Samenvatting: Onderzoeken leerjaar 2
College 1: Onderzoeksdesign en steekproeven
2.3 Conceptueel model
Variabelen: leeftijd, geslacht, lengte, gewicht, cholesterolgehalte, pijnscore, etc.
Bij de relatie die je onderzoekt kunnen nog meer variabelen een rol spelen, hiervan kunnen 2
variabelen je onderzoeksresultaten vertekenen:
1. Confounders (‘verstorende variabele’) Voorbeeld: relatie tussen hoeveelheid
lichaamsbeweging en de gevoeligheid voor depressie is leeftijd een potentiële confounder,
omdat ouderen adolescenten over het algemeen iets minder bewegen dan jongere
adolescenten waardoor de kans op een depressie groter is bij oudere adolescenten, ongeacht
de hoeveelheid beweging.
2. Effectmodificatoren (modererende variabelen) beïnvloedt het verband dat je onderzoekt
optreden van interactie tussen onafhankelijke variabele en de effectmodificator. Voorbeeld:
relatie tussen de hoeveelheid lichaamsbeweging en de gevoeligheid voor depressie is anders
voor jongens dan voor meisjes geslacht is effectmodificator.
Conceptueel model/ onderzoeksmodel alle variabele zijn met
elkaar in verband.
3.1 Indelingen van onderzoeken
Meest gebruikte onderzoeksindelingen in de gezondheidszorg:
Op basis van het doel dat je met je onderzoek wilt bereiken.
o Verdeling 1:
Definiërend onderzoek aangeven van
bepalende kenmerken van het onderwerp.
Beschrijvend onderzoek in kaart brengen van de eigenschappen van het
onderwerp.
Vergelijkende onderzoek onderzoeken van verschillen tussen twee of
meerdere groepen, situaties of instrumenten.
Verklarend onderzoek richt zijn op oorzaken van gevonden verschillen of
verbanden.
Voorspellend onderzoek bekijken van gevolgen van het onderwerp.
Evaluerend onderzoek evalueren van het effect van een bepaalde
interventie/ maatregel.
Voorschrijvend onderzoek opstellen van maatregelen/ richtlijnen.
o Verdeling 2:
Beschrijvend onderzoek in kaart brengen van je onderwerp.
Explorerend onderzoek opzoek gaan naar verbanden/ verklaringen.
Toetsend onderzoek toetsen van theorie/ verwachtingen of het effect van
een bepaalde interventie/ maatregel.
Op basis van het soort gegevens dat je verzameld.
o Kwalitatief onderzoek beleving, ervaring of verwachtingen van de proefpersoon.
Vindt vaak plaats in de alledaagse omgeving van de proefpersoon (naturalistisch
onderzoek). Gegevens worden meestal verzameld met interviews, observaties en
focusgroepsdiscussies.
Heeft een kleinere groep van proefpersonen dan bij kwantitatief.
o Kwantitatief onderzoek uitkomsten zijn makkelijk in cijfers uit te drukken.
Voorbeeld: bloeddruk, spierkracht, lichaamsgewicht, intelligentie, prevalentiecijfers,
etc.
Maakt gebruik van minder tijdrovende onderzoeksmethoden (bv vragenlijst) hoger
aantal proefpersonen dan kwalitatief onderzoek.
Op basis van het tijdpad van je onderzoek.
, o Verdeling 1: Dwarsdoorsnedeonderzoek
o Verdeling 2: Longitudinaal onderzoek kun je onderscheid maken tussen:
Prospectief onderzoek vooruit kijken in de tijd. Voorbeeld: de invloed van
het aantal minuten trainen per dag op het uithoudingsvermogen van
revalidatiepatiënten.
Retrospectief onderzoek terug kijken in de tijd om erachter te komen
welke variabelen op de uitkomst van invloed waren. Voorbeeld: het verschil
in leeftijd waarop men begon te roken tussen rokende longkankerpatiënten en
gezonde, rokende leeftijdgenoten.
Op basis van het onderzoeksdesign.
o Onderzoeksdesign kan experimenteel of observationeel zijn.
Experimenteel onderzoek onderzoeker veranderd bewust iets in de
onderzoeksgroep (interventie).
Observationeel onderzoek onderzoeker beperkt zich tot het verrichten van
waarnemingen en metingen (wordt niet ingegrepen).
3.2 Experimentele onderzoeksdesigns
Verschillende varianten van experimenteel onderzoek met of zonder voormetingen/ met meerdere
nametingen (tijdreeks). Tot het experimentele onderzoeksdesigns behoren:
Experiment
Quasi- experiment
Pre-experiment
3.2.1 Experiment
Het opdelen van de proefpersonen in twee groepen op basis van toeval: experimentele groep
(interventiegroep) en de controlegroep. Controlegroep krijgt of geen interventie of een placebo (nep-
interventie) vergelijken van uitkomsten van beide groepen.
Doel: ‘Heeft de interventie daadwerkelijke effect?’
Heeft verschillende benamingen, veel gebruikte termijn zijn randomized controlled trails of
randomized clinical trails RCT.
Blinderen van het onderzoek voorkomen dat onderzoekers of proefpersonen bewust of onbewust de
onderzoeksresultaten beïnvloeden:
Dubbelblind onderzoek zowel onderzoeker als proefpersoon weet in welke groep de
proefpersoon zich bevindt.
Enkelblind onderzoek voor degene die de uitkomst meet is het onbekend tot welke groep de
proefpersoon hoort (kan behandeling/ onderzoeker of patiënt zijn).
3.2.2 Quasi- experiment
Wanneer het uitvoeren van een gerandomiseerd experiment niet mogelijk is quasi- experiment,
hierbij wordt gewerkt met bestaande groepen minder controle mogelijk grotere kans op
vertekeningen van de onderzoeksresultaten.
Voorbeeld: onderzoeken van effectiviteit van een nieuwe behandelmethode door deze in de ene
praktijk wel in te voeren en in een andere praktijk niet (niet zeker of de kenmerken van patiënten en
behandelaars gelijk zijn).
3.2.3 Pre- experiment
Wanneer het niet mogelijk is om een controle groep samen te stellen pre- experiment (natuurlijk
experiment) of voor- en na vergelijking.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller silke_1998. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.