Summary
Samenvatting H11 modernisering - seneca 6 vwo
- Course
- Level
- Book
In dit document vind je alles wat je nodig hebt om Hoofstuk 11 te leren, inclusief kernconcepten
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jetskevandermeer
Content preview
11.1: traditioneel of modern Traditionele samenlevingen vertonen veel variatie in de omgang met elkaar
Bv: de omgang met ouderen
De moderne samenlevingen lijken daarentegen steeds meer op elkaar door processen als
rationalisering, staatsvorming, democratisering, institutionalisering, individualisering en
globalisering
Dit alle zijn processen van verandering
Verandering: verwijst naar richting en tempo van ontwikkelingen in de
samenleving en de (on)mogelijkheden deze te beïnvloeden
Rationalisering houdt in dat traditionele opvattingen en handelswijzen worden vervangen door
doelgericht handelen, waarbij de werkelijkheid via theorievorming voorspelbaar en beheersbaar
wordt gemaakt
Bv: aardbevingen verklaren vanuit natuurwetenschap en niet vanuit mythische
denkbeelden
Rationalisering: het proces van het ordenen en systematiseren van de
werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en
van het doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijk
resultaten te bereiken.
Hiervan is sprake in de 17e eeuw en het proces kwam na de Industriële Revolutie in een
stroomversnelling
Toename van doelmatige productieprocessen: bv bij industrialisatie en wetenschappelijk
denken
Rationalisering in de economie:
Streven naar een berekenbare en bestendige winst
Vrijheid van beroep en bedrijf: door het afschaffen van gildes
Leidde tot de overgang van een traditionele naar een kapitalistische economie
Arbeidsprocessen werden gedifferentieerd, zodat de productie efficiënter werd
Rationalisering in sociale processen:
Sociale processen werden doelmatig (efficiënt) en doeltreffend (effectief) georganiseerd en
uitkomsten werden gemeten
De verhouding tussen de doelen en de ingezette middelen werden cruciaal bij de beoordeling van
processen
Bv: onderwijs, maar hier zaten ook valkuilen (onderwijs gaat ook over socialisatie en
vorming zoals burgerschap)
Socialisatie: Het proces van overdracht en verwerving van de cultuur van de
groep en de samenleving waarin mensen toe behoren. Het proces bestaat uit
opvoeding, opleiding, en andere vormen van omgang met andere.
Vorming: verwijst naar het proces van verwerving van een bepaalde identiteit
, Rationalisering in wetenschap en kunst:
Natuurwetenschappen werden steeds groter, waarbij logische redeneringen en experimentele
bedrijfsvoering belangrijk is
Bedrijven van wetenschap werden steeds bedrijfsmatiger: focus op productie
Binnen de kunst werden er nieuwe technieken gebruikt
Rationalisering in de politiek en bestuur:
Processen van bureaucratisering waarbij protocollen en regels zijn vastgelegd en waarbij er
gearchiveerd wordt
Denk aan het proces waarbij een wet tot stand komt
Rationalisering zou moeten leiden tot gelijke behandeling in gelijke gevallen
Dit is echter niet altijd zo: toeslagenaffaire
Om bestuurder te worden moet iemand een passende opleiding, passende ervaringen of
meetbare vaardigheden hebben.
Het gevolg van rationalisering is volgens Max Weber de onttovering van de wereld.
Door rationalisering geloven steeds meer mensen dat alles berekenbaar en daardoor
voorspelbaar is, waardoor er geen ruimte meer is voor geheimzinnige en mystieke zaken
Vermindering van het belang van tradities, emotionele bindingen en opvattingen en
minder aandacht voor het bovennatuurlijke
Paradigma’s over rationalisering:
Functionalisme paradigma: arbeidsdeling en specialisatie zijn belangrijk voor functiedifferentiatie
Dit leidt tot bevordering van de welvaart, maar kan ook leiden tot tekorten.
Een mensenleven kan op basis van nut worden afgewogen tegenover het andere.
Conflict paradigma: rationalisering leidt tot ongelijke verhoudingen in de samenleving en tot
vervreemding: duidt op het isolement van de individuele mens die geen zeggenschap heeft over
at en hoe er geproduceerd wordt en die in feite machteloos is
Rationele actor paradigma: door rationalisering kunnen actoren in toenemende mate het proces
beheersen om eigen doelen te bereiken.
Dit geldt ook voor relaties, denk aan netwerken of POP’s (Persoonlijke
OntwikkelingsPlannen)
11.2: wording van de moderne samenleving
Moderne samenlevingen zijn ontstaan als gevolg van de Verlichting
Processen van rationalisering, staatsvorming, democratisering, individualisering,
institutionalisering en globalisering hebben geleid tot ingrijpende sociale en politieke
veranderingen
Diversiteit, vrijheid en gelijkheid zijn kernwaarden in een moderne samenleving en dat is anders
in dan in een traditionele samenleving
Deze veranderingen worden aangeduid als modernisering: de overgang van een feodale,
agrarische en gesloten samenleving, naar een kapitalistische, industriële en open
samenleving.
Algemene kernmerken van moderne samenleving:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jetskevandermeer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now