Summary
Samenvatting - De biologische basis van ons gedrag - leerpad 4
- Course
- Institution
Samenvatting - De biologische basis van ons gedrag - leerpad 4
[Show more]
Seller
Follow
doriendegroote
Content preview
1. Beeldvorming: technieken om de werking van de hersenen te bestuderen → leerpad 41.1 Een inleiding in technieken om de hersenen te bestuderen
Een overzicht van de belangrijkste technieken om de hersenen te bestuderen:
Structurele beeldvormingstechnieken (neuro-anatomisch):
- Computertomografie (CT)
- Magnetic Resonance Imaging (MRI)
Functionele beeldvormingstechnieken (neurofysiologisch):
- Elektrische activiteit meten:
o Elektro-encefalografie (EEG) & Event-Related Potential (ERP)
o Magneto-encefalografie (MEG)
- Elektrische stimulatie meten:
o Transcraniale Magnetische Stimulatie (TMS)
- Nucleaire beeldvorming:
o Positronemissietomografie (PET)
Functionele radiologische beeldvorming:
- functionele MRI (fMRI)
Neurologisch onderzoek: bij een neuropsychologisch onderzoek worden een aantal cognitieve
functies in kaart gebracht zoals geheugen, concentratie, werktempo, taal, ruimtelijk inzicht en
planning. De patiënt krijgt vragen te beantwoorden, opdrachten uit te voeren en vragenlijsten in te
vullen.
Temporale en spatiële resolutie van beeldvormingstechnieken
Temporele en spatiële resolutie zijn twee maten om aan te geven hoe nauwkeurig een apparaat is in
het meten van de hersenen. Hierbij is temporele resolutie een maat voor nauwkeurigheid in tijd,
en spatiële resolutie voor nauwkeurigheid met betrekking tot locatie.
In het hersenonderzoek worden deze twee maten gebruikt om aan te geven hoe goed een
meetinstrument twee processen van elkaar kan onderscheiden in tijd, en hoe goed een instrument
twee gebieden van elkaar kan onderscheiden in ruimte.
De verschillende meetmethoden hebben dus ook verschillende voor- en nadelen met betrekking tot
deze twee maten. Voor sommige onderzoeken is men op zoek naar een specifiek hersengebied, er
moet dan een instrument gekozen worden met een hoge spatiële resolutie. Wanneer men precies
wil weten wanneer iets gebeurt, moet gekozen worden voor ene instrument met een hoge
temporele resolutie. De getallen hieronder laten trouwens zien: hoe lager het getal (bijvoorbeeld in
mm of seconden), hoe beter de resolutie. Het is een beetje zoals een foto nemen met meer pixels of
een video opnemen met een hogere beeldsnelheid: dit verhoogt de kwaliteit van uw meting.
1
, 1.2 Structurele beeldvormingstechnieken: CT en MRI
Wat zijn structurele beeldvormingstechnieken?
Zijn vooral van belang in de kliniek om pathologie in de hersenen zichtbaar te maken. De technieken
hebben over het algemeen een hoge spatiële resolutie.
CT scan en MRI scan
1. Computertomografie (CT)
De ontwikkeling van de CT-scan maakte het mogelijk om hersenweefsel voor het eerst in een relatief
korte tijd gedetailleerd in beeld te brengen door het gebruik van röntgenstralen. 'Tomo' is het Griekse
woord voor 'plakjes' en grafie verwijst naar fotografie. Met tomografie kunnen de hersenen plak voor
plak in beeld worden gebracht. Een CT-scannerapparaat (zie figuur 1) bestaat uit een gemotoriseerde
bron van röntgenstraling die in een spiraalvorming patroon om het hoofd van de patiënt heen
draait (zie figuur 2). Tijdens een CT-scan worden verschillende bundels röntgenstralen vanuit
verschillende hoeken door het hoofd van de patiënt gestuurd. Elke hoek geeft een beeld van een dun
plakje van de hersenen. Direct tegenover de röntgenbron bevinden zich verschillende digitale
röntgendetectors. De detectors meten de sterkte van de straling nadat die het hoofd van de patiënt
heeft gepasseerd en sturen die door naar de computer. De computer kan op basis van
wiskundige algoritmes berekenen waar de absorptie sterker of minder sterk is en vervolgens, ofwel
een tweedimensionaal beeld construeren, ofwel de doorsneebeelden van de hersenen achter elkaar
leggen om zo een driedimensionaal beeld te vormen. Met deze beelden kan de neuroradioloog
gedetailleerd de binnenkant van het hoofd bekijken (afgebeeld als een reeks dunne plakjes of coupes)
en belangrijke informatie over mogelijke afwijkingen in de hersenen aflezen.
Figuur 1 Figuur 2
2
, Met behulp van CT kan afwijkende morfologie in kaart worden gebracht, bijvoorbeeld atrofie (verlies
van hersenweefsel) bij dementie, een lokale of gegeneraliseerde zwelling na hersentrauma of een
aangeboren afwijking. De meeste ziekteprocessen in de hersenen gaan gepaard met een toename
van het watergehalte van het hersenweefsel. Op de CT-beelden is dit weefsel donkerder
afgebeeld (hypodens) ten opzichte van normaal hersenweefsel (zie figuur 3). Bloed en kalk zijn
wit (hyperdens). CT wordt in de kliniek veelal toegepast om in een acuut stadium bij
ziekenhuisopname snel een uitspraak te kunnen doen. Zo kan bij acute beroertes gediagnosticeerd
worden of het om een hersenbloeding of herseninfarct gaat en kan er na een trauma ontdekt worden
of er sprake is van grote contusiehaarden of een schedelbasisfractuur.
Figuur 3
De CT-scan wordt veel gebruikt, maar heeft ook enkele tekortkomingen, waaronder het beperkte
onderscheidende vermogen in hersenweefsel. Subtiele afwijkingen in de grijze en witte stof zijn
bijvoorbeeld niet te zien. Daarom heeft voor wetenschappelijk anatomisch onderzoek naar de
ontwikkeling van de hersenen MRI veelal de voorkeur. De blootstelling aan ioniserende straling bij
de CT-scan kan cellen en vooral DNA beschadigen, met kans op het veroorzaken van kanker en staar,
waardoor het gebruik goed moet worden afgewogen bij kinderen of vrijwilligers zonder medische
indicatie. Echter, vanwege de snelle beschikbaarheid en lagere onderzoekskosten in vergelijking met
MRI wordt de CT veel gebruikt in het ziekenhuis, met name in de acute setting. Een CT-scan kan bij
acute neurologie een indicatie gegeven over wel/niet spoedeisend neurochirurgisch ingrijpen. Een
van de grootste voordelen van CT is de volledigheid van één scan; er kunnen snel gelijktijdig foto's
gemaakt worden van bloedvaten, hersenweefsel en botten. Door de snelheid van scannen is een CT-
scan minder gevoelig voor bewegingen van patiënten in vergelijking met MRI. Ook zijn er geen
restricties voor patiënten met contra-indicaties voor MRI, zoals metalen/medische implantaten en
claustrofobie.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller doriendegroote. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76462 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now