in colleges...
Ondernemingsrecht
Week 1 - §1.7 t/m §1.10, H2 en H3
Vertegenwoordiging
> Vertegenwoordiging houdt in dat iemand een rechtshandeling namens een ander verricht,
waarbij een ander dus een bedrijf of persoon kan zijn. Er is geen speciaal artikel voor
vertegenwoordiging in het algemeen.
> Elke rechtsvorm heeft zijn eigen artikel voor vertegenwoordiging.
Volmacht is echter wel apart in de wet geregeld, namelijk in art. 3:60 BW. Volmacht is de
bevoegdheid om namens iemand anders een overeenkomst te sluiten. Het is een eenzijdige
rechtshandeling waarbij de wil of instemming van een ander (=de gevolmachtigde) niet vereist is,
waardoor hij ook niet verplicht is om de volmacht uit te voeren. Wanneer wel gewenst is dat de
ander de volmacht daadwerkelijk uitvoert, moet er een lastgevingsovereenkomst worden gesloten
ex art. 7:414 BW. Hierbij zijn ex art 6:217 BW aanbod en aanvaarding vereist.
Bij vertegenwoordiging wordt er een verschil gemaakt tussen middellijke en onmiddellijke
vertegenwoordiging:
> Middellijke vertegenwoordiging – de vertegenwoordiger (=tussenpersoon) verricht de
rechtshandeling namens de vertegenwoordigde (=principaal), op eigen naam. De
rechtshandeling wordt op naam van de tussenpersoon verricht op verzoek van de principaal.
Hierbij heeft de vertegenwoordigde niet de bevoegdheid om de principaal direct te binden.
> Onmiddellijke vertegenwoordiging – hierbij wordt de rechtshandeling rechtstreeks op naam
van de principaal verricht. De vertegenwoordiger mag de principaal wel direct binden.
Inschrijving Kamer van Koophandel (KvK)
> Alle Nederlandse rechtspersonen en ondernemingen dienen zich in het Handelsregister van
de KvK in te schrijven.
> Het doel van het Handelsregister is voornamelijk meer rechtszekerheid geven tijdens het
zakendoen.
Ex art. 5 en 6 Handelsregisterwet 2007 (Hrw 2007) is iedere onderneming en rechtspersoon verplicht
zich in te schrijven bij de KvK. Wat er onder deze inschrijving valt, kan je in art. 9 t/m 14 Hrw vinden.
Daarnaast kan je in art. 17 Hrw vinden dat er bij algemene maatregel van bestuur nog meer verplicht
kan worden gesteld.
Gevolgen niet inschrijving in het Handelsregister
Inschrijving is geen oprichtingsvereiste. Wanneer een onderneming of rechtspersoon niet in het
Handelsregister staat ingeschreven, bestaat de onderneming of rechtspersoon wel. De nadelige
gevolgen van niet-inschrijving is afhankelijk van de rechtsvorm.
Ex art. 25, lid 1 Hrw kan er geen beroep worden gedaan tegenover derden die niet op de hoogte
waren van bepaalde feiten die moesten worden ingeschreven in het Handelsregister.
> Buitenstaanders die niet op de hoogte waren van een feit dat moest worden ingeschreven,
maar dat niet is ingeschreven, worden beschermd.
Die feiten hebben in dit geval ook geen derdenwerking; ze werken als niet-bestaand tegenover
derden. De derden kunnen vertrouwen op hetgeen dat in het Handelsregister staat, ook al is die
informatie niet compleet.
> In sommige gevallen kan het zo zijn dat een derde wel van een bepaald feit afwist, buiten het
register om. De derde is dan niet onkundig en wordt ook niet beschermd.
> Ex art. 25, lid 3 Hrw geldt deze bescherming voor een onkundige derde, eveneens voor
foutieve informatie in het Handelsregister.
De bescherming van derden kan er bijv. voor zorgen dat een voormalig bevoegde vertegenwoordiger
van een bedrijf, die op een of andere manier als eigenaar staat ingeschreven in het Handelregister,
1
,toch een overeenkomst moet nakomen. Dit mits de derde inderdaad niet wist dat er een nieuwe
eigenaar is. Hij is dan onkundig van dit nieuwe feit en dit feit heeft geen werking tegenover hem. Een
partij moet kunnen vertrouwen op de gegevens in het Handelsregister, ook in de gevallen dat het
register niet werd geraadpleegd (HR Café ’t Brouwertje)
Art. 25 Hrw is tevens van groot belang bij de vraag wie er gebonden is aan de overeenkomst, indien
de persoon die namens de onderneming een overeenkomst wilde sluiten en daartoe niet bevoegd
was. Afhankelijk van de bevoegdheidsbeperkende afspraak en of de afspraak correct is opgenomen
in het Handelsregister, kan de afspraak wel of geen gevolgen hebben voor een derde. Bepaalde
bevoegdheidsbeperkende afspraken hebben altijd slechts interne werking en werken dus niet
tegenover buitenstaanders. Andere afspraken kunnen wel externe werking hebben, mits
ingeschreven in het Handelsregister.
Handelsnaamwet (Hnw)
> Een handelsnaam is de naam waaronder de onderneming wordt gedreven.
> Het recht op een handelsnaam ontstaat door het voeren van die naam als aanduiding van
een onderneming, bijv. op de website of briefpapier.
> Alleen inschrijving in het Handelsregister is niet voldoende.
Voor alle rechtspersonen is het opnemen van een volledige handelsnaam in de statuten verplicht.
Art. 3 t/m 5b Hnw bevatten een aantal verboden voor een handelsnaam. Als een handelsnaam in
strijd is met de wet, is er sprake van een onrechtmatige daad ex art. 6:162 BW.
Corporate Governance Code
Corporate Governance wordt ondernemingsbestuur mee bedoeld. De manier waarop een
onderneming wordt bestuurd is groot van belang voor een goed functionerende en concurrerende
economie. De Nederlandse Corporate Governance Code wordt ook wel de Code Tabaksblat
genoemd en is een gedragscode voor de Nederlandse beursvennootschappen en hun
aandeelhouders.
> De betreffende vennootschap vermeld elk jaar in haar bestuursverslag op welke wijze zij de
principes van de Code in het afgelopen boekjaar heeft toegepast en waarom zij – indien van
toepassing – van bepaalde regels is afgeweken: De comply of explain regel.
Verschillende branches hebben hun eigen gedragscode opgesteld.
De eenmanszaak
> Eenmanszaak is niet wettelijk geregeld.
> Er is altijd maar één persoon die de eenmanszaak vertegenwoordigt.
> Bij een eenmanszaak zijn er geen formele oprichtingsvereisten of -kosten.
Zodra de werkzaamheden zijn en er een naam is bedacht, is de onderneming al een feit. Ex art. 5, sub
b Hrw is de eenmanszaak wel verplicht om zich in te schrijven in het Handelsregister van de KvK.
> Niet-inschrijving is een economisch delict ex art. 47 Hrw jo art. 1, sub 4 Wet op de
Economische Delicten (WED).
Indien de eigenaar van een eenmanszaak getrouwd is in gemeenschap van goederen of geregistreerd
partnerschap is aangegaan, is de partner eveneens aansprakelijk voor alle schulden. Dit valt te
voorkomen met huwelijkse voorwaarden, maar daar is een notariële akte voor vereist.
Personenvennootschappen
> Personenvennootschap is een rechtsvorm waarbinnen personen op relatief kleine schaal
samenwerken in de uitoefening van een vrij beroep of ander bedrijf.
> In beginsel is een mondelinge overeenkomst genoeg voor oprichting, waarbij de partijen zich
verbinden tot het leveren van inbreng, met als streven het daaruit ontstane voordeel met
elkaar te delen.
2
,De ondernemers binnen een personenvennootschap zijn persoonlijk aansprakelijk voor schulden van
het bedrijf. Er bestaan de volgende personenvennootschappen:
1. De maatschap (art. 7A:1655 t/m art. 7A:1688 BW)
2. De Vennootschap onder firma (Vof) (+art. 15 t/m 18 en 22 t/m 34 WvK)
3. De Commanditaire vennootschap (Cv) (+art. 19 t/m 21 WvK)
Boek 7A geldt in beginsel ook voor de vof en de cv. Dit noem je ook wel de gelaagde structuur.
De maatschap (art. 7A:1655 t/m art. 7A:1688 BW)
> De maatschap is ex art. 7A:1655 BW een overeenkomst, waarbij twee of meerdere personen
zich verbinden om iets in gemeenschap te brengen, met het oogmerk om het daaruit
ontstane voordeel met elkaar te delen.
Ex art. 5 en 6 Hrw moet de maatschap zich inschrijven in het Handelsregister van de KvK. Let op: dit is
geen vereiste voor de oprichting.
In Nederland zijn er twee vormen van de maatschap:
1. Stille maatschap – hierbij werken de maten ieder in hun eigen praktijk en onder hun eigen
naam. Ze kunnen wel gezamenlijk personeel aannemen of apparatuur aanschaffen. Als een
van de vennoten een handeling verricht, doen ze dat steeds op eigen naam.
2. Openbare maatschap – hierbij nemen de vennoten deel aan het rechtsverkeer onder een
gemeenschappelijke naam.
Oprichting maatschap
> Er zijn ten minste twee personen nodig om een maatschap op te richten, omdat een
maatschap wordt opgericht aan de hand van een meerzijdige overeenkomst.
De personen die de overeenkomst sluiten dienen iets in de gemeenschap in te brengen, met het
oogmerk om daaruit het ontstane voordeel met elkaar te delen. Zodra deze personen dit met elkaar
afspreken is de maatschap opgericht. Meestal wordt de maatschapsovereenkomst schriftelijk
opgesteld.
Uitvoering van de maatschap (en vof en cv)
Het doel van de maatschap is om voordeel te behalen en dit voordeel met elkaar te delen. Om
voordeel op te brengen zijn middelen nodig. Daarom is inbreng vereist.
> Iedere maat is gehouden tot het inbrengen van iets, ex art. 7A:1655 BW. Ex art. 7A:1662, lid
1 BW kan die inbreng bestaan uit: geld, goederen, genot van goederen en arbeid.
> In de praktijk valt hier ook goodwill onder, dit zijn de toekomstige inkomsten van een
onderneming of ondernemer die niet in activa of passiva gewaardeerd zijn. Het bestaat
onder meer in de vorm van specifieke kennis, klantenbestand, merken of patenten,
gespecialiseerd personeel, een unieke vestigingslocatie en/of reputatie.
Het is niet mogelijk om het gehele vermogen van iemand in te brengen in de maatschap, ex art.
7A:1657 jo 7A:1658 BW.
De hoeveelheid van inbreng is van belang bij het bepalen hoeveel winstaandeel iedere maat krijgt of
in welk deel van het verlies hij moet bijdragen. Indien daarover niets is afgesproken, geldt art.
7A:1670 BW; iedereen heeft een aandeel dat evenredig is aan hetgeen dat hij heeft ingebracht.
Wanneer iemand alleen arbeid inbrengt, geldt lid 2: degene die arbeid inbrengt heeft een even groot
aandeel als degene die het minste heeft ingebracht.
Voorbeeld:
Henk, Jan en Peter hebben samen een maatschap. Er is niets afgesproken over de winstverdeling.
Henk heeft €10.000,- ingebracht, Jan €2.500,- en Peter brengt alleen arbeid in. Henk heeft het meest
ingebracht, hij krijgt de helft. Peter wordt gelijkgesteld met Jan; zij krijgen dus allebei een 1/4 deel.
In totaal heeft de maatschap een winst van €100.000,- behaald. De winstverdeling is dan als volgt:
> Henk krijgt de helft van de winst, dus €50.000,-;
3
, > Jan krijgt een kwart, dus €25.000,-;
> Peter wordt gelijkgesteld met Jan en krijgt ook een kwart, dus €25.000,-.
Wanneer iedere maat alleen arbeid inbrengt, geldt art. 7A:1670, lid 2 BW. Hierdoor heeft iedereen
bij inbreng van arbeid een gelijk deel in de winst en verlies. Vennoten kunnen zelf de verdeling
verder afspreken wat betreft winst en verlies.
> Hierbij mag niet één maat alle winst ontvangen, zie art. 7A:1672, lid 2 BW.
> Eén maat mag wel al het verlies dragen.
Art. 7A:1671 BW bepaalt dat het niet is toegestaan om af te spreken dat een van de vennoten of een
derde beslist hoe groot ieders aandeel in de winst of het verlies zal zijn.
Handelen namens de maatschap
De vennoten binnen een maatschap dienen handelingen te verrichten namens de maatschap. In de
wet wordt er een onderscheid gemaakt tussen deze handelingen:
> Beheersdaden (art. 7A:1673 t/m 7A:1676 BW) – beheersdaden zijn voor de normale
uitoefening van ondernemingsactiviteiten. Ze hebben te maken met de normale uitoefening.
Over daden van beheer mag de vennoot zelf beslissen, er moet alleen wel worden gekeken
naar het doel van de maatschap, de eventuele nadere toelichting en afspraken die hierover
zijn gemaakt in de maatschapsovereenkomst. Als er niks is afgesproken geldt art. 7A:1676, lid
1 BW. Als de vennoten niet willen dat zij allen een afzonderlijk beheersdaden mogen
verrichten, dient dat onderling te worden afgesproken. Een voorbeeld van een beheersdaad
is een computer die je moet kopen voor het bedrijf.
> Beschikkingsdaden – dit zijn alle andere daden. Over daden van beschikking beslissen de
vennoten gezamenlijk. Een voorbeeld hiervan is dat je een reis boekt of een sportauto koopt.
Het onderscheid tussen beheers- en beschikkingsdaden is van belang bij de bepaling wie
draagplichtig is:
> De draagplicht betreft een interne aangelegenheid. Het gaat over de interne verhouding. Bij
beheersdaden heb je een draagplicht.
> Wanneer er beschikkingsdaad wordt verricht, dan kan alleen de vennoot die dit heeft
gekocht dit ‘dragen’.
> Aansprakelijkheid tegenover derden werkt extern.
Voorbeeld: Het kan bijv. zo zijn dat drie vennoten allen aansprakelijk zijn tegenover een derde, maar
dat slechts één vennoot draagplicht heeft. De derde kan alle drie de vennoten afzonderlijk
aanspreken tot betaling van het bedrag, de vennoten zijn hier ook alle drie afzonderlijk toe gehouden.
Onderling kunnen ze het dan verhalen op die ene vennoot die de draagplicht heeft.
Wanneer een beheersdaad wordt verricht, geldt als uitgangspunt dat hierdoor slechts de handelende
vennoot is gebonden en daarmee alleen hij aansprakelijk is. Als de vennoot zich houdt aan de
beheersregels uit art. 7A:1673 e.v. BW, dan heeft hij enkel zichzelf gebonden aan de derde. Hij is dan
wel verzekerd van mogelijkheid tot regres op zijn medevennoten.
> Regres houdt in dat hij recht heeft op verhaal van zijn schade ex art. 6:10 BW. Hij mag dan
zonder nadere afstemming dat wat hij heeft betaald, verrekenen met de bankrekening van
de maatschap.
> Bij beheersdaden zijn alle maten draagplichtig, iedere maat voor een gelijk bedrag.
> Bij beschikkingsdaden is enkel de handelende maat gebonden aan de overeenkomst. Hij
heeft nooit recht op regres op de overige maten.
Vertegenwoordiging van de maatschap
> Uitgangspunt is dat de maat alleen zichzelf kan binden en niet de maatschap (en daarmee
zijn medematen).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MandyyH. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.39. You're not tied to anything after your purchase.
