Summary
Samenvatting bestuursrecht
- Course
- Institution
Samenvatting bestuursrecht adhv handboek
[Show more]
Seller
Follow
panda123
Reviews received
Content preview
Bestuursrecht 2023-2024DEEL I. BESTUURSRECHT: BEGRIP, INDELING, FUNCTIES, KENMERKEN EN
BRONNEN ................................................................................................................................ 3
Hoofdstuk I. Begrip bestuursrecht.......................................................................................................3
Hoofdstuk II. Indeling van het bestuursrecht ......................................................................................6
Hoofdstuk III. Functies van het bestuursrecht.....................................................................................7
Hoofdstuk IV. Kenmerken van het bestuursrecht ................................................................................7
Hoofdstuk V. Bronnen van het bestuursrecht ....................................................................................10
DEEL II. BESLUITVORMINGSINSTRUMENTARIUM ..................................................... 15
Hoofdstuk I. Inleiding: publiek- versus privaatrechtelijke actiemiddelen van de overheid ..............15
Hoofdstuk II. Het eenzijdige spoor: de eenzijdige bestuurlijke rechtshandeling en de
pseudowetgeving ...............................................................................................................................16
Hoofdstuk III. Het contractuele spoor: de overeenkomst met het bestuur ........................................28
Hoofdstuk IV. Leer van de afsplitsbare rechtshandeling ...................................................................31
DEEL III. MENSEN EN MIDDELEN .................................................................................... 32
Hoofdstuk I. Rechtsregime van het overheidspersoneel ...................................................................32
Hoofdstuk II. Rechtsregime van de goederen in het bestuursrecht ...................................................41
DEEL IV. BESTUURSORGANISATIE EN HET BEGRIP BESTUUR ................................ 49
Hoofdstuk I. Bestuursorganisatie ......................................................................................................49
Hoofdstuk II. Het begrip bestuur.......................................................................................................54
Hoofdstuk III. Kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven .................................57
DEEL V. PREVENTIEVE RECHTSBESCHERMING TEGEN HET BESTUUR EN
ALGEMENE RECHTSBEGINSELEN................................................................................... 57
Hoofdstuk I. Vooraf: het ontbreken van een algemene wet bestuursrecht ........................................57
Hoofdstuk II. Het wettigheids- of legaliteitsbeginsel........................................................................57
Hoofdstuk III. Beginselen van behoorlijk bestuur ............................................................................59
Hoofdstuk IV. Wetten of beginselen van de openbare dienst ............................................................71
Hoofdstuk V. Formele motivering van bestuurshandelingen ............................................................72
Hoofdstuk VI. Openbaarheid van bestuur(sdocumenten) .................................................................76
Hoofdstuk VII. Participatie en inspraak ............................................................................................79
Hoofdstuk VIII. Taalgebruik in bestuurszaken..................................................................................79
Hoofdstuk IX. Kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven .................................79
DEEL VI. CURATIEVE RECHTSBESCHERMING TEGEN HET BESTUUR ................... 79
Hoofdstuk I. Rechtsbescherming en de rekenschapsplicht van het bestuur ......................................79
Hoofdstuk II. Interne klachtenbehandeling en ombudsdiensten .......................................................79
Hoofdstuk III. Bestuurlijke beroepen ................................................................................................80
Hoofdstuk IV. Jurisdictionele beroepen ............................................................................................84
1
, Hoofdstuk V. Alternatieve conflictoplossing met de overheid ........................................................103
Hoofdstuk VI. Kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven ...............................104
DEEL VII. BESTUURLIJKE HANDHAVING .................................................................... 104
Hoofdstuk I. Inleiding .....................................................................................................................104
Hoofdstuk II. Bestuurlijk handhavingsinstrumentarium .................................................................105
Hoofdstuk III. Bestuurlijke versus strafrechtelijke handhaving......................................................106
Hoofdstuk IV. Actoren in het handhavingsrecht .............................................................................107
Hoofdstuk V. Bestaat er een rechtsplicht tot bestuurlijke handhaving? ..........................................107
Hoofdstuk VI. Rechtsbescherming tegen bestuurlijke handhaving ................................................108
Hoofdstuk VII. Kernwaarden, leidende beginselen en toekomstperspectieven ..............................109
Handboek algemeen bestuursrecht grondslagen en beginselen
Tweede editie
Professor Stéphanie De Somer
2
,DEEL I. BESTUURSRECHT: BEGRIP, INDELING,
FUNCTIES, KENMERKEN EN BRONNEN
Hoofdstuk I. Begrip bestuursrecht
Onderscheid publiek- en privaatrecht, maar onderscheid vervaagt
Binnen publiekrecht
- Grondwettelijk recht
o Bestudeert vestiging, structuur en uitoefening overheidsgezag, inrichting van
staatsmachten en hun onderlinge verhoudingen, en de fundamentele rechten en
vrijheden van burgers
- Bestuursrecht
3 mogelijke wijzen van omschrijving
- Formeel-juridische omschrijving
o Vertrekt vanuit organieke benadering: focus op organen of instellingen die
worden gereguleerd à uitvoerende macht (later: UM)
§ Idee: besturen = tenuitvoerlegging van beleid en wetgeving
o Leidt tot definitie vanuit driemachtenleer
§ “Het bestuursrecht omvat een geheel aan rechtsregels mbt de
organisatie, de bevoegdheden en de werking van de organen die met
UM zijn bekleed”
o Goed uitgangspunt, maar vraagt aanvulling en nuancering want:
§ Veronderstelt dat we scherp kunnen omschrijven wie ‘organen van de
UM’ zijn
• Steunt op grondwettelijk recht
• Koning en zijn Ministers
• Gw dekt niet alles
§ Driemachtenleer roept een te vereenvoudigd beeld op van uitoefening
taken in een moderne staat
Staatsmacht Rol of functie
WM Wetgevende of normatieve functie
UM Tenuitvoerleggingsfunctie
RM Rechtsprekende functie
o Organieke benadering moet worden aangevuld met functionele benadering
§ Erkenning dat instellingen/ organen die organiek tot de UM worden
gerekend, niet alleen een rol spelen binnen de
tenuitvoerleggingsfunctie, maar tevens binnen de wetgevende/
normatieve functie en de rechtsprekende/ rechtshandhavende functie
§ UM: taken van tenuitvoerlegging ss
• Van wetgeving en beleid
• Soms ook reglementen (= normen: WG in materiële zin van het
woord)
o Besluiten die een algemene, abstracte rechtsregel
formuleren die van toepassing is op een onbepaald
aantal personen en/ of zaken
o Art. 108 Gw: Koning kan/ moet uitvoering geven aan
WG via reglementen
o Art. 20 BWHI
3
, § UM: normatieve taken
• Kunnen verder gaan dan normatieve taken die verband houden
met uitvoering van WG
• Art. 105 Gw: wetgever kan regelgevende taken toevertrouwen
(delegatie) aan UM, zelfs los van de uitvoering van WG
• Art. 78 BWHI
• Steeds meer aandacht voor ‘rule-making powers’ UM
§ UM: taken van (rechts)handhaving en geschiloplossing
• Via kennisname van georganiseerde bestuurlijke beroepen
• Regulatoren in de nutssectoren
o Tussen ondernemingen
o Optreden als quasi-rechterlijke instanties
o N.a.v. klacht of eigen initiatief onderzoek instellen,
procedure, administratieve maatregel of sanctie
opleggen
• Groeiende trend administratieve sancties
§ WM + RM: taken van bestuurlijke aard
• Naturalisaties door de kamer van volksvertegenwoordigers
o Gunstmaatregel, geen recht
• Beslissingen inzake personeel, overheidsopdrachten, …
Staatsmacht Rol of functie
Wetgevende - Primair: wetgevende of normatieve functie
- Ondergeschikt: bestuurlijke functies, zoals verlenen van
naturalisaties/ benoemen van (administratief) personeel en quasi-
gerechtelijke taken, zoals organisatie van parlementaire
onderzoekscommissies
Uitvoerende - Primair: tenuitvoerlegging van wetgeving en beleid niet alleen via
individuele besluiten maar ook via normatieve besluiten
(regelementen), via taken van handhaving (bestuurlijke sancties),
via taken van geschilbeslechting (bestuurlijke beroepen) of door het
sluiten van contracten
- Ondergeschikt: zelfstandige normatieve taken die uitdrukkelijk
werden toevertrouwd door de grondwet, bijzondere wetten of
wetskrachtige normen
Rechterlijke - Primair: rechtshandhaving of geschilbeslechting via RS
- Ondergeschikt: bestuurlijke functie zoals benoemen van
(administratief) personeel
o Wie zijn de organen van de UM?
§ Niet alle staatsorganen worden door de grondwet onder één van de
klassieke staatsmachten gebracht
§ Provinciale en gemeentelijke instellingen?
• Afzonderlijk
• Organiek statuut, bevoegdheden en werking lokale besturen
worden bestudeerd in bestuursrecht
§ Bestuurlijke rechtscolleges?
• Doen uitspraak over talrijke geschillen van bestuur
• Behoren niet tot de rechterlijke macht
• Art. 160-161 Gw à sui generis statuut (zoals GwH)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller panda123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.37. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now