Hoofdstuk 1-4, wat te kennen is voor dit vak.
November 11, 2019
26
2017/2018
Summary
Subjects
john van borsel
logopedie
basisbegrippen logopedie
basisbegrippen logopedie 1
samenvatting
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Universiteit Gent (UGent)
Logopedische en Audiologische wetenschappen
Basisbegrippen logopedie 1 (D002878)
All documents for this subject (3)
Seller
Follow
logopediste
Reviews received
Content preview
Basisbegrippen logopedie
1. Logopedie: een toegepaste wetenschap
1.1. Inleiding: wat is logopedie
1.1.1. Definiëring
• Logopedie = paramedische discipline
• Afkomstig van logos (woord, rede, verstand) en paideia (opleiding).
• Onderricht in zuiver spreken en stemgebruik + non-verbale communicatie + algemene
communicatie + slikken
• Definitie van IALP = International Association of Logopaedics and Phoniatrics
1.1.2. Communicatie
• Communicatie = meer dan spraak, wanneer minstens 2 mensen een boodschap
uitwisselen
• Ontstaat wanneer een persoon (zender) boodschap overbrengt naar andere persoon
(ontvanger)
• Verschillende kanalen (media) om te communiceren, afhankelijk van medium onderscheid
spraak, schrift en visueel-manuele communicatie
• Spraak: zender (spreker) boodschap door lucht te laten trillen met spraakorgaan, dus
medium = lucht. Ontvanger = hoorder
• Schrift: zender (schrijver) zet boodschap in zichtbare tekens met inkt, krijt etc (medium) op
een blad, bord of scherm. Ontvanger = lezer
• Gemeenschappelijk schrift en spraak = gecommuniceerd met woorden = verbale
communicatie
• Non-verbale communicatie = noch spraak noch schrift, bvb. stof als medium
• Visueel-manuele communicatie = lichaam als medium door bvb. bewegingen en posities
handen
1.1.3. Communicatiestoornissen
• Uitzenden & ontvangen zeer complex, talrijke delen lichaam moeten goed werken.
• Logopedie richt zich op voorkomen, onderzoeken & behandelen communicatiestoornissen
• Veel soorten, ideale classificatie bestaat niet & geen algemeen aanvaarde indeling
• Classificatie noodzaak bij zowel klinisch, didactisch, wetenschappelijk of sociaal-
maatschappelijk
• Meest bekende indelingen:
o Naargelang etiologie (= oorzaak)
• Organische stoornissen = berust op lichamelijke afwijking
• Functionele stoornissen = geen lichamelijke oorzaak
• Reden = nauwe banden met geneeskunde
• Voordeel = overleg met collega’s vergemakkelijken
o Nadelen = verwijzen niet naar communicatiegedrag, welke
aspecten com. verstoord, soms stoornissen combinatie
verschillende factoren i.p.v. 1 oorzaak & soms stoornissen
met verschillende oorzaak toch gelijkaardig te behandelen
o Tijdstip wanneer stoornis zich manifesteert
• Ontwikkelingsstoornis = treden op tijdens ontwikkeling kind en blijven
bestaan
• Verworven stoornis = treden op na periode normale ontwikkeling
1
, • Indeling = te algemeen
o Onderscheid tussen spraak-, taal- en gehoorstoornissen
• Spraakstoornis = stoornis in articulatie klanken/vloeiendheid/stem.
Respectievelijk articulatiestoornis, vloeiendheidstoornis en
stemstoornis
• Taalstoornis = gestoord begrip en/of gebruik gesproken, geschreven
of andere symbolen. Kunnen zowel taalvorm, inhoud als taalgebruik
betreffen
• Gehoorstoornis = aantasting auditief systeem
o Wij kiezen klinische indeling
o Ook nog indeling tussen
o Impairments (= stoornis), structurele afwijking of functionele
verstoring lichaam/persoon
o Disabilities (= beperking), ten gevolge van stoornis verlies of
vermindering functioneren
o Handicaps, nadeel dat men ondervindt als gevolg stoornis of
beperking
o Disability en handicap vervangen door activities
(=beperkingen op activiteit) en participation (= beperkingen
op deelname)
1.1.4. Communicatiestoornissen en meer
• Logopedie richt zich ook op communicatie zonder stoornis
• Kennis normale communicatie nodig om te weten wat gestoorde is + streefdoel bij
patiënten
• Logopedisten leren gezonde sprekers ook optimaal spreken i.v.m. hun beroep
• Laatste jaren uitgebreid tot dysfagie (= moeilijkheden slikken) en afwijkende
mondgewoontes zoals mondademen en duimzuigen
1.1.5. Wetenschap
• Vooral toegepaste wetenschap = wetenschap met directe praktische relevantie
• Vakgebied ontwikkeld uit andere vakgebieden
• Toegepast wijst ook op interdisciplinaire karakter
1.2. Opleiding en beroep
• Om erkend te zijn in België =minstens 3 jaar onderwijs met volledig leerplan + bijscholing
• Opleidingen:
o Katholieke universiteit Leuven
o Universiteit Gent
o Artevelde Gent
o Hogeschool Gent
o Departement gezondheidszorg (Vesalius)
o Lessius Hogeschool Antwerpen
o Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende
• Beroepsvereniging = Vlaamse Vereniging voor Logopedisten (VVL) deel van Europese
CPLOL (= Comité Permanent de Liaison des Orthophonistes-Logopèdes) en van de IALP
(= International Association of Logopaedics and Phoniatrics
1.3. Vakliteratuur
• Nederlandstalige tijdschriften:
o Logopedie
2
, o Signaal
o Stem-, spraak- en taalpathologie
o Tijdschrift voor Logopedie en Foniatrie
o Tijdschrift voor Orthopedagogiek
• Internationale verspreiding:
o American Journal of Speech-Language Pathology, a journal of clinical practice
o Annals of Dyslexia
o Aphasiology
o ASHA Journal of the American Speech Language Hearing Association
o Augmentative and Alternative Communication
o Brain and Language
o Child Language Teaching and Therapy
o Cleft Palate Craniofascial Journal
o Clinical Linguistics and Phonetics
o Folia Phoniatrica et Logopaedica
1.4. Historiek
1.4.1. Oudste verwijzingen
• Als zelfstandige klinische wetenschap = vrij recent
• Belangstelling v.d. mens voor communicatiestoornissen wel heel oud
• Eerste schriftelijke verwijzing = 2000 jaar voor Christus, Egyptische papyrusrol, naar
stotteren
• Passage uit oude testament (Exodus), Mozes mogelijk stotteraar
1.4.2. Klassieke oudheid
• Hippocrates = hersenen rol bij spreken
• Aristoteles = zelf lispelaar, tong oorzaak bij stoornissen spraak
• Bekendste verhaal = Demosthenes, oefende met stenen in mond en probeerde stem te
verheffen boven branding zee
• Over algemeen weinig interesse in spraakstoornissen, behalve als invloed op openbaar
spreken, vooral aandacht naar esthetiek spreken
1.4.3. De middeleeuwen en de 16de, 17de en 18de eeuw
• In middeleeuwen weinig vooruitgaan, kennis oudheid gewoon overgenomen
• Weinig vooruitgang in 16de, 17de en 18de eeuw met paar uitzonderingen:
o Hieronimus Mercurialis = stotteren bij publicatie kinderziektes, hield bij verklaring
zowel rekening met neuromusculaire als psychologische factoren
o Johannes Conrad Amman = Surdus Loquens, aanleren spraak and doven &
Dissertatio De Loquela, volledig deel over spraakstoornissen
▪ Vader van de logopedie
o John Wallis = spraakonderricht aan doven
o Charles Michel = eerste dovenschool ooit (Parijs)
o Samuel Heinicke = eerste publieke school voor doven in Duitsland
1.4.4. De 19de en 20ste eeuw
• In Frankrijk eerste helft 19e eeuw belangrijke inbreng van Jean Marc Itard en Colombat de
l’Isère
• Itard publiceert over stotteren en jongen gevonden in bos die niet kon spreken
• Colombia l’Isère sticht in 1829 Institut orthophonique de Paris voor behandeling alle
spraakgebreken
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller logopediste. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.