Class notes
Hoorcollege aantekeningen samengevat
- Course
- Institution
Samenvatting van de hoofdzaken van de hoorcolleges van internationaal privaatrecht. Ideaal om te gebruiken voor de tentamenvoorbereiding.
[Show more]
Seller
Follow
nikki2410
Reviews received
Content preview
Studiemateriaal (te bestuderen tentamenstof) Strikwerda g S.J. Schaafsma, Inleiding tot het Nederlandse internationaal
privaatrecht, 12e druk, Deventer: Wolters Kluwer 2019 (gedeeltelijk, per week wordt
aangegeven welk gedeelte van het boek bestudeerd dient te worden);
Ars Aequi Wetseditie, Internationaal Privaatrecht, 13e herziene druk 2022 (red. prof.
dr. K. Boele-Woelki g mr. R. ter Rele) (gedeeltelijk, per week wordt aangegeven
welke regelingen bestudeerd dienen te worden);
Ars Aequi Jurisprudentie, Internationaal Privaatrecht, 14e druk 2022 (red. Michiel J.
de Rooij) (gedeeltelijk, per week wordt aangegeven welke uitspraken bestudeerd
dienen te worden);
de in de hoorcolleges en werkcolleges behandelde stof en het op of via Canvas
opgenomen materiaal.
Hoorcollege I – 4 september
Inleiding g personen- en familierecht I
IPR
- grensoverschrijdend karakter
- privaatrechtelijk van aard
Meer dan 300 rechtsstelsels
Wat is IPR?
- Privaatrechtelijke casus
- Grensoverschrijdende aspecten
- Is niet een ‘intern geval’
Hoofdvragen van het IPR
1. Internationaal bevoegdheidsrecht
- Welke rechter(s) is (zijn) bevoegd?
- Is de Nederlandse rechter bevoegd?
2. Conflictenrecht (toepasselijk recht)
- Welk recht is van toepassing?
3. Erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse vonnissen
- Komt het buitenlandse vonnis voor erkenning (en tenuitvoerlegging) (in NL) in aanmerking?
* sommige functies niet bevoegd in het buitenland (zoals een Nederlandse deurwaarder)
* afspraken tussen landen in de vorm van Verdragen over het over en weer verschaffen van
rechtshulp
4. Internationale rechtshulp/internationale samenwerking
IPR definitie
- IPR is niet internationaal recht
- IPR is nationaal recht
, - IPR is geen materieel privaatrecht: bijvoorbeeld geen antwoord op de vraag: ‘kan er
schadevergoeding kunnen toegekend’
- IPR is een stap ervoor; het is antwoord op een vraag van bevoegdheid. IPR is 1) internationaal
procesrecht (bevoegdheid g erkenning g tenuitvoerlegging) en 2) conflictenrecht = autonoom
rechtsgebied binnen het privaatrecht in ruime zin
- Wel veel bronnen met internationaal karakter, maar het blijft Nederlands recht
Terminologie
Formeel IPR of internationaal procesrecht - Rechtsmacht (bevoegdheid)
- Erkenning g tul
- Internationale
samenwerking/rechtshulp
Materieel IPR of conflictenrecht Toepasselijk recht
Bronnen van het Nederlandse IPR (vroeger)
1. Verdragen
2. Enkele wettelijke bepalingen (Wet AB, Rv)
3. Ongeschreven recht (jurisprudentie, doctrine)
Bronnen van het Nederlandse IPR (nu)
- Internationale verdragen en Europese verordeningen
- Nederlandse wetgeving (boek 10 BW: Rv)
- Regels van ongeschreven Nederlands recht
Internationale verdragen en Europese verordeningen
- Internationale organisaties: verdragen
* Haagse Conferentie:
o.a. Haags Verkeersongevallenverdrag: Haags Kinderbeschermingsverdrag
* CIEC/ICBS
o.a. ICBS/Naamwijzigingsverdrag; ICBS-Verdrag Erkenning Beslissingen Huwelijksband
Uitleg door de hoogste nationale rechters
- Europese Unie: Verordeningen/(Richtlijnen)
* o.a. Brussel II-ter; Brussel I bis; Rome I; Rome II
Uitleg HvJ EU
We krijgen vooral te maken met de uitspraken van het Hof van Justitie (dus Europees recht)
- uitleg van de EU is voorbehouden aan de HvJ EU
Bij Internationale Verdragen is de uitleg voorbehouden naar de hoogste nationale rechter
Internationale verdragen en Europese verordeningen
1. Soms problemen van samenloop
- Allebei tegelijkertijd toepassing claimen
2. Toepassingsgebied van verdragen of verordeningen kijken naar het toepassingsgebied
- Materieel toepassingsgebied
- Formeel toepassingsgebied
- Temporeel toepassingsgebied
, 3. Alleen sprake van samenloop als 2 regelingen tegelijkertijd zowel materieel, formeel, als
temporeel van toepassing zijn
4. Oplossing: zie bepaling in een van beide regelingen m.b.t. samenloop of zie Weens
Verdragenverdrag
Nederlandse wetgeving
- Bevoegdheid: art. 1-14 Rv
- Toepasselijk recht: boek 10 BW
- Erkenning g tenuitvoerlegging: art. 431 Rv
Nederlands ongeschreven recht
- Jurisprudentie
- Doctrine
Conflictenrecht: algemeen
Historische achtergrond
Twee methoden:
1. Statutenleer/neo-statutisme: uitgangspunt rechtsregel
* ontstaan in de Italiaanse stadstaten stadstaten hadden eigen rechtsstelsels en in die tijd
ontstond ook een handelsverkeer
* statutenleer: wat voor werkingsbereik heeft de rechtsregel? Kijken van uit de rechtsregel in
de casus
* had veel nadeel
2. Verwijzingsmethode (Von Savigny): uitgangspunt rechtsverhouding
* Copernicaanse omwenteling: niet meer kijken vanuit de rechtsregel maar vanuit de
rechtsverhouding
Von Savigny: Savigniaanse verwijzingsmethode
* de eisen van de internationale rechtsgemeenschap moeten het conflictenrecht vormen
Uitgangspunt: rechtsverhouding (juridische relatie die tussen partijen bestaat)
* per rechtsverhouding één aanknopingspunt (criterium)
* rechtsverhouding thuis brengen (het vinden van de ‘Sitz’)
* niet de rechtsregel, maar de rechtsverhouding is het vertrekpunt in de conflictenrechtelijke
rechtsvinding
Beginsel: ‘nauwste verbondenheid’
Doel: Entscheidungsharmonie (‘beslissingsharmonie’)
Klassieke kenmerken:
- neutraal
- regelblind
- abstract: er wordt niet naar de concrete casus gekeken, maar naar de rechtsverhouding
Dit laatste stelsel geldt nu als basis in Nederland.
Instrument van Savigniaanse verwijzingsmethode:
- De verwijzingsregel = conflictregel (= meerzijdige conflictregel)
Voorbeelden uit Rome III:
, - ‘Echtscheiding wordt beheerst door het recht van de staat
* waar de echtgenoten op het tijdstip van aanhangigmaking van de zaak hun gewone
verblijfplaats hebben of bij gebreke daarvan
* waarvan beide echtgenoten op het ogenblik van aanhangigmaking van de zaak onderdaan
waren’
- Rechtsverhouding = echtscheiding
- Aanknopingspunt conflictregel 1 = waar beide echtgenoten hun gewone verblijfplaats hebben
- Aanknopingspunt conflictregel 2 = gemeenschappelijke nationaliteit echtgenoten
Aanknopingsfactoren in het personen- en familierecht
- Nationaliteit
- Woonplaats (gewone verblijfplaats)
- Rechtskeuze
Aanknoping aan nationaliteit: problemen en oplossingen
- Statenlozen art. 12 Verdrag van New York/10:16 BW
- Vluchtelingen art. 12 Verdrag van Genève/10:17 BW (gewone verblijfplaats)
- Bi- of polypatriden (twee of meer nationaliteiten, waar knoop je aan?) effectieve
nationaliteit, nominale nationaliteit (doet er niet toe of je een band heb met je nationaliteit),
voorrang nationaliteit forumstaat, gemeenschappelijke nationaliteit of begunstigingsbeginsel
(met welk recht van de verschillende nationaliteiten die je hebt is de regeling het meest
gunstig) NB geen algemene regel, per categorie vastgesteld. Rechtskeuze?
- Monopatriden: verwaterde nationaliteit
* reële nationaliteit of nominale nationaliteit
* NB: geen algemene regel, per categorie vastgesteld
IPR (conflictenrecht) in de praktijk
- Processuele aspecten van het conflictenrecht
BW art. 10:2 ‘De regels van internationaal privaatrecht en het door die regels aangewezen
recht worden ambtshalve toegepast’
R.O. art. 79 lid 1: ‘De Hoge Raad vernietigt handelingen, arresten, vonnissen en beschikkingen
a. …
b. wegens schending van het recht van vreemde staten inspanningsverplichting
Echtscheiding
- Inleiding, bronnen, bevoegdheid, toepasselijk recht, erkenning
Inleiding
- Belang
- Voorbeelden van IPR-vragen m.b.t. echtscheiding
- Voorbeelden van verschillen tussen rechtsstelsels
Bronnen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nikki2410. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.91. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64450 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now