Wat is FBR?
Formeel belastingrecht:
o Typisch juridische invalshoek: verhouding tussen belastingdienst en belastingplichtige,
rechtsbescherming
o Op welke wijze worden belastingen geheven (vastgesteld) en ingevorderd?
Relevante vragen:
o Bevoegdheden belastingdienst?
o Welke procedures gelden?
o Rechten en plichten van belastingplichtigen
Wat & hoe
Materieel belastingrecht: wat (inhoudelijk)
Formeel belastingrecht: hoe (procedures, bevoegdheden, rechten en plichten)
Spanning rechtshandhaving en rechtsbescherming
o Rechtshandhaving: spontane en juiste belastingbetaling is illusie
o Rechtsbescherming: belastingplichtige tegenover machtige belastingdienst
Begrip belastingschuld
Materiële belastingschuld
o Vloeit voort uit de wet (legaliteitsbeginsel)
o Niet invorderbaar
o Tijdstip- en tijdvakbelastingen
Formele belastingschuld
o Formalisering materiële belastingschuld
o Betalingsverplichting
Inkomstenbelasting wordt over een bepaalde periode belast, bijvoorbeeld het jaar 2018. Dan krijg je vaak een
uitreiking van een biljet, ongeveer 3 maanden later. Voor 1 mei moet de aangifte worden ingediend, deze is dan
nog niet geformaliseerd. Op 1 juli wordt de aanslag vastgesteld. De schuld wordt dan geformaliseerd en er
ontstaat een betalingsverplichting. De periode is het materiële belastingrecht. Vanaf het nieuwe jaar is het
formeel.
De omzetbelasting is een tijdvakbelasting. Het wordt over een tijdvak geheven, vaak 3 maanden. Deze eerste 3
maanden zijn het materiële belastingrecht. Wanneer er over bijvoorbeeld een kwartaal wordt geheven, dan moet
je binnen 1 maand aangifte doen en ook direct betalen.
Awb versus AWR
Systematisch:
o Awb: algemene wet (gelaagde structuur)
o AWR: bijzondere (algemene) wet
Volgorde raadplegen:
o Eerst Awb, dan AWR (lex specialis):
o Art. 4: 84 Awb: Besluit Fiscaal Bestuursrecht (BFB), (‘beleidsbesluit’; bevat beleidsregels)
AWR bevat uitzonderingen en specifieke regelingen t.o.v. Awb
o Soms ‘teruggenomen’ in Besluit Fiscaal Bestuursrecht (=>Awb-conform), of zelfs nog soepeler
behandeling!
, o Beleidsbesluit tbv uniforme uitvoering
Kernbegrippen:
o Awb: besluit, beschikking, aanvraag, bestuursorgaan enz.
o AWR: aangifte, belastingaanslag, voldoening/afdracht op aangifte (vb art. 26, lid 2 AWR: fictie)
inspecteur
Aanvraag versus aangifte
o Awb: beschikking op aanvraag (art. 1:3, lid 3 Awb)
o AWR: aangifte is geen aanvraag ex art. 1:3, lid 3 Awb (art. 8, lid 2 AWR)
Als een beschikking op aanvraag niet op tijd gebeurd door bestuursorgaan, kan er een dwangsom worden
opgelegd. Dit is uitgezonderd in het fiscaal recht. Je kunt geen dwangsom eisen, dat heeft te maken met bepaling
art. 1:3 lid 3 Awb.
Let op indeling AWR:
Alg. bepalingen, Hoofdstuk I
Aangifte, Hoofdstuk II (artt. 6 t/m 10a AWR)
Bij wege van aanslag, Hoofdstuk III AWR (artt. 11 t/m 18a AWR)
Bij wege van aangifte, Hoofdstuk IV AWR (artt. 19 en 20 AWR
De inspecteur
Wie is inspecteur [ontvanger]? : landelijke bevoegdheid (regionale) directeur art. 3 AWR jo. art. 5
Uitv.reg.Bd
Bevoegdheid inspecteur
o Absolute competentie (‘of’)
Over welke bevoegdheden beschikt ambtenaar; bijv. art 11 AWR: aanslag vaststellen
o Relatieve competentie (‘welke’)
Welke ambtenaar is in concreet geval bevoegd
Art. 3 AWR; art. 3, lid 2 AWR: delegatiebepaling
o Art. 3 Uitv. Reg Bd: organisatie structuur Belastingdienst
Elektronisch berichtenverkeer
Wet elektronisch berichtenverkeer BD (afwijking van art. 2:14 Awb)
Art. 3a AWR jo Regeling elektronisch berichtenverkeer BD
Formele verkeer zoveel mogelijk elektronisch
o Digitaal domein
o In de wetgeving benoemd
o Gefaseerde invoering via ministeriële regeling
o Machtigingsvoorzieningen
Gevolg: elektronisch communiceren wordt de hoofdregel
Aanslagbiljet
Art. 5 AWR
Vaststelling aanslag door opmaken aanslagbiljet
Dagtekening biljet = dagtekening aanslag
Aanslagbiljet ter invordering naar de ontvanger
Een aanslag is iets anders dan een aanslagbiljet: de vaststelling van de aanslag gebeurd door de
inspecteur door opmaken van aanslagbiljet (art. 5a AWR)
Art. 8 invorderingswet: ontvanger zorgt voor de verzending, enz.
Uitreiking aangifte
Art. 6 AWR (algemene bepaling)
Verplichting om uitreiking van biljet te verzoeken
Hoofdstuk II AWR, artikel 2 t/m 4 AWR Uitvoeringsregeling
“gehouden aangifte te doen”
,Aangifte doen
Aangifte ex art. 8 AWR
Let op: Wet elektronisch berichtenverkeer BD
Bijlagen en specificaties
Vooringevulde aangifte (VIA)
Verkorte aangifte (horizontaal toezicht)
Duidelijk, stellig en zonder voorbehoud”
Geen beschikking op aanvraag
Heffingsmethoden
AWR
o Aanslag- en aangiftebelastingen
Heffing bij wege van uitnodiging tot betaling
Heffingen op overige wijzen
Heffingsmethoden: afhankelijk van complexiteit
Aanslag: je dient een aangifte in, inspecteur formaliseert de belastingschuld door middel van een aanslagbiljet.
Inspecteur heeft al naar de aangifte kunnen kijken. Je kunt rechtszekerheid ontlenen aan de aanslag. Het
opleggen van een aanslag volgt een aanslag na indiening van de aangifte door de belastingplichtige.
Aangifte: nog niemand heeft er naar gekeken. Voorwaarden zijn minder streng dan bij een aanslagbelasting.
Belastingplichtige of inhoudingsplichtige berekent zelf de verschuldigde belasting.
Afdracht: een ander dan de belastingplichtige draagt af
Voldoening: belastingplichtige voldoet zelf de belasting
Aanslagbelastingen
De aanslag (artikel 11 AWR)
o Termijn voor het opleggen van de aanslag is 3 jaar
o Belastingschuld ontstaat op het tijdstip dat het tijdvak waarover wordt geheven eindigt
o BNB 2014/182: indien het aanslagbiljet na datum van de dagtekening per post is bezorgd, geldt
de datum van postbezorging als de datum waarop de aanslag is vastgelegd
“de inspecteur”
Aangifte afwijken
Ambtshalve vaststellen
o BNB 1955/51 en BNB 1989/145
Voorbereiding
Zorgvuldige voorbereiding (zorgvuldigheidsbeginsel)
Informatie ex art. 47 e.v. AWR
Informatie van derden
Reikwijdte onderzoeksplicht (navordering)
o Niet in redelijkheid hoefde te twijfelen aan de juistheid
o Niet onwaarschijnlijke mogelijkheid
o BNB 2008/281, BNB 2009/64: een substantiële wijziging in de aangifte IB is nog geen reden om te
twijfelen aan de juistheid van de aangifte. Als de aangifte juist kan zijn hoeft te inspecteur de
aangifte niet te controleren
, De aanslag
Vaststelling aanslag (aanslagbiljet: artikel 5 AWR)
o Aanslagbiljet kan meerdere beschikkingen bevatten
Dagtekening
o Wordt in de praktijk vaak ver na achter geschoven, komt veel later dan de werkelijke datum
o Als de aanslag later wordt ontvangen, is dat de datum die geldt
o Fiscus zet de dagtekening dus later om te voorkomen dat ze discussies krijgen met
belastingplichtige over de ontvangst van het aanslagbiljet
Termijn aanslag, artikel 11 lid 3 AWR (juncto art. 11 lid 4 AWR)
o 3 jaren heeft de fiscus de tijd om een aanslag vast te leggen
Verleende uitstel (BNB 1997/159)
o Termijn van 3 jaar wordt verlengd met het verleende uitstel
o Het is niet van belang of van het uitstel gebruik is gemaakt
Conversie
o Als een aanslag te laat wordt opgelegd wordt deze vernietigd
o BNB 1991/339: voorlopige aanslagen vervallen ook
o Primitieve aanslag converteren naar een navorderingsaanslag
o Voldoen aan een van de voorwaarden van art. 16 AWR
Art. 6 lid 3 AWR stelt dat wanneer je geen uitnodiging hebt gekregen om aangifte te doen, je verplicht kan
worden om de uitnodiging zelf te verzoeken. Dit is een kan-bepaling, maar verder uitgewerkt in art. 2
Uitvoeringsregeling AWR. Op grond van lid 1 is de belastingplichtige gehouden binnen 6 maanden tot het doen
van aangifte te verzoeken. Dit verzoek dient te worden ingediend binnen twee weken na het verstrijken van deze
6 maanden (lid 4).
Art. 4a Uitvoeringsregeling AWR: het uitnodigen tot het doen van aangifte geschiedt door het uitreiken of
toezenden van een aangiftebrief. BNB 1996/273: wanneer een belastingplichtige zijn aangifte oningevuld retour
zendt, maar daarbij uitdrukkelijk en gemotiveerd aangeeft waarom hij van mening is dat hij niet belastingplichtig
is, wordt hij niet nalatig geacht te zijn in het doen van aangifte. Het niet inleveren van een uitgereikt aangiftebiljet
leidt tot omkering van de bewijslast (artt. 25 lid 3 en 27e AWR). De belastingplichtige moet dan doen blijken dat
de aanslag onjuist is.
Op grond van art. 11 lid 2 AWR mag de inspecteur een ambtshalve aanslag opleggen. Deze aanslag moet wel een
redelijke schatting zijn op basis van BNB 1995/51 en BNB 1980/145.
Verleende uitstel
Je telt alleen de maanden dat je uitstel hebt gekregen. Aanslagtermijn eindigt op 1 juli 2019. Belastingplichtige
had een uitstel voor de indiening gekregen van 6 maanden. Die 6 maanden moet dus bij de 3 jaar worden geteld.
Dus aanslag moet eigenlijk voor 30 juni 2019 zijn binnen gekomen.
Verrekeningen (Art. 15 AWR)
Voorheffingen
o LB, dividendbelasting
o Art. 9.5 IB, art. 25 Vpb
Voorlopige aanslagen
o Art. 13 AWR: voorlopige aanslagen (lid 1) en voorlopige teruggaven (lid 2)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller britt_heijligers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.73. You're not tied to anything after your purchase.