Gezondheid en maatschappij II: Milieu en gezondheid
1. Inleiding
Medsiche milieukunde
o Invloed van mens op milieu en omgekeerd
Toyama prefectuur (Japan), veel mijnbouw aan begin van rivier, alles losen hierin ->> beneden
o Itai-itai = pijnlijk -> osteoporose -> Cd kan oorzaak zijn, nierftie ↓
Dioxinevergifitiging, sevesoramp in Italië
o Ontploffing in pesticidefabriek -> TCDD vrijgekomen in wolk -> veesterfte en chloracnee
o Bleek achteraf carcinogeen
o => sevesowetgeving om rampen in fabrieken zoals deze tegen te gaan
Maasvallei in België: smog wolk die bleef hangen in maasvallei waarbij mensen stierven
Pb-problematiek in Hoboken -> intellect ongeboren kinderen daalt enz
Cd-problematiek in de Noorderkempen -> meer botbreuken en longkanker bij deze mensen
PFAS door 3M -> schildklierftie, wordt in veel plaatsen gebruikt -> gezondheidseffecten
2. Determinanten van gezondheid
Vervuiling in de 3 milieucompartimenten
o Luchtvervuiling
Grootste problematiek binnen populatieniveau
Auto’s enz
Binnenshuis (mate van ventilatie)
o Watervervuiling
o Bodemverontreiniging
Binnenmilieu: 80% van leven zitten we binnen
o Asbest in huizen
o Slecht verluchten -> opstapeling van polluenten
o Vochtige woningen -> schimmel
o Bewonersgedrag (roken in huis, hygiëne)
o Impact extern milieu (veel uitlaatgassen in dichtbevolkte gebieden)
Genetische component: 50% - andere 50% = omgeving in de ruime zin
Burden of disease: in heel brede context bekijken van ‘omgeving’
o Heel breed is auto-ongeval ook gevolg van milieu
o In deze context niet -> 5-10% als oorzaak van ziektelast van bevolking
PM = particular matter = fijnstof = grootste boosdoener: al daling van 45% sinds begin deze
eeuw
Disease burden meest belangrijk in Afrika en Azië maar blijft ook hier belangrijk
Luchtverontreiniging gevolgen
o Longkankers (17%)
o Ischemisch hartlijden
o CVA
Aantal vroegtijdige overlijdens is gedaald met 45% over jaren maar nog niet gezond milieu
Studiegebied milieugezondheid
o Fysisch, biologisch en chemisch milieu
3. Blootstelling via milieu
Chemische gevaren
, o Lichaamsvreemde stoffen (geen fysiologische ftie)
Anorganische
Organische
o Lichaamseigen stoffen bij te grote dosis
Cr³⁺, Mn,…
o Man-made en natuurlijk aanwezige stoffen
Pollutie drinkwater door loden buizen
Fysische gevaren
o Geluid
Gewenst (muziek)
Ongewenst (luchthaven)
o Trilling
o Straling
Niet ioniserende (CAD-scans, RX)
Ioniserende (gsm-straling)
o Asbest,…
Biologische gevaren
o Micro-organismen vb: legionellose in koeltorens, als dit inademen kan besmet w ->
pneumonie kan dodelijk zijn
o Endotoxines -> uitbraak aardappelfabriek, geen sterftes
o Schimmels, vooral indoor
o Pollenallergie
4. Gezondheid
Gezondheid = volledig welzijn mentaal, fysiek, sociaal
o Medicaliserend want is iemand ooit volledig helemaal gezond
Vervuiling milieucompartimenten
o Lozing in lucht of water
o Depositie (= vervuiling in lucht komt in bodem terecht)
Zo ook in groenten
o Percolatie naar grondwater (vervuiling ->> grondwater)
o Sedimentatie
o Atmosferische processen
Ozonpieken (O₃)
Fijn stof
o Opname in voedselketen
Soms verbod op consumeren in zelfgevangen paling
Vetoplosbare prod gaan naar vette vis
Blootstelling van milieufactoren
o Inhalatie
o Ingestie
Vooral aan kinderen (eten meer, drinken meer per kg en heel grondgebonden, steken
alles in mond)
Voedsel
Stof, verf, aarde, speelgoed
o Dermale blootstelling <
Recreatiewater
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Studente11. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.