Samenvatting groepsdynamica van allen hoofdstukken die je moest lezen met extra info van de werk- en hoorcolleges toegevoegd. Ook maak ik veel gebruik van schema’s, voorbeelden en plaatjes om alles beter uit te leggen
Week 6: Leiderschap en besluitvorming
H12 + H11.8, 11.12, 11.15, 11.16, 11.17
Leerdoel: de student kan theorieën met betrekking tot leiderschap en besluitvorming uitleggen,
herkennen en toepassen op casussen
Leiderschap: 3 betekenissen van de term leiderschap
- Iemand die bepaalde eigenschappen bezit (persoonlijke kwaliteit)
- Iemand die een bepaalde positie binnen een sociaal systeem inneemt (positie met macht)
- Iemand die zich op een bepaalde manier gedraagt (gedrag)
Bepaalde omstandigheden bepalen of iemand een leider wordt (hangt van de situatie af)
Functionele benadering: Leidersgedrag
- Gedrag dat bijdraagt aan de vervulling van de taak en het bereiken van het groepsdoel
- Gedrag dat bijdraagt aan de instandhouding en versterking van de groep
Niet ieder groepslid wordt een leider, alleen het lid dat de meeste invloed uitoefent op de
andere leden in de door hem gewenste richting en daarbij meer invloed uitoefent dan
ondergaat
3 leiderschapsstijlen (Kurt Lewin)
1. Autoritair leiderschap
Verstorende bevelen die ingaan tegen een wens van een groepslid
Geeft geen kritiek op het gedrag maar kraakt het groepslid af
Roept veel vijandigheid, ontevredenheid en afhankelijkheid op
2. Democratisch leiderschap
Benadrukt het geven van info en suggesties
Onafhankelijkheid en vertouwelijkheid
Groepsgerichtheid en vriendelijkheid
Stimuleert zelfstandigheid door de groep te leren meer op zichzelf te vertrouwen
3. Laissez-faire leiderschap
Stimuleert zelfstandigheid door alle verantwoordelijkheid bij de leden te laten
Benadrukt het geven van info en suggesties
Tegenwoordig is de meest effectiefste stijl: situationeel leiderschap
Leiderschapsstij Kenmerken Effecten Nadere typering
l
Autoritair Strikte controle Afhankelijkheid en -Tirannie: leider stelt zich boven elke
door het geven passief bijven van de groepsnorm en oefent een heerschappij uit
van instructies, leden resulteert in volgens de regel ‘de groep ben ik’
bepalen van het wraakgevoelens, - welwillend despotisme: hij weet wat het
doel en door agressie en beste is voor de groep
bewaken van de vijandigheid die ze - dictatuur: hij is de enige die beslist en alle
uitvoering van de uiten op anderen macht heeft, streng
taak (zondeblok) - patriarchale leiderschapsstijl: doet
Afremming creativiteit voorstellen en laat reacties en vragen van
en spontaniteit de rest toe. Maar hij is de gene die
Breekbare groep uiteindelijk besluit, soort alsof-besluiten
Weinig cohesie - personalistische leidersvorm: geen
persoonlijke relaties, is niet gebaseerd op
bevelen of overleg. Gebruikt zijn
, superioriteit als beïnvloedingsmethode
Democratisch/ Behoudt in ruime De taak- of Centraal staan het aansturen van sociale
collegiaal mate de leiding procesprobleem staat gedragsvormen onderling. De stijl
maar biedt de centraal. respecteert elk persoon als gelijkwaardig
groep genoeg Wij-gevoel partner en zijn zelfontplooiing. Het wordt
hulp om Veel samenwerking een ruimte waarin ieder kan leren:
overeenstemmin Overeenstemming - luisteren naar anderen meningen
g te bereiken. Hij bereiken - het anders-zijn te accepteren
probeert zijn Duurzame groep - eigen belangen op achtergrond zetten
invloed op het - moed om eigen belangen te presenteren
denkproces - oefenen van gedragsvormen (stemmen,
minimaal te kiezen, discussie, procedures etc.)
houden en de
leden te De leider stelt geen oplossingen maar
stimuleren problemen ter discussie (hulp bieden)
Laissez-faire Is passief en laat Twijfels en Alleen bruikbaar wanneer dit voortkomt uit
toegeeflijk alles onzekerheid zorg en kunde en niet uit onzekerheid,
gebeuren zonder Verwaarlozing van ongeinstresseerdeheid of verborgen
in te grijpen. De groeikrachtige leden tegenzin
leden moeten Terroriseren van Leider die nieuw is in de groep en
zelf bepalen wat zwakke leden zich eerst observerend en
juist is. Kliekvorming en afwachtend op stelt om in de gaten
Afzonderen van rivaliteit te krijgen hoe ver de groep is. Of
de groep en is Uiteenvallen groep om de groep op eigen kracht te
niet betrokken laten beslissen of ruimte te bieden
Wat zijn de gevolgen op de groep van elke stijl
- Autoritair: een agressieve reactie of een onderdrukte reactie doordat ze geen
bewegingsvrijheid hebben.
- Democratisch: agressie op middenniveau
- Laissez-faire: extreme agressie omdat daar nauwelijks tegenkrachten zijn
Leiderschap: vroeger was het een speciale eigenschap, nu ligt de nadruk meer op het vervullen van
noodzakelijke functies in de groep en op aanpassingsvermogen aan veranderde situaties
Boek beschrijft het als: het uitvoeren van al die gedragsvormen die een concrete groep of
organisatie helpen bij het bereiken van de gewenste resultaten en die bijdragen aan de
levensvatbaarheid van de groep/organisatie, waaronder ook het bevorderen van
bevredigende interpersoonlijke relatie’s
Twee gedragsvormen voor een leider (moeten juiste evenwicht zien te vinden)
1. Taakgerichtheid: het draait om het bereiken van doel (formele functies/leider)
Nadruk op productie en voorbestaan van de groep in de omgeving (externe systeem)
Taakrollen
Interventies op inhouds- en procedureniveau
Bv; initiatief nemen, verhelderen onderwerp, procedureplan maken, geven van info
2. Sociaal emotioneel/groepsgerichtheid: de groep als een sociale eenheid in stand houden,
aandacht voor psychologische en persoonlijke functies van de groep, bijdragen aan motivatie
Bewaakt de tevredenheid van groepsleden, sensitiviteit en biedt ondersteuning (intern)
Procesrollen
Interventies op interactie- en bestaansniveau
Bv; bemiddelen bij conflicten, relaties prettig houden, aanmoedigen, minderheid betrekken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudverbugt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.