Summary
Samenvatting Openbaar Bestuur
- Course
- Institution
- Book
Uitgebreide samenvatting van het boek "Openbaar Bestuur: Beleid, organisatie en politiek".
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
maritschrooten
Content preview
Samenvatting Openbaar BestuurHoofdstuk 2: Beleid en sturing
Beleid: de poging van een bestuursorgaan om een maatschappelijke toestand doelgericht te
beïnvloeden.
Maatschappelijke sturing: er wordt een maatschappelijke toestand doelgericht
aangepakt/het beschermen van mensen en groepen tegen elkaar.
Waar maatschappelijke sturing op gericht is:
- Publieke waarde: het collectieve beeld van wat de samenleving ervaart als waardevol,
waarde die het samenleven ten goede komt.
Beter onderwijs, goede gezondheidszorg, minder werkloosheid etc.
Publieke waarde is moeilijk in een getal of bedrag uit te drukken.
Immateriële publieke waarde: bijv. gelijkheid van iedere burger voor de wet.
- Publieke goederen: goederen die niet-uitsluitbaar zijn en niet-rivaliserend.
Privaat goed: goed dat uitsluitbaar en rivaliserend is (bijv. een eigen huis).
Clubgoederen: niet-rivaliserend maar wel uitsluitbaar (bijv. bioscopen en theaters).
Common-poolgoederen: niet-uitsluitbaar maar wel rivaliserend (bijv. een vis in zee).
Tragiek van collectieve actie: als iedereen vist is straks de zee leeg.
Zonder maatschappelijke sturing komt publieke waarde niet tot stand of raakt het in
de verdrukking, omdat niemand het wil maken maar iedereen het kan gebruiken.
Ook is maatschappelijke sturing nodig om individuele belangen te beschermen tegen
het collectieve (bijv. iemand kan niet zomaar in een psychiatrische instelling geplaatst
worden omdat dat beter is voor de samenleving).
Verschillende wegen om publieke waarde te creëren:
- Gemeenschap: mensen uit de buurt komen samen om iets te organiseren.
- Overheid: een voorziening wordt door de overheid geleverd.
- Markt: een bedrijf levert een gratis product met een verdienmodel erachter.
Hoofdstuk 3: De Beleidsomgeving
Freeriderprobleem: partijen maken gebruik van een dienst of goed zonder ervoor te betalen.
Beleidsomgeving: de omgeving waarop beleid betrekking heeft.
Beleidsmakers: mensen, werkzaam in organisaties, die zich bezighouden met het
ontwikkelen van beleid.
Probleem: een verschil tussen een toestand en een norm.
Beleidstheorie: een doel-middelen redenering die aangeeft hoe bepaalde interventies tot de
bedoelde veranderingen in de omgeving leiden.
Verschillende externe omgevingen waar rekening mee gehouden moet worden:
- Economische omgeving: economische groei of crisis?
- Sociale omgeving: hoe leidt het gedrag van mensen tot het probleem?
- Ruimtelijke omgeving: in welk gebied komt het probleem voor?
- Technologische omgeving: welke technische mogelijkheden zijn er?
, Interne omgeving: de interne organisatie van de overheid, deze bepaalt wat er aan beleid
mogelijk is en wordt zelf beïnvloed door beleid (bepaalt haalbaarheid van beleid).
Interne factoren:
- Schaarse middelen waardoor er interne concurrentie is tussen prioriteiten.
- Deskundigheid.
- Beeldvorming: krijgt een minister nog steun na een crisis?
Omgevingsfactoren: factoren die er toe doen voor beleidsmakers, maar waarop zij zelf geen
directe invloed hebben.
Beleidscontext: de invulling van de contextfactoren voor het betreffende beleidsvraagstuk.
- Ecologische context: of het land bijv. toegang heeft tot olie, gas en hernieuwbare
energie of ligging aan zee.
- Sociaal-culturele context: de bevolkingsgrootte en bevolkingssamenstelling,
levensbeschouwelijke opvattingen, opleidingsniveau en de bestaande
maatschappelijke verbanden.
- Economische context: ander beleid bij een crisis dan economische groei en welke
mogelijkheden zijn er?
- Technologische context: nieuwe mogelijkheden maar ook catastrofale gevolgen.
- Juridische context: overheid moet in overeenstemming zijn met de grondwet en trias
politica.
- Politieke context: politieke opvattingen en machtsverhoudingen, hoe voelt de
bevolking zich over de rol van de overheid in de samenleving.
Beleid is padafhankelijk: van een in het verleden ooit ingeslagen weg kan moeilijk abrupt
worden afgeweken.
Crisis: een ernstige, vaak acute verstoring van het maatschappelijk leven en in het verlengde
daarvan de politiek-bestuurlijk orde.
Actoren: handelende eenheden; mensen, organisaties, landen, bestuurders, maar ook
burgers of ondernemers (entiteiten die bewust handelen).
Factor is er gewoon, een actor doet, denkt en handelt bewust.
Beleid richt zich op het beïnvloeden van het handelen van actoren.
Actoren zijn belangrijk voor het steunen of tegenhouden van beleid.
- Burgers: kiezers die de politiek een mandaat geven en kritisch meekijken of dat
mandaat tot beloofde resultaten leidt, of denken mee.
Interactieve beleidsvorming: beleidsmakers en burgers trekken samen op om beleid
te maken. (dan gaan ze zich er minder snel tegen verzetten)
- Pressiegroepen/single-issuebewegingen: organisaties die van buitenaf proberen een
aspect van het overheidsbeleid te beïnvloeden, vaak specifieke belangen, richten zich
op één onderdeel van het beleid. Dienen als intermediaire organisaties tussen
overheid en burgers.
- Politieke partijen: groepen burgers die permanent georganiseerd zijn op basis van een
bepaalde maatschappijvisie en/of concreet programma.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maritschrooten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now