Summary
Samenvatting Hoofdstuk 5
- Course
- Institution
- Book
Dit is een samenvatting van hoofdstuk 5 van het vak Rechtseconomie dat wordt gegeven op de Universiteit Leiden. Deze samenvatting is 5 pagina's lang.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
StudySmart10
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 5: Onrechtmatige daad5.1 Inleiding
- Bij onrechtmatige daad is sprake van een buitencontractuele aansprakelijkheid.
- Aansprakelijk = verbintenis tot schadevergoeding.
- Bij schade kunnen we alleen gebruik maken van het Hicks-Kaldor-criterium, omdat bij schade
immers naast winnaars ook altijd verliezers in het spel zijn.
5.2 Onrechtmatige daad
- Kort gezegd is een onrechtmatige daad een menselijke gedraging die in onze rechtsorde niet
kan worden geduld.
- Op basis van art. 6:162 en 6:163 BW kunnen we de volgende vijf elementen onderscheiden die
maken dat sprake is van een onrechtmatige daad:
- 1. Onrechtmatigheid van de daad.
- 2. Causaal verband tussen daad en schade.
- 3. Schade.
- 4. Toerekening aan de dader.
- 5. Relativiteit (art. 6:163 BW).
5.2.1 Onrechtmatigheid
- Voor onrechtmatigheid moet sprake zijn van:
- Een inbreuk op een subjectief recht; of
- Het betreft een recht dat is toegekend aan een (rechts)persoon.
- De belangrijkste rechten waar het dan om gaat zijn de persoonlijkheidsrechten, zoals bijv.
het recht op lichamelijke integriteit en een goede naam, en de vermogensrechten, waarvan
het eigendomsrecht een voorbeeld is.
- Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht; of
- Alle wetten in materiële zin.
- Een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het
maatschappelijk verkeer betaamt.
- Art. 6:162 lid 2 bevat rechtvaardigingsgrond.
- Een daad die, op zichzelf beschouwd, onrechtmatig zou zijn, kan haar onrechtmatig karakter
verliezen door de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond.
- Bijv. overmacht, noodweer, wettelijk voorschrift en ambtelijk bevel.
5.2.2 Causaliteit
-
5.2.3 Schade
- Als het door de een ondervonden nadeel, kan worden toegerekend aan het onrechtmatige
handelen van de ander, dan is er sprake van schade in de zin van art. 6:162 BW.
- Schade is een causaal begrip. Zonder oorzaak is geen schade.
- Je hebt vermogensschade en immateriële schade.
- Vermogensschade: zowel geleden verlies als gederfde winst. Deze moet in beginsel volledig
worden vergoed.
- Immateriële schade: benadeelde pijn en verdriet. De benadeelde heeft dan recht op een naar
billijkheid vast te stellen schadevergoeding. Ook andere in de omgeving van de benadeelde
kunnen te maken krijgen met immateriële schade.
5.2.4 Toerekening
- Toerekening van een onrechtmatige daad aan de dader geschiedt op grond van schuld of op
grond van risico.
- Bij schuldaansprakelijkheid gaat het om onzorgvuldig, verwijtbaar gedrag.
1
, - Bij risicoaansprakelijkheid gaat het om een oorzaak die krachtens de wet of krachtens de in het
verkeer geldende opvattingen voor rekening van de dader komt.
Schuldaansprakelijkheid
- Onder schuld moeten we verwijtbaarheid verstaan: de dader had moeten voorzien dat schade
zou ontstaan door zijn handeling en had die schade behoren te voorkomen.
- Ook kan het slachtoffer onzorgvuldig hebben gehandeld, en wel zo dat weliswaar de dader
schuld heeft, maar door de eigen schuld van het slachtoffer een andere verdeling van de
schadevergoeding op zijn plaats is.
Risicoaansprakelijkheid
- De toerekening aan de dader geschiedt niet op grond van schuld, maar op basis van
risicoaansprakelijkheid.
- De dader wordt niet aangesproken vanwege verwijtbaar gedrag, maar krachtens de wet of de
heersende opvattingen.
- Kwalitatieve aansprakelijkheid = gevallen waarin iemand aansprakelijk wordt gesteld omdat
hij tot een andere persoon, een dier of een zaak in bepaalde betrekking staat.
- Productaansprakelijkheid = art. 6:185 e.v. BW. De producent is aansprakelijk voor de schade
veroorzaakt door een gebrek in zijn product.
- In deze gevallen kan de persoon op grond van een wettelijke bepaling worden aangesproken
op vergoeding van de schade, ongeacht of hij onzorgvuldig, verwijtbaar heeft gehandeld of
niet. Dit is dus krachtens de wet.
- Maar het kan ook krachtens de heersende opvattingen: het gaat om gevallen waarin
persoonlijke verwijtbaarheid ontbreekt terwijl aansprakelijkheid in verband met redelijke
risicoverdeling toch gewenst wordt geacht. Bijv. een buitenlandse toerist die dwaalt omtrent
de betekenis van een Nederlands verkeersbord en een ongeluk veroorzaakt of een onervaren
chauffeur die een verkeersfout maakt id een meer ervaren niet zou hebben gemaakt.
5.2.5 Relativiteit
- Art. 6:163 BW: er bestaat geen verplichting tot schadevergoeding als de geschonden norm niet
strekt tot bescherming tegen de door het slachtoffer geleden schade.
5.3 Naar een economische analyse van aansprakelijkheid
- Door onzorgvuldigheid kunnen mensen elkaar schade toebrengen.
- Als iemand zich onzorgvuldig gedraagt en hij daarvoor niet aansprakelijk is, zal deze persoon
weinig geneigd zijn zich rekenschap te geven van zijn onzorgvuldige gedrag, met als gevolg dat
er meer schade ontstaat dan wanneer hij wel aansprakelijk zou zijn geweest.
- In het algemeen zal bij afwezigheid van een aansprakelijkheidssyteem gelden dat iedere
gedraging van een individu die schade veroorzaakt, of kan veroorzaken zal plaatsvinden indien
dit individu hogere baten aan de gedraging ontleent dan het hem kost.
- Zulke gedragingen zullen vaak inefficiënt zijn, omdat de dader geen rekening houdt met de
schadegevolgen voor het slachtoffer.
- Er is sprake van een negatief extern effect.
5.3.1 Aansprakelijkheidssystemen
- We gaan nu kijken naar de efficiëntiegevolgen van aansprakelijkheid. Dus wanneer er wel
aansprakelijkheidssystemen bestaan.
- We bespreken twee basissystemen voor aansprakelijkheid:
- 1. Schuldaansprakelijkheidssysteem:
- Deze kan in pure vorm worden teruggevoerd op de toerekeningsgrond schuld.
- Hier ontstaat de aansprakelijkheid doordat het gedrag tekort is geschoten ten opzichte van
een bepaald normgedrag. Dus als het gedrag niet tekortgeschoten is ten opzichte van de
norm, dan is het gedrag niet verwijtbaar en de dader dus niet aansprakelijk.
- 2. Risicoaansprakelijkheid:
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudySmart10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79271 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now