Oorzaken wetenschappelijke revolutie
- Ontdekkingsreizen toename van kennis over de wereld
- Ambachtelijke technieken meer controle over de natuur precieze metingen
- Humanistische tekstanalyse verder gaan op de Griekse-Romeinse kennis
- Rationalisme van Descartes toename van logisch redeneren
- Empirisme van Lock toename van observeren en experimenteren
Rationalisme = nieuwe kennis door gebruik van de rede, het verstand
Empirisme = nieuwe kennis door waarneming en ervaring
§2 nieuwe inzichten
Wetenschappelijke revolutie leidt tot nieuwe inzichten en ontdekkingen à voorbeeld; natuurwetten
van Newton (wet van de zwaartekracht)
In de natuur gebeuren dingen volgens wetmatigheden
Nieuwe inzichten en ontdekkingen zijn in strijd met de ideeën en het wereldbeeld van de kerk
Zij hadden de bijbel en Gods woord als waarheid à zorgt voor discussies over de positie van
de kerk in de maatschappij à het geloof wordt steeds meer een individuele zaak
Mensen vinden dat ze zelf moeten kunnen kiezen welk geloof ze willen hebben. De overheid mag het
geloof niet afdwingingen en ketters vervolgen (gewetensvrijheid).
Tussen het geloof en de rede waren dus veel spanningen
§3 verlicht denken
, Verlichting = stroming van geleerde die vonden dat alles met behulp van het verstand kan worden
verklaard. En dat dit zal bijdragen aan de vooruitgang van de samenleving
3 principes
1. Groot vertrouwen in rationeel denken (gebruiken van je verstand)
2. De wetenschappelijke manier van onderzoeken kan gebruikt worden voor alle
terreinen van de samenleving
3. Door de verlichting is grote maatschappelijke vooruitgang mogelijk
De verlichting zorgt voor grote veranderingen in het denken over de samenleving;
Politiek
Sociale verhoudingen
Religie
Economie
Belangrijkste vraag hierin;
à Zijn al deze dingen wel redelijk
De samenleving was namelijk gebaseerd op erfelijke rechten en plichten of religieuze ideeën (traditie
en bijgeloof) à verlichte denkers vonden dat niks à samenleving gebaseerd op de rede
Rousseau:
Ideale opvoeding voor kinderen is in harmonie met de natuur, zonder straffen à de jeugd
heeft de toekomst, zij zetten de samenleving voort
Onderwijs moet er zijn voor alle kinderen à opvoeden tot vrije denkers
Verlichte ideeën worden verspreid via;
Brieven
Boeken à encyclopedie
Bijeenkomsten (salons/koffiehuizen)
Toneelstukken en opera’s
Nieuwe ideeën en maatschappelijke kritiek leiden tot optimisme en geloof in de maatschappelijke
vooruitgang (rationeel optimisme)
§4 het sociaal contract
Waar ligt de soevereiniteit? (Wiens wil wordt uitgevoerd)
Traditioneel idee; soevereiniteit ligt bij de vorst à droit divin; goddelijk recht om als (absoluut) vorst
te regeren (door God uitgekozen), een opstand tegen de vorst is een opstand tegen God
Locke en Rousseau à gaan uit van natuurrechten en het idee van een sociaal contract
Sociaal contract = overeenkomst tussen vorst en burgers of tussen burgers onderling
Doel; voorkomen van oorlogen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leah35. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.