Dit is een verbeterde versie van mijn eerste samenvatting juridische context. Het bevat alle hoofdstukken gezien in de lessen van Lockefeer. Hier en daar zijn er voorbeeld voor duidelijkheid.
Hoofdstuk 1: Wat is recht?
• Niet 1 defini=e
• Wel verschillende elementen samen
o Geheel van gedragsregels
§ Geheel van gedragsregels of kader waarbinnen verder recht ontstaat
• Vb. Verkeersreglementering, grondwet
§ Algemene draagwijdte
• Vb. art. 1134 oud BW: belo;e maakt schuldvan toepassing op
koopcontract, huurcontract, opdracht met vastgoedmakelaar,
opdracht tot opme@ng door landmeter
o Opgelegd door het gezag van de gemeenschap
§ Vooral gemaakt door parlementen: vertegenwoordigers van volk
o Doel is ordening van de maatschappij (leNerlijk: ruimtelijke ordening)
o Rechtsregels die worden gehandhaafd door het maatschappelijk gezag
1. De bronnen van het Belgisch recht
Interna=onale verdragen
• Vb. Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens
Europees recht
• Vb. verordeningen, BTW-richtlijn
Puur Belgische recht
Hiërarchie van de bronnen
• Grondwet < weNen, decreten, ordonnan=es < uitvoeringsbesluiten < rechtspraak <
rechtsleer < gewoonten en gebruiken
1.1. Grondwet
• Hoogste norm, nochtans slechts 198 ar=kelen
• Werking en organisa=e van de staat
• GrondweNelijke rechten en plichten
• Grote territoriale toepassing (gans België)
• Zeer belangrijk: speciale procedure wetswijziging
• Wijziging in BS
1.2. We.en, decreten en ordonnan2es
• Zijn gelijkwaardig
• Worden door parlementen uitgevaardigd
• Elk parlement hee\ duidelijk eigen bevoegdheid (materieel en territoriaal): controle
door GrondweNelijk Hof
• Moet Grondwet respecteren: controle GrondweNelijk Hof
• Grote territoriale toepassing: gans België/ gewest /gemeenschap
• Nieuwe verschijnen in Belgisch Staatsblad: in principe van toepassing vanaf 10de dag
na dag publica=e
Elias Laurent 1
,Juridische context Vastgoed 2023-2024
• (à ordonnan=es enkel in Brussel Hoofdstedelijk Gewest)
Wat is Retroac=eve werking?
Retroac(eve werking betekent in eenvoudige taal dat een wet, regel of beslissing niet alleen
voor de toekomst geldt, maar ook gevolgen hee\ voor gebeurtenissen die al in het verleden
hebben plaatsgevonden.
1.3. Uitvoeringsbesluiten
• Koninklijk Besluit, Ministerieel Besluit, Besluit van Gemeenschaps-en
Gewestregeringen
• Voeren weNen, decreten en ordonnan=es uit
• Controle door Raad van State
• Grote territoriale toepassing: gans België/ Gewest/ Gemeenschap
• Nieuwe verschijnen in BS (Belgisch Staatsblad)
o Vb: in uitvoering van Woninghuurdecreet hee; Vlaamse Regering in een
besluit de lijst vastgelegd van kleine herstellingen die ten laste komen van de
huurder en het modelformulier dat geldt als bewijs van waarborg
1.4. Rechtspraak
Art. 82 en 83 kennen!!!!
= rechterlijke uitspraken
• In principe enkel van toepassing tussen par=jen in geding
• Bijzondere, nieuwe interpreta=e = precedent: kan leiden tot nieuw recht
• Te vinden in gespecialiseerde =jdschri\en en databanken (Jura, Immospector)
Wat is een precedent?
Een precedent is een eerder genomen juridische beslissing die als voorbeeld dient voor
soortgelijke zaken in de toekomst.
1.5. Rechtsleer
= commentaren bij wetgeving en rechtspraak
• Zorgen voor argumenten om wetgeving in bepaalde zin te interpreteren
• Zorgen voor argumenten die rechter moeten overtuigen in bepaalde zin uitspraak te
doen: onrechtstreeks beïnvloeden van rechtspraak
• Terug te vinden in gespecialiseerde =jdschri\en of boeken
1.6. Gewoonten en gebruiken
• Zeer uitzonderlijk bron van recht
• Wordt naar verwezen in wetgeving
o Vb. Afstand bomen tot perceelsgrens
o Art. 35 Veldwetboek
2. Draagwijdte van bronnen van het Belgisch Recht
Rechtsregels
• Gebiedende rechtsregels:
o Regels van openbare orde
o Regels van dwingend recht
• Aanvullende rechtsregels
Elias Laurent 2
,Juridische context Vastgoed 2023-2024
2.1. Gebiedende rechtsregels
2.1.1. Regels van openbare orde
Art. 1.3, derde lid BW:
"Er kan niet worden afgeweken van de openbare orde, noch van de regels van dwingend
recht"
• Én goede zeden: vanaf 1/1/2023 in nieuw BW samen
• OO: regels die het essen=eel belang van de staat of gemeenschap raken (in het
algemeen belang, beschermen hele samenleving): hierop rust de orde in onze
maatschappij
• Vooral publiek recht, staat en bekwaamheid van personen
o Vb. staatsrecht, strafrecht, ruimtelijke ordening, milieurecht
• Sanc=e = nie=gheid van contract
o Vb. Schijnhuwelijk, verhuur woning die niet voldoet aan Vlaamse
kwaliteitsnormen (Vlaamse Codex Wonen), verkoop baby
• Wat momenteel moreel aanvaardbaar is
• Ajankelijk van =jdsgeest
o Vb. euthanasie
• Sanc=e = nie=gheid van contract
o Vb. Handel in verdovende middelen, organen verkopen
2.1.2. Regels van dwingend recht
Art. 3.1, vijfde lid BW
• Ter bescherming van zwakke par=jen in een contract
o Vb. Opzegtermijnen huurder, volledig appartementen recht
• Sanc=e: nie=gheid
2.2. Aanvullende rechtsregels
= supple=ef recht
• Wordt toegepast wanneer het contract geen oplossing gee\
o Vb. Kosten van levering voor koper of verkoper?
o à Oplossing in art. 1608 oud BW
Hoofdstuk 2-6: Inrichting van de Belgische staat
1. Kenmerken van onze staat
1.1. Rechtsstaat
• Overheid kan maar handelen als er weNelijke basis is
• Burger mag alles zolang niet weNelijk verboden is
1.2. Democra2e
• Wetgeving wordt onrechtstreeks door burgers bepaald: verkozenen zetelen in
parlementen of raden
1.3. Monarchie
• Staatshoofd = Koning
• Onschendbaar, onbekwaam (poli=ek) alleen te handelen, geen persoonlijke macht
Elias Laurent 3
, Juridische context Vastgoed 2023-2024
1.4. Federale staat
• Macht is verdeeld over federaal niveau (na=onaal) en deelstaten (gemeenschappen
en gewesten)
2. Verdeling van bevoegdheden over de verschillende niveaus
2.1. Twee belangrijke principes als leidraad
2.1.1. Scheiding der machten
• WM (wetgevende macht) = parlementen en raden
• UM (uitvoerende macht) = regeringen
• RM (rechterlijke macht) = rechtbanken
2.1.2. Verschillende beleidsniveaus
(Enkel voor WM en UM ≠ RM al=jd federaal)
1) Nevengeschikt niveau
a. Federaal
b. Gewest
c. Gemeenschap
2) Ondergeschikt niveau
a. Provincie
b. Gemeente
3. Wetgevende en uitvoerende macht op Federaal Niveau
3.1. Wetgevende macht
= federaal parlement + Koning
• Federaal parlement = Kamer van Volksvertegenwoordigers en Senaat
o à Beslist via wet
3.2. Uitvoerende macht
= federale regering + Koning
• à Beslist via KB en MB
4. WM en UM op niveau van Gemeenschap en Gewest
Schema gewest- en
gemeenschapsniveau is gebaseerd op
taalgebieden
à België hee\ 3 officiële talen:
• Nederlands
• Frans
• Duits
à Daarvan leiden we 4 taalgebieden af
Elias Laurent 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eliaslaurent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.