HANDBOEK MEDIATION 6E DRUK
Samenvattingen van de hoofdstukken 3, 6, 8, 9, 10 en 14
HOOFDSTUK 3
Schulz von Thun
4 Aspecten van communicatie:
- Inhoudelijk aspect:
- Expressief aspect: wat iemand laat zien, non-verbaal, emoties
- Relationeel aspect: hoe partijen zich tot elkaar verhouden, dit blijkt uit de communicatie en
gedrag.
Persoonlijke kwesties en mispercepties over en weer onderzoeken, ‘lezen’ van non-verbale
signalen
- Appelerend aspect: datgene dat de ene partij van de andere verwacht.
Direct appelerend: expliciet vragen wat de ander verwacht
Impliciet appel: de mediator vraagt wat de ander nodig heeft
De mediator kan de verschillende aspecten afwisselen, mede om een draai aan het gesprek te geven,
de aandacht op iets anders te richten
Samenwerkingsbeginsel (Grice): we stemmen onze bijdrage aan een gesprek vast op het doel en
richting van het gesprek.
4 Richtlijnen:
- Kwaliteit
- Kwantiteit
- Relatie (‘wees relevant’)
- Stijl: vermijden van duistere uitdrukkingsstijlen, vermijden van dubbelzinnigheid, beknopt
zijn in je tekst, gestructureerd zijn.
Brown en Levinson:
Gezichtsverlies (van beide partijen) voorkomen door:
- Een hint geven
- Negatief formuleren (de koffie is zeker op?)
- Algemene regel formuleren (niemand mag na 20.00 de zaal nog in)
Directe taal: kan afschrikken
Indirecte taal: kan irritatie opwekken (is vaak te omslachtig).
- Door een verhaal te vertellen
- Door ironie
Drogredenen: ons niet houden aan regels tijdens discussies
- Argumentum ad baculum= ‘drogreden van de stok’: chanteren/bedreigen bijv. ‘ik stap naar
de directie als jij….’
- Argumentum ad misericordiam: een beroep doen op medelijden (als jij eens wist hoe hard ik
werk, dan zou je me zeker hoger salaris geven)
- Argumentum ad hominem: een persoonlijke aanval , direct op de persoon (hij is een
bedrieger!). Varianten:
1
, • Circumstantial variant: iemand aanwrijven belang te hebben bij een bepaald
standpunt (blz 85)
• Tu quoque: de ander zou een slecht voorbeeld zijn van gedrag dat hij bij de
ander afkeurt. ( bijv. ik een alcoholist? Jij drinkt ook veel te veel tijdens het
werk!)
Drogreden van de stroman: standpunt van de ander vertekend weergeven of een fictief standpunt in
de schoenen schuiven.
Reddersdriehoek: neiging van de mediator om ‘slachtoffer’ te helpen (‘hoe denk je dat dat bij de
ander overkomt als je dat zo zegt?’’).
Ontnemen van de zelfbeschikking van beide partijen
Mediator moet beide partijen stimuleren om verantwoordelijkheid te nemen t.a.v. hun eigen
bijdrage in de ontstane situatie.
Reddersdriehoek ombuigen naar de winnaarsdriehoek (blz 87): iedereen staat in zijn kracht.
Gedragsverandering is cruciaal.
3 Noodzakelijke stappen:
- Aandacht voor nieuw gedrag (helder en begrijpelijk verwoorden)
- Veranderen van gedrag (van automatisch naar gepland gedrag)
- Behoud van nieuw gedrag (vooruitblikken op mogelijke situaties waarin er teruggevallen
wordt op het oude patroon).
3 Aspecten van verandering van gedrag:
- Attitude: gericht op object (persoon, situatie) – evaluatief oordeel over een object –
consequenties voor het gedrag dat t.o.v. de attitude vertoond zal worden
- Subjectieve norm: waardering van de omgeving voor nieuw gedrag meenemen in
overwegingen en dan al dan niet bereid zijn om zich daaraan te conformeren. (overleggen
met je partner bijv. over nieuw gedrag en die is het er dan wel of niet mee eens, en van
daaruit neem je een beslissing)
- Gedragscontrole: mate waarin de partij daadwerkelijk in staat is om nieuw gedrag te
vertonen.
Weerstandskrachten versus Veranderkrachten
Mediator moet de weerstandskrachten verkleinen i.p.v. de veranderkrachten vergroten, dit is
effectiever.
Belangrijk om nieuw gedrag exact te omschrijven.
2
, HOOFDSTUK 6
Social exchange theorie= het uitwisselingsproces tussen 2 of meer individuele onderhandelaars.
Hoofdaccent ligt op de individuele onderhandelaar die probeert de opbrengst voor hem te
optimaliseren. Individueel belang staat voorop.
Het is ideaal als partijen onafhankelijk van elkaar zijn, autonoom kunnen handelen, volkomen
zeggenschap hebben over het eigen domein.
Ontbreken van loyaliteit, verbondenheid en identificatie.
De norm is competitie.
Altruïstisch handelen (tegenovergestelde van zelfbelang): het psychisch inkomen dat dit oplevert ,
levert meer winst op dan de marginale winst die ze hiermee opgeven.
Basic trust: menselijke behoefte aan contact, verbondenheid, gehechtheid, geborgenheid en
veiligheid.
Fellow feeling: vermogen om imaginair en nauwkeurig binnen te treden in gevoelens, hoop en
angsten van een ander en om de ander toe te staan hetzelfde bij jou te doen.
3 Sociale basisbehoeften:
- Behoefte aan relaties
- Behoefte aan autonomie
- Behoefte aan competentie
Interactie en besluitvorming bij conflicten:
Morley en Stephenson
1. Distributieve fase: testen van haalbaarheid van eisen, criteria opstellen, testen van de
machtsposities, krachtenbeoordeling.
2. Probleemoplossingsfase: verkennen van de verschillende oplossingen
3. Besluitvormingsfase: overeenkomst, vaststellen van de haalbaarheid.
Simon:
1. Intelligence activity: verkennen/exploreren waar het werkelijk over gaat, wat zijn de zorgen
van de partijen, ontwikkelen van gemeenschappelijk begrip voor de zorgen van beide
partijen
2. Design activity: ontwerpen: uitvinden, ontwikkelen en analyseren van mogelijk actiepaden
3. Choice activity: kiezen: selecteren van een actiepad uit de mogelijke alternatieven
4. Betrouwbaarheid krijgen, implementeren en evalueren
Individuele beslissingen worden veel minder rationeel en bewust genomen dan we in 1e instantie
denken.
Begrensd probleem= een eenvoudig op te lossen probleem, bijv als er een machine kapot is en er een
nieuwe besteld moet worden
Onbegrensd probleem= grote, meervoudige probleemaspecten
Prescriptief rationele keuzenmodellen (normatief): geeft aan hoe een besluitvorming plaats zou
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilsevanbrussel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.