(De overheid mag privaatrechtelijke handelingen uitvoeren BW (zijn rechtspersoon))
- Mag het overheidsorgaan dat zegt iets te doen? Heeft dat overheidsorgaan de bevoegdheid
hiervoor? (waar staat bevoegdheid?)
- Reikwijdte van bevoegdheid? Opereert wie dan ook binnen grenzen bevoegdheden?
- Handelt orgaan, desondanks dat er binnen bevoegdheid wordt geopereerd, in strijd met
andere regels ?
- Wie ziet er op toe? (Rechter)
Democratie / staatsvormen / parlementaire en presidentiële stelsels/ regeringsvormen / kiesstelsel /
formatie / etc.
Democratie:
- Minst slechte regeervorm?
- Minst slechte manier van machtswisseling?
- Verschaft legitimiteit en draagvlak
- Relatie tot soevereiniteit van het volk
Democratie veronderstelt:
- Mechanismen tegen klontering van macht
- Mechanismen tegen machtsmisbruik
- ‘consultaties’ van de burger
- Open en vrije meningswisseling
- Mechanismen voor wisseling van machthebbers
- Vrijheid van meningsuiting
- Bescherming van burgers tegen de macht
- Bescherming door de staat
Rechtsstaat
Democratische rechtsstaat is dus meer dan alleen de meerderheid beslist…
verhouding populisme tot democratie/rechtsstaat.
Indirect: door middel van gekozen vertegenwoordigers > verkiezingen.
De representatieve democratie.
Burgers en vrijheden in democratie:
, - Evenredig (veel verschillende opvattingen kabinetsformatie / coalitievorming) /
meerderheidsstelsel.
- Districten
- Alternative vote, plurality / absolute meerderheid
Engeland: evenveel kiesdistricten als zetels. min of meer 2 partijen systeem. Kleine partij wint dus
bijna nooit kiesdistrict.
In Nederland: evenredige vertegenwoordiging (art. 53 GW)
een district (heel Nederland als een)
voor TK, EK, PS en gemeenteraden
ook voorkeursstemmen
kiesdrempel = kiesdeler.
Voordeel: evenredigheid en weerspiegeling
nadeel: niet altijd even effectief
Parlementair en presidentieel stelsel.
Parl: regering steunt op vertrouwen parlement
regeringsvorming na/op grondslag van nieuw verkozen parlement
vertrouwensregel
Ministers/regering verantwoordelijk t.o.v. parlement
meestal stapt minister vrijwillig op.
Veronderstelt:
parlementaire zeggenschap over wetgeving en de uitoefening van controle.
het constitueren van de regering
Commissies (eentje per ministerie) + commissie algemene zaken + commissie Europese zaken +
eventueel tijdelijke commissie + commissie geloofsbrieven (onderzoeken na verkiezingen of alles
juist is verlopen) + commissie werkwijze + commissie rijksuitgaven + commissie veiligheid en
veiligheidsdiensten (commissie stiekem)
Verschil onderzoek en enquête dwangmiddelen bij enquêtes.
Moties uitspraak van de kamer.
RvOTK kan alleen zichzelf binden.
, Relatie tot ministeriële verantwoordelijkheid
- Voor de koning
- Daden binnen de span of control van de minister
- Voor ambtenaren
- Moet altijd feitelijk juist antwoord geven
Kabinetsformatie:
kabinetsformatie Rol TK > RvOTK
Koning benoemt met contraseign
coalitie + regeerakkoord
binding van regeerakkoord niet bindend.
nieuwe kabinetsformatie er stond niks in grondwet en RvOTK is alleen bindend voor TK zelf. Dus
mag gewoon veranderd worden.
Verkiezingen 2012 en 2017 vrijwel gelijk coalitie vorming
Edith Schippers verkenner in 2017.
2012 ging heel snel, 2017 heel langzaam.
Regels vnl ongeschreven
- Koning is onschendbaar
- Min. Verantw. Voor koning; voor ministerie; voor eigen daden; voor uitvoering.
- Ultieme sanctie: aftreden / niet nader procedureel geregeld
- Na kabinetscrisis tevens nieuwe verkiezingen.
Dualistisch / monistisch
Pres: regering/president heeft eigen mandaat
Wetgeving.
Nationale wetgeving.
Zijn er onderwerpen die in de formele wet moeten worden geregeld?
- zie grondwet grondrechten en H. 5
- fluorideringsarrest arrest over fluor in het drinkwater (HR zei dat wetgever dat in wet in formele
zin moest besluiten)
- vanwege EU recht
Art 81 GW
wet in formele zin (is veelal ook materiële zin) = algemeen verbindend voorschrift.
Recht initiatief : 2e kamer + regering.
Tweede kamer : recht van amendement.
Eerste kamer novelle alleen aannemen als voorstel wordt aangepast.
wijzigingsvoorstel wordt aparte wet en wordt novelle genoemd.
Wetten in formele zin BW / GW / SR
Kaderwetten bevatten alleen open normen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gekkevogel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.