Summary
Samenvatting van alle literatuur van Penologie/detentierecht
- Course
- Institution
Samenvatting van alle literatuur van Penologie/detentierecht aan de Vrije universiteit VU Leerjaar 3 Jaar 3
[Show more]
Seller
Follow
lisabuwalda
Reviews received
Content preview
Samenvatting Penologie-Detentierecht
Week 1 Ontwikkeling van het gevangeniswezen en het
beleid met betrekking tot de tenuitvoerlegging van de
gevangenisstraf
Hoorcollege 1: Ontwikkeling van het gevangeniswezen en het
gevangenisbeleid en doelen van de gevangenisstraf
Artikel 1: Visie Recht doen, kansen bieden. Naar een effectievere
tenuitvoerlegging van de gevangenisstraf
1. Inleiding
Effectieve gevangenisstraffen dienen een dubbel doel: zowel vergelding als het verminderen van
recidive.
Uitgangspunten van straf:
- Straf is straf: Gevangenisstraffen moeten genoegdoening bieden aan de samenleving, en aan
slachtoffers en nabestaanden in het bijzonder. De kern van elke gevangenisstraf is dat de
vrijheid van de veroordeelde wordt ontnomen, waardoor hij gedurende een bepaalde
termijn uit de samenleving wordt verwijderd. Aan dit vergeldende kenmerk van de
gevangenisstraf moet recht worden gedaan bij de uitvoering van de straf.
- Gedrag telt: Een gedetineerde is zelf verantwoordelijk voor het verloop van zijn detentie:
goed gedrag wordt beloond, slecht gedrag bestraft. Van een gedetineerde verwachten we,
net als in de vrije samenleving, goed burgerschap. Het gedrag van gedetineerden gaat
sterker meewegen bij de invulling van detentie. Uiteraard houden we daarbij rekening met
iemands (geestelijke) beperkingen en bieden we waar nodig de helpende hand.
- Werken aan veilige terugkeer: Om de samenleving te beschermen tegen criminaliteit, moet
zo veel mogelijk worden voorkomen dat gedetineerden na detentie in herhaling vallen.
Daarom is een gevangenisstraf meer dan alleen het ontnemen van iemands vrijheid. De straf
moet ook bijdragen aan een veilige terugkeer van ex-gedetineerden in de samenleving. We
bieden gedetineerden kansen om te werken aan een beter leven na detentie.
2. Straf is straf
De tekst bespreekt verschillende aspecten van straffen en voorwaardelijke invrijheidstelling in
Nederland. Het belangrijkste punt is dat straffen geloofwaardig moeten zijn om te laten zien dat de
samenleving bepaald gedrag niet accepteert, en dat de zwaarste straf in Nederland
vrijheidsbeneming is, toegepast wanneer andere straffen zoals geldboetes niet voldoen.
Op dit moment hebben gedetineerden met lange gevangenisstraffen de mogelijkheid om een groot
deel van hun straf buiten de gevangenis door te brengen via voorwaardelijke invrijheidstelling (v.i.),
waarbij ze automatisch na tweederde van hun straf voorwaardelijk worden vrijgelaten, tenzij de
rechter anders beslist.
,Het kabinet heeft echter plannen om het v.i.-systeem aan te passen. Ten eerste zal v.i. niet langer
automatisch worden verleend. Ten tweede wordt de maximale duur van de v.i.-periode beperkt tot
twee jaar. Dit betekent dat elke gedetineerde een specifieke beoordeling zal ondergaan voor v.i.
De tekst stelt dat het huidige wettelijke systeem gedetineerden automatisch voorwaardelijk vrijlaat,
tenzij er redenen zijn om actie te ondernemen. Het openbaar ministerie bepaalt welke specifieke
voorwaarden aan v.i. moeten worden verbonden. Als geen v.i. wordt verleend, moet het openbaar
ministerie dit bij de rechter aanvragen.
Deze wijzigingen worden ingevoerd om een meer persoonlijke aanpak te bevorderen, en hoewel er
al een verschuiving is naar een persoonsgerichte aanpak, moet het wettelijke systeem verder
worden aangepast om dit te ondersteunen. De criteria voor v.i. zullen zich richten op risico's bij
vrijlating, gedrag van de gedetineerde tijdens de detentieperiode en de belangen van slachtoffers.
Een tweede aanpassing betreft de duur van de v.i. Momenteel krijgen gedetineerden na tweederde
van hun straf v.i., wat kan leiden tot lange perioden buiten de gevangenis. Het kabinet stelt voor de
maximale duur van v.i. op twee jaar te beperken, wat meer in lijn zou zijn met de opgelegde straf en
de kern van fysieke vrijheidsbeneming zou behouden.
Deze wijzigingen zouden helpen om een meer evenwichtige en persoonsgerichte aanpak van
straffen en v.i. te bevorderen, waarbij gedetineerden hun v.i. moeten verdienen door goed gedrag
en inspanningen voor re-integratie te tonen. Het openbaar ministerie zal de beslissingen nemen over
zowel de toekenning als de herroeping van v.i., en reclassering en het openbaar ministerie kunnen
sneller handelen bij schendingen van voorwaarden. De tekst suggereert dat deze veranderingen
recht zullen doen aan de belangen van slachtoffers en de veiligheid van de samenleving explicieter
zullen meewegen.
De voorgestelde maatregelen zijn:
- De periode van v.i. wordt gemaximeerd op twee jaar.
- V.i. wordt uitsluitend nog verleend op basis van een individuele afweging en beoordeling.
- Bij de toekenning van v.i. wordt getoetst op: a) gedrag van de gedetineerde, b) een
risicobeoordeling en c) de belangen van slachtoffers en nabestaanden.
- Het gevangeniswezen start een programma voor de ontwikkeling van risicotaxatie voor
het verlenen van externe vrijheden.
- Niet-naleving van gestelde voorwaarden krijgt direct consequenties.
3. Gedrag telt
De tekst benadrukt dat gevangenisstraf niet alleen dient voor vergelding, maar ook om recidive te
voorkomen. Het is essentieel dat gedetineerden hun tijd in de gevangenis actief en verantwoordelijk
benutten om hun leven op orde te krijgen en crimineel gedrag te veranderen. Het kabinet wil
gedetineerden stimuleren tot gedragsverandering door goed gedrag te belonen en slecht gedrag te
bestraffen. Er wordt rekening gehouden met de complexe achtergronden van gedetineerden, maar
wie niet meewerkt aan herintegratie krijgt beperkte vrijheden na detentie. Verlof zal meer gericht
zijn op getoond gedrag en persoonsgerichte re-integratiedoelen, met minder vrijblijvendheid.
Aanvang detentie: snelle en volledige screening (1)
- Bij de start van de detentie moet er een grondige screening plaatsvinden om de
gedetineerde goed te begrijpen en te bepalen welke interventies nodig zijn. Deze screening
, wordt versterkt door informatie van partners, zoals de reclassering, mee te nemen. Ook
wordt er meer aandacht besteed aan eventuele beperkingen van de gedetineerden.
Basisprogramma en plusprogramma (2 en 3)
- Er wordt onderscheid gemaakt tussen een basisprogramma en een plusprogramma in
gevangenissen. Gedetineerden beginnen meestal in het basisprogramma en kunnen
promoveren naar het plusprogramma door goed gedrag te tonen en hun re-integratiedoelen
te behalen. Dit wordt aangescherpt en persoonsgerichter gemaakt. Het gedrag van
gedetineerden bepaalt de mate van vrijheden en activiteiten die ze krijgen.
Re-integratieverlof (4)
- Verlofverlening wordt meer gericht op re-integratiedoelen en gedrag van gedetineerden.
Slecht gedrag heeft gevolgen voor het verkrijgen van verlof. Verlof moet altijd gekoppeld zijn
aan re-integratiedoelen, zoals werk, zorg of training. Er komt een nieuw re-integratieverlof
voor gedetineerden.
Penitentiair programma en voorwaardelijke invrijheidstelling (5 en 6)
- Gedetineerden met voorwaardelijke invrijheidstelling hebben de mogelijkheid om onder
toezicht buiten de gevangenis te verblijven. Er is ook ruimte voor gedetineerden zonder
voorwaardelijke invrijheidstelling om geleidelijk aan hun re-integratie buiten de gevangenis
te werken via penitentiaire programma's.
Sancties
- Om ongewenst gedrag aan te pakken, worden disciplinaire straffen gebruikt, en er wordt
aangifte gedaan bij ernstige overtredingen. Er is een richtlijn voor de maximale straffen per
gedraging, maar er is ruimte voor maatwerk, afhankelijk van de situatie van de
gedetineerde.
Arbeid
- Er wordt meer nadruk gelegd op arbeid tijdens detentie, omdat het de kansen op werk na
detentie vergroot en de recidive vermindert. Slecht gedrag tijdens het werk kan echter
leiden tot uitsluiting van deelname aan arbeid.
De voorgestelde maatregelen zijn:
- De screening van gedetineerden wordt verbeterd. Hiertoe worden eerst twee pilots
ingericht.
- Informatie van de reclassering wordt zo veel mogelijk betrokken bij het opstellen van het
detentie- en re-integratieplan.
- Het detentie-en re-integratieplan wordt aangescherpt. Hierin komen voortaan ook
concrete gedragsdoelen en afspraken over werk na detentie, huisvesting, schuldsanering,
het beschikken over een identiteitsbewijs en een (zorg-) verzekering te staan.
- Het systeem van detentiefasering blijft gehandhaafd en wordt persoonsgerichter
ingevuld. Goed gedrag van de gedetineerde zal de basis zijn voor verlening van vrijheden,
en aan slecht gedrag worden consequenties verbonden.
- Algemeen verlof en regimesgebonden verlof worden vervangen door re-integratieverlof.
Verlof wordt voortaan steeds gekoppeld aan concrete persoonsgerichte re-
integratiedoelen.
, - Elke regio krijgt de beschikking over een beperkt beveiligde afdeling voor gedetineerden
die in de laatste fase van hun straf buiten de gevangenismuren werk verrichten.
- Het personeel krijgt duidelijker handvatten voor disciplinaire straffen.
- DJI treedt in overleg met de politie en het openbaar ministerie om het aangiftebeleid te
intensiveren.
- Gedetineerden gaan hun tijd in detentie actiever benutten. In drie penitentiaire
inrichtingen (PI’s) wordt gestart met de uitbreiding van het aantal uren arbeid.
4. Werken aan veilige terug keer
Een aanzienlijk deel van de criminaliteit wordt gepleegd door personen met eerdere justitiële
contacten. Het is van belang dat sancties niet alleen voor vergelding zorgen, maar ook voorkomen
dat daders terugvallen in criminaliteit. Hoewel er in de afgelopen 15 jaar geïnvesteerd is in het
verminderen van recidive, is er recentelijk sprake van een stagnatie in de afname van recidive.
Randvoorwaarden voor een veilige terugkeer in de samenleving
Om recidive te verminderen, moeten gedetineerden zich vanaf het begin van hun detentie
voorbereiden op hun terugkeer in de samenleving. Vijf basisvoorwaarden zijn essentieel voor een
succesvolle re-integratie:
- Onderdak na detentie om zwerfgedrag en terugval in criminele netwerken te voorkomen.
- Inkomen uit werk of uitkering om in het levensonderhoud te voorzien na detentie.
- Inzicht in en aflossing van eventuele schulden om de kans op crimineel gedrag te verkleinen.
- Een geldig identiteitsbewijs voor onder andere werk en huisvesting.
- Vaststellen van zorgbehoeften en toegang tot zorg, inclusief een zorgverzekering.
Gedetineerden hebben de verantwoordelijkheid om aan deze basisvoorwaarden te voldoen, met
ondersteuning van re-integratiecentra in de inrichtingen en samenwerking met partners zoals
gemeenten, reclassering en zorginstellingen.
Aandacht voor herstel en vaardigheden
Naast de basisvoorwaarden wordt aandacht besteed aan andere factoren die een succesvolle re-
integratie bevorderen. Gedetineerden kunnen arbeid verrichten en trainingen volgen om
vaardigheden te ontwikkelen die hen helpen in de samenleving. Ook wordt gewerkt aan herstel,
waarbij gedetineerden inzicht krijgen in de gevolgen van hun daden en kunnen werken aan herstel
richting slachtoffers, de samenleving en hun sociale netwerk.
Meer gedetineerden bereiken
De inspanningen om gedetineerden voor te bereiden op een succesvolle terugkeer in de
maatschappij moeten meer gedetineerden bereiken. Voor kortgedetineerden wordt de screening
van basisvoorwaarden versneld om hulpvragen aan gemeenten door te geven. Gedetineerden die
niet willen meewerken aan hun re-integratie worden gemotiveerd om hun kansen te benutten
tijdens detentie.
Versterking van samenwerking
Vanwege de complexiteit van problemen bij gedetineerden moet er sterker worden samengewerkt
tussen het gevangeniswezen en partners buiten justitie. Er moeten verbindingen worden gelegd met
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisabuwalda. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now