Nederlands literatuur geschiedenis samenvatting over de periode . In de samenvatting wordt o.a. de omstandigheden in die jaren beschreven, komen er literaire stromingen van deze periode langs en worden belangrijke werken van schrijvers uit deze tijd besproken.
Algemeen 1800 - 1900:
- 19e eeuw →Nederland werd een eenheidsstaat met een parlementaire democratie
- Veel technische vooruitgang en veel uitvindingen
Industrialisatie → zorgde voor een bloei in de economie en sociale ongelijkheid
● Fabriekseigenaren →rijk & arbeiders →arm
● Het was de verantwoordelijk vd kerk en rijke burgers om dit te veranderen vond men
Liberalisme →belangrijkste politieke stroming 19e eeuw
● Streefde naar:
- weinig overheidsbemoeienis
- een vrije markt
- zoveel mogelijk vrijheid voor het individu
● Ontstond in de 18e eeuw als politieke beweging tegen de macht van de koning en
voor de emancipatie van de burger.
1850 →eerste vakbonden
2e helft 19e eeuw →sociale wetgeving als gevolg van liberalen die aandacht vroeg voor de
slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders.
Industrialisatie
- Door de uitvinding van de stoommachine en de elektrische motor werd het werk
gemechaniseerd →fabrieken ontstonden →vervanging huisnijverheid (want
de nieuwe manier was goedkoper)
- Ook landbouw werd gemechaniseerd →minder boeren nodig
Industriële revolutie:
● Begon in Engeland in de textielindustrie
● Revolutie kwam in de 2e helft vd 19e eeuw naar Nederland
Werken in de fabrieken was vuil en gevaarlijk, arbeiders maakten lange dagen, werkten
onder slechte omstandigheden en verdienden weinig. Ook was er veel kinderarbeid.
Arbeidersgezinnen waren arm en hadden het geld (vd kinderen) hard nodig.
Reizen
- 1839 →eerste stoomtrein van Amsterdam naar Haarlem
- Voor die tijd postkoetsen en trekschuiten door paarden
- Vanaf 1900 →heel NL voorzien van spoorlijnen
, Gevolgen komst van de spoorlijnen:
● Fabrieken konden makkelijk worden voorzien van grondstoffen en hun producten
konden makkelijk naar de afnemers worden vervoerd.
● De mobiliteit van mensen verbeterde →'wereld werd groter'
Andere uitvindingen:
● Gasfabrieken zorgden voor verlichting op straat
● De telegraaf en de telefoon vereenvoudigde de communicatie
Het cultuurstelsel
- Vanaf 17e eeuw →VOC had monopolie op de handel met de eilanden in
Zuidoost Azië
- 1816 →NL kreeg het officiële gezag over 'Nederlands Indië'
1830 →invoer van het cultuurstelsel:
● Inlandse bevolking was verplicht om 20% vd grond te bebouwen met producten voor
de Europese markt
● Boeren zonder grond moesten 66 dagen per jaar 'herendiensten' voor de NL
overheid doen.
● Er was veel corruptie en willekeur →inheemse bevolking werd arm
- 1860 →Max Havelaar (Multatuli) verscheen, hierin werd het cultuurstelsel
veroordeeld.
- 1870 →Afschaffing van het cultuurstelsel
Psychologie
Sigmund Freud →schreef over de invloed van ons onderbewuste op ons doen en
denken
- Onderbewuste = deel van het bewuste waar je geen controle over hebt
- Eros →liefde
- Thanatos →dood
Volgens Freud bepalen levensdrift (Eros) en doodsdrift (Thanatos) het menselijk handelen.
→deze theorie ging tegen bestaande opvattingen in
Kritiek op theorie van Freud →het is niet aantoonbaar
Positie van de vrouw
Voor vrouwen was het belangrijk om te trouwen, en in de hogere milieus om het
huishouden te doen →hierbij hoorden de deugden spaarzaamheid en
gematigdheid.
Vrouwen hadden geen politieke rechten en werden vaak niet gezien
Aan de universiteit studeren en beroep uitoefenen was voor vrouwen niet mogelijk. Tot dat:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller idenbesten9. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.86. You're not tied to anything after your purchase.
