Dit is een samenvatting voor het vak ontwikkeling psychologie, voor het 1ste jaar leerkracht kleuteronderwijs PXL. Met dit document haalde ik een 18/20. Het bevat alle leerstof, een legende van het handboek en voorbeeld vragen. Je mag de samenvatting gebruiken tijdens het examen, ik had hieraan ge...
Hoofdstuk/deel samenvatting Pagina samenvatting
Inleiding P.2
De fysieke ontwikkeling P.5
De tekenontwikkeling P.11
De cognitieve ontwikkeling P.13
De taalontwikkeling P.22
De sociaal-emotionele ontwikkeling P.27
De persoonlijke ontwikkeling P.31
De spelontwikkeling P.36
De schoolse ontwikkeling P.39
Proefexamen P.41
Hoofdstuk/onderwerp Pagina in boek
H1 de inleiding P.13
H2 De ongeboren baby, de geboorte en P.41
pasgeborenen
H3: De baby (0-1.5j) P.69
H4: De peuter (1.5-3j) P.117
H5: de kleuter (3-6j) P.163
H6: Het lagereschoolkind (6-12j) P.203
H7: De adolescent (12-18j) P.257
1
,1 INLEIDING
Wat is ontwikkelingspsychologie:
= bestudeert het gedrag, het denken en het beleven van mensen in verschillende levensfasen, vanaf de
geboorte tot aan het einde van het leven.’
Met de focus op de kleuterfase
Wat is ontwikkeling?
Veranderen van aanwezige structuur
Vanaf conceptie tot dood -> je blijft altijd ontwikkelen
Voortgang
Wat is psychologie?
Bestudeert het innerlijke leven (kennen, denken, voelen, streven) en het gedrag van de mens
Verschillende onderverdelingen
De ontwikkelingsfasen
De ongeboren baby, de geboorte en de pasgeborene
De baby (0-1.5 jaar)
De peuter (1.5-3 jaar)
De kleuter (3-5 jaar)
Het lagereschoolkind (6-12 jaar)
De adolescent (12-18/25 jaar)
De ontwikkelingsdomeinen of gebieden
12 ontwikkelingsdomeinen:
Lichamelijke ontwikkeling = de lichamelijke groei die het kind doormaakt
o Lengte, gewicht, lichaamsbouw -> vooral door aanleg bepaalt
De motorische ontwikkeling = de ontwikkeling van de motoriek of bewegingen. Zowel grote als
kleine bewegingen
o Grove motoriek: lopen, rennen, voetballen
o Fijne motoriek: schrijven, teken, pincetgreep
De tekenontwikkeling = een deelaspect van de motorische ontwikkeling
o Relevant aspect van onderwijs -> dieper op inzoomen
De perceptuele ontwikkeling = de ontwikkeling van de zintuigen staat centraal
o Zicht, reuk, smaak, tast, en hoor zin -> maken ontwikkelingen door.
De cognitieve ontwikkeling = beschrijft de ontwikkeling van het denken
o Hoe denkt een kind en waarom? Welke denkfouten maken ze? -> opnemen als
onderwerp van studie
De taalontwikkeling = het jonge kind leert praten, leert een taal om zich op een betekenisvolle
manier uit te drukken in de communicatie met anderen.
2
, o Volwassentaal leren -> praten en daarna ook schrijven
De spelontwikkeling = kinderen spelen veel en spelen graag. Elk materiaal en elke situatie kan
hen uitnodigen tot spelen.
o Geliefde bezigheid -> belangrijke factor ontwikkeling kind
De seksuele ontwikkeling = het leren kennen van het eigen geslacht en verkennen van het
lichaam, en de gevoelens die daarmee gepaard gaan
De sociaal-emotionele ontwikkeling = door contacten met anderen leert het kind sociale en ook
emotionele vaardigheden.
o Ouders, leerkrachten, zus, broer -> belangrijke personen in ontwikkeling van het kind
De morele ontwikkeling = het proces dat het jonge kind moet doormaken. Het kind leert
geleidelijk aan wat het mag en wat niet
o Doel: als verantwoordelijke volwassene de eindstreep halen
De persoonlijkheidsontwikkeling = het kind leert zijn eigen ikje kennen
o Elk mens ontwikkelt tot een uniek persoon, met eigen identiteit
Schoolse ontwikkeling
Stromingen binnen de ontwikkelingspsychologie
Deze Om de Een woordje uitleg De Voorbeeld: een
stroming heet ontwikkeling belangrijkste adolescent met
van de mens te aanhangers overgewicht of
verklaren kijkt van de obesitas
deze stroming stroming zijn
vooral naar
Psycho Het onbewuste Het gedrag wordt beinvloed door Freud en Heeft volgens deze
dynamisch innerlijke krachten en onbewuste Erikson theorie een fixatie in de
perspectief driften die uit onze kindertijd orale ontwikkelingsfase
stammen en waarover we geen (de fase waarin baby’s
controle hebben de wereld ontdekken
via de mond)
Behaviorisme Het gedrag dat Men kijkt observeerbaar gedrag Skinner en Krijgt volgens deze
wordt uitgelokt dat uitgelokt wordt door prikkels in Watson theorie onvoldoende of
door prikkels in de omgeving. Afhankelijk van die geen beloning voor een
de omgeving en prikkels doorloopt ieder mens een gezond of goed
hoe het eigen ontwikkeling. Door die voedingspatroon.
beinvloed kan prikkels te controleren, kan het Positief gedrag bleef
worden gedrag van personen aangeleerd of onbeloond
afgeleerd worden
(belonen/straffen)
Cognitivisme De Het richt zich voornamelijk op de Piaget Heeft volgens deze
denkprocessen manier waarop mensen zich de theorie geen effectieve
wereld voorstellen, erover denken strategieën geleer om
en erover leren op gewicht te blijven
Evolutionair Het biologische De oorsprong ligt in de Lorenz Heeft genetische
3
, of ethologisch evolutietheorie van Charles aanleg voor
perspectief Darwin, die het natuurlijke overgewicht
selectieproces van levende
organismen verklaart via het
principe the survival of the fittest
Contextueel De ontwikkeling Deze theorie hecht veel belang aan Vygotsky en Kan dit volgens de
of ecologisch van een kind in de invloed van de (directe) Bronfenbrenner theorie ontwikkeld
perspectief een sociae en omgeving van een mens op zijn of hebben vanuit een
culturele haar ontwikkeling ongewoon belang dat
context gehecht wordt in het
gezin aan voeding,
maaltijden en
gastronomische
feesten
Nature: eigenschappen vanaf de geboorte meegekregen
Nurture: omgevingsinvloeden die ons gedrag bepalen
Derde factor = zelfbepaling?
De drie factoren spelen een rol en oefenen invloed uit op elkaar
Hoe met ontwikkeling omgaan:
1 zone van de naaste ontwikkeling:
= Rekening houdend met het huidige kennen/kunnen van het kind, jouw handelen richten op het
toekomstig ontwikkelingsniveau om te ontwikkeling te stimuleren.
o Kijken naar wat het kind kan leren en niet enkel naar wat het kind kan.
o Focus op rijpende functies
o Proberen het kind altijd een stapje verder te brengen (‘actief helpen’)
o Voordoen, tips geven, …
Welbevinden en betrokkenheid als richtsnoeren:
Welbevinden
o mate waarin de klas- en opvoedingscontext tegemoetkomen aan de basisbehoeften.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jynthepeters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.33. You're not tied to anything after your purchase.
