Summary
Samenvatting Gedragsverandering-vanuit-een-gezondheidspsychologisch-perspectief 1ste semester
- Course
- Institution
- Book
Ik haalde met deze samenvatting voor dit vak een 16/20.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followlucasvervenne
Content preview
Gedragsverandering vanuit een gezondheidspsychologisch perspectief1 Inleiding Gezondheidspsychologie
1.1 Gezondheid
World Health Organisation (WHO):
Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the
absence of disease or infirmity
Gezondheid = een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en
niet louter als de afwezigheid van ziekte of lichamelijk gebrek
Biopsychosociaal model:
Kritiek op definitie van WHO:
o Toestand
o Volledig welbevinden
o Welbevinden
Nieuw voorstel door kritieken:
Gezondheid = het dynamische vermogen van mensen om zich aan te passen en zelf regie te
voeren over hun welbevinden
3 domeinen onderscheiden: de fysieke, mentale en sociale gezondheid
Ziektes of aandoeningen worden niet langer als vertrekpunt genomen, MAAR WEL het
functioneren, de participatie, de veerkracht en de eigen regie van de burger
Gezondheid bepaald door persoonlijke beleving en omgeving v/d persoon (opvoeding,
cultuur)
1.2 Preventie, gezondheidsvoorlichting, gezondheidsbevordering en gedragsverandering
Gezondheidsbescherming = omvat maatregelen die zonder directe tussenkomst van de
burger, systematisch en routinematig worden genomen om schade aan de gezondheid te
voorkomen (technische voorschriften die op Europees of federaal niveau uitgevaardigd
worden)
Preventie mix van maatregelen zowel op vlak van gezondheidsbescherming,
gezondheidsbevordering en ziektepreventie
,1.2.1 Preventie
< pre-venire = voorkomen
Doel: de voorwaarden voor gezondheid optimaliseren + factoren met ongunstige inwerking
op de gezondheid minimaliseren
Gezondheidsproblemen voorkomen, ziekte te slim af zijn en komen tot een optimale
gezondheidstoestand
Positieve gezondheid
o Gericht op hoe mensen gezond blijven
o Doel: het optimaliseren van de gunstige gezondheidstoestand + in stand houden van
gezondheid
Primaire/universele preventie
o Gericht op de gezondheid van de algemene bevolking of een deel ervan
o Doel: gezondheidsproblemen, ziekten en aandoeningen voorkomen
o Voorwaarde: weten wat de oorzaken van het probleem zijn
o Invalshoek: individueel OF betrekking op omgeving v/d mens
o Omgevingsgerichte benadering prominentere plaats in bij interventies
o Nudging = mensen een vriendelijk duwtje geven i/d richting van gezonde leefstijl
Secundaire preventie of vroegtijdige opsporing
o Het opsporen van risicofactoren en/of symptomen zodat de ziekte of aandoening
vroegtijdig behandeld kan worden en de gezondheidsproblemen ingeperkt kunnen
worden
o Opsporen van risicovol gedrag + ziekten en aandoeningen in beginstadium
o Hulpmiddel: screening = vroegtijdig kunnen starten met activiteiten ter verbetering
v/d gezondheidssituatie betere prognose voor aandoening bieden en bijkomende
complicaties vermijden
Selectieve en geïndiceerde preventie
o gericht op een deel v/d bevolking met een hoog risico op een bepaalde aandoening
o gericht op mensen die niet voldoen aan de diagnostische criteria voor een bepaalde
ziekte of aandoening maar wel al beperkte symptomen hebben
Tertiaire/zorggerelateerde preventie
o Doel: bij een reeds bestaande ziekte of aandoening de gezondheidssituatie
optimaliseren, binnen de mogelijkheden en met de beperkingen die ontstaan
o na een diagnosestelling
o gevolgen en complicaties onder controle krijgen en recidiveren voorkomen
o optimaliseren v/d kwaliteit van leven
vormen van preventie onderscheiden maar vaak niet scheiden
de combinatie van preventieve activiteiten geeft de beste resultaten vanuit het oogpunt van
preventie en om gezondheidswinst te behalen
gemeenschappelijk: de betrokkenheid v/d cliënt is van groot belang
, niveaus:
o Individuele preventie ( invalshoek: individuele patient)
Hulpvrager met risico maakt gebruik van gezondheidszorg om risico te
voorkomen, te beperken of gezondheidsschade als gevolg van dat risico te
behandelen
Burger zelf betaalt een prijs
o Collectieve preventie ( invalshoek: groep mensen)
= het groepsgewijs aanbieden van gerichte zorgverlening, waarbij de
aandacht zich richt op het verkleinen van de kans op een ziekte/aandoening
Gezondheidsrisico met gemeenschappelijk karakter
Het opsporen van een risicofactor i/d bevolking kans dat risicofactor leidt
tot ziekten/aandoeningen voor hele bevolking wordt lager
Burger betaalt niet rechtstreeks een prijs, maar via algemene middelen
Nadeel: vaak weinig tot deelname gemotiveerd (kans op ziekte laag
ingeschat)
1.2.2 Gezondheidsbevordering
Gezondheidsbevordering
o < health promotion= gezondheidspromotie incorrecte vertaling!
o Synoniem: gezondheidsvoorlichting en-opvoeding (GVO)
o = het proces waardoor individuen en gemeenschappen in staat worden gesteld om
meer controle te verwerven over de determinanten van hun gezondheid en om
deze zo te verbeteren
Zich richten op leefwijze van mensen
Zich richten tot fysieke en sociale omgeving
/ gezondheidsvoorlichting: niet enkel op individu gericht, maar ook omgeving
Middelen
o Voorlichting
mensen motiveren tot, trainen in en te helpen bij gezond gedrag
Preventieve voorlichting, voorlichting over vroege opsporing en voorlichting
over zorg
Gebaseerd op vrijwillige gedragsverandering
Green en Kreuter: gezondheidsvoorlichting= ‘alle combinaties van
leerervaringen die bedoeld zijn om op vrijwillige basis gezond gedrag te
stimuleren’
Gebruik van vaardigheidstraining, zelftesten, rollenspel…
o Voorzieningen
gezond gedrag gemakkelijker maken
Voorbeeld: waterzuivering en rioleringen infectieziekten tegen te gaan
Voorzieningen voor preventie, voorzieningen voor vroege opsporingen en
voorzieningen voor zorg
o Regelgeving, controle en sancties
gezond gedrag afdwingen
Voorbeeld: verplicht dragen veiligheidsgordels, rookverboden in openbaar
Gaan ervan uit dat mensen niet vrijwillig gezond gedrag zullen vertonen
Niet altijd mogelijk om gedrag te regelen (als het niet goed controleerbaar is)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lucasvervenne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now