Summary
Samenvatting Je sociale ik - De mens in groep begrijpen
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting over het boek 'je sociale ik'.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
doriendegroote
Content preview
Mens begrijpen in groepHoofdstuk 1: Wat is sociale psychologie?
Sociale psychologie = een studiedomein binnen de psychologie dat een antwoord wil bieden op de
vraag hoe individuen reageren in sociale situaties m.a.w. welke invloed heeft de aanwezigheid van
anderen op het gedrag van het individu?
Die invloed is dwingen en tegelijk onbewust
Paul Watzlawick
➔ Je kan niet niet communiceren
➔ Je kan niet niet beïnvloed worden door anderen, zodra er anderen aanwezig zijn, zal je
denkproces, je gedrag wijzigen
Al het menselijk gedrag is sociaal
➔ Allemaal rechtstreeks of onrechtreeks beïnvloed door anderen
Waarom word je beïnvloed door anderen?
➔ Wij leven als een soort kuddedier, wij hebben anderen nodig
➔ Overlevingskansen zijn groter in een kudde
➔ Kans dat een individu een prooi word van een aanvaller is kleiner, kans dat een individu prooi
te pakken krijgt word groter
Het is de bedoeling om je expertise uit te wisselen met een ander. Door complementariteit tussen
mensen wordt de efficiëntie van de gemeenschap groter, op voorwaarde dat die samenwerking niet
stroef loopt.
We willen dus beïnvloed worden en beïnvloeden, zelf wanneer we niet beïnvloed willen worden of
niet beïnvloeden.
1. Studieobject en definitie van de sociale psychologie
Sociale psychologie bestudeert hoe het gedrag van mensen beïnvloed word door het gedrag van
anderen. → materiële object van de sociale psychologie
Die beïnvloeding is zeer ruim en zowel observeerbaar en bewust als subtiel en onbewust.
Wetmatigheden ontdekken in de manier waarop mensen met elkaar omgaan en door elkaar
beïnvloed worden → formele object van de sociale psychologie
Het gaat om positieve wetenschap = de wetenschappen die aan observatie en metingen doen
Objectieve en meetbare gegevens ontdekken, oorzaak en gevolg verklaren en ook begrijpen.
De sociale psychologie moet zich kunnen inleven in de ander, moet al haar/zijn empathie aanwenden
om de wetmatigheden die zij/hij ontdekt ook te begrijpen.
‘Gedrag’ (materiële van de sociale psychologie) wordt ook in de gewone psychologie gebruikt, maar
in de sociale is het net dat gedrag dat je niet of anders zou stellen in het bijzijn van anderen.
1
,Studieobject = sociaal gedrag (niet de enige wetenschap die sociaal gedrag bestudeert, bv: sociologie)
Belangrijk verschil tussen die 2 is:
- Sociologie zal weinig aandacht besteden aan de individuele gedragingen van een persoon,
eerder kijken naar de structuren en gehelen → gedrag van groepen
- Sociale psychologie gaat individuen in sociale relaties bestuderen, MAAR interacties tussen
groepen kunnen wel eventueel ook bestudeerd worden.
Wederzijds respect is nodig voor een vlotte samenwerking tussen de 2 disciplines
Algemene Sociale
psychologie psychologie sociologie
Eerder gegeven definitie is misschien wat beperkt. Allport heeft een uitgebreidere definitie gemaakt:
Sociale psychologie is een studie die tracht te begrijpen, verklaren en voorspellen hoe gedachten,
gevoelens en gedragingen van individuen worden beïnvloed door waargenomen, ingebeelde of
impliciete gedachten, gevoelens en gedragingen van anderen.
→legt de nadruk op 2 belangrijke elementen:
- Sociale
- Individu
Soms is het voldoende om de gedragingen van anderen te veranderstellen om je gedrag te laten
beïnvloeden.
2. Geschiedenis van de sociale psychologie
1879:
- Ontstaan van algemene psychologie als zelfstandige wetenschap
- Bij op de oprichting van het eerste laboratorium voor wetenschappelijke psychologie (Leipzig)
1890
- G. Tarde beschrijft het concept ‘imitatie’ voor het ontstaan en bestaan van samenlevingen
(gedrag zou ontstaan bij hogere klassen en lagere klassen imiteren dit)
1895
- G. Le Bon beschrijft het concept van een collectieve geest die ontstaat in groepen en de
individuele geest of de verantwoordelijkheid vervangt
- Maakte analogie met hypnose en beschouwde dit fenomeen als iets negatief
1921
- Eerste editie van The Journal of Abnomal Psychology and Social Psychology
- Focus van het tijdschrift was eerder filosofisch, niet experimenteel of onderzoeksmatig
2
,1924
- F.H. Allport publiceert zijn boek Social Psychologie.
- Legt de identiteit van de sociale psychologie binnen de algemene psychologie vast
1930
- Oprichting van het tijdschrift The Journal of Social Psychology
- Legde meer nadruk op empirische vaststellingen
Interbellum
- De focus lag vooral op sociale waarneming en sociale attitudes
- Belangrijke begrippen: halo-effect, horn-effect, sociale inhibitie, sociale facilitatie,
groepspresentaties en sociometrie
WOII
- Belangrijke thema’s: leiderschap, gehoorzaamheid, propaganda, groepsdruk, moreel gedrag…
- Onderzoek naar racisme en nationalisme werd populair → begrijpen aanloop holocaust
1951
- S. Asch voert een iconisch onderzoek uit naar conformiteit en groepsdruk
- Gaf aan dat mensen verkeerde antwoorden gaven op testen als anderen dat ook deden
Jaren 60-70
- Bekende experimenten uitgevoerd → gevangenexperiment en gehoorzaamheidsexperiment
van Milgram, experimenten over hulpverlenend gedrag
- L. Festinger infiltreerde in een sekte om te onderzoeken war meespeelde in het blinde
vertrouwen van sekteleden in de sekteleider
Koude Oorlog
- Zeer negatieve attitude over communisme
- Rassenhaat, waarden, groepsgevoel terug actueel
3. Het belang van ons sociale leven → niet
4. Werkwijze van de sociale psychologie
4.1 Drie dimensies
J.A.A. van Leent onderscheidt 3 belangrijke dimensies in het onderzoek en onderzoeksmethode van
de sociale psychologie → fundamentele denkwijzen
1. Breedte-dimensie
Sociale psychologie een zo breed mogelijk onderzoek uitvoeren met veelzijdig mogelijke
theorievorming. → d.w.z. zoveel mogelijk aspecten van de sociale psychologie onderzoeken
Zo breed mogelijk onderzoeksgroep nemen of m.a.w. totale populatie in je onderzoek zo dicht
mogelijk benaderen (alle lagen, alle leeftijden, alle geslachten…)
3
, !! moeilijk te voldoen !!
→steekproef, maar dat is dus slechts een schatting of benadering van de werkelijkheid
Op zich is dit geen probleem
➔ Goede benadering van de werkelijkheid is voor de wetenschap vaak voldoende om gegevens
te verkijgen
Wel een groot probleem
➔ Steekproef die gebruikt wordt is niet toevallig gekozen (goedkope proefpersonen of
onbetaalde)
Die proefpersonen zijn veelal studenten die niet geheel vrijwillig deelnemen aan het onderzoek, dit
zorgt voor 2 problemen
- Beperkte steekproef → niet representatief
- Gebrek aan motivatie, inspanning en inzet waardoor dit het onderzoek kan tegenwerken
! dit kan ook bij andere proefpersonen niet alleen studenten !
Indien je toch een grote groep deelnemers bij elkaar krijgt voor het onderzoek, zal het veelal om
autochtonen gaan of toch minstens om mensen die in het eigen land wonen → als je het onderzoek
wilt vergoten naar ander culturen/landen kan dit een probleem vormen.
2. Diepte-dimensie
Wil doordringen in het diepe van de mens, wil dus de sociale geaardheid van de mens beschouwen,
en van daaruit de bestudeerde verschijnselen en wetmatigheden verklaren en begrijpen.
!! niet eenvoudig !!
We spreken over hypothetische constructen = kwaliteiten die we niet kunnen zien, maar waarvan we
wel veronderstellen dat ze er zijn
We kunnen hier dus in spreken van onbewuste inhouden en dynamieken
Dieptepsychologie (Freud): zal ook steeds de uiterlijke waarneembare gedragingen en dus ook sociale
gedragingen vanuit deze onbewuste dimensies proberen te begrijpen
3.hoogte-dimensie
Theorie moet in de hoogte opgebouwd worden, steen voor steen, bevinding op bevinding, theorie op
theorie
Empirische vaststellingen moeten de ondersteuning bieden voor de theorie, men zal niet zo zeer
starten vanuit empirische bevindingen, maar eerder van hypothetisch-deductief werken (= vanuit een
theorie proberen evidentie te vinden in de empire
Hoe langer de theorie standhoudt onder empirische toetsing, hoe meer je in je theorie kan geloven
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller doriendegroote. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73243 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now