Dermatologie voor de huidtherapeuten
Hoofdstuk 10: Huidafwijkingen met hypo- en depigmentatie
10.1 Inleiding
Hypopigmentatie (hypomelanose) betekend dat de kleur van de aangedane
huid lichter is dan de normale huid door een verminderde hoeveelheid melanine.
Een veel voorkomende vorm van hypopigmentatie is postinflammatoire
hypopigmentatie.
Depigmentatie (amelanose) betekend dat het gehele pigment verdwenen is en
de huid heeft een witte kleur zoals vitiligo of andere vormen van albinisme.
Oorzaak van hypo/depigmentatie het gevolg van een verminderd aantal
melanocyten in de epidermis en/of de haarfollikels. OF afwezigheid daarvan!
Deze melanocytopenie kan erfelijk, congenitaal (beide kan ook) of verworven
zijn. Met verworven zoals in het geval van vernietiging van melanocyten door
bevriezing met vloeibare stikstof. Vaker is het aantal melanocyten normaal maar
is de hoeveelheid melanine in de opperhuid verminderd.
Erfelijk Bij de geboorte aanwezig en erfelijk van ouders
Congenitaal Bij de geboorte aanwezig maar NIET erfelijk
Leukodermie (leucoderma) is een verzamelnaam voor huidafwijkingen
waarvan de kleur lichter is dan de omgeving.
Het is belangrijk om patiënten met huidaandoeningen in het dag licht te bekijken
maar ook in het donker met een woodlamp. Sommige aandoeningen zijn in het
donker beter zichtbaar met een lamp dan in het daglicht zelf.
, 10.2 Hypopigmentatie
10.2.1 postinflammatoire hypopigmentatie
Als patiënten (vooral donker gekleurde mensen) inflammatoire ziektes hebben
gehad zoals psoriasis, seborroïsch eczeem, constitutioneel eczeem en lupus
erythematodes, dan blijven er na genezing vaak nog lichter gekleurde vlekken
achter. Dit noemt men dan postinflammatoire hypopigmentatie. Dit is een
frequent optredend fenomeen, dat gelokaliseerd is maar ook zeer uitgebreid kan
zijn.
Oorzaak:
Vooral gelegen in een stoornis in de melanosomen overdracht van de melanocyt
naar de keratinocyt.
Stukje extra informatie
Bijvoorbeeld bij psoriasis speelt ook de snelle celdeling en opschuiving van
keratinocyten naar de oppervlakte van de bovenste huidlaag, waardoor er
minder tijd voor de overdracht van pigment is, dat een rol speelt. Ernstige lokale
ontsteking kan resulteren in een verlies van functionele melanocyten en
melanocytaire celdood. Incidenteel vooral bij patiënten met zeer actief
constitutioneel eczeem of lupus erythematodes kan daardoor zelfs een volledige
depigmentatie optreden. Het is niet bekend wat de oorzaak is, ze denken
misschien aan ontsteking of sprake van köbnefenomeen bij een patiënt die
aanleg heeft voor vitiligo.
Genezing van postinflammatoire hypopigmentatie:
Langzaam aan zal het pigment geleidelijk weer terug komen. Dit proces kan
versneld worden door expositie aan zonlicht of lichttherapie met UV-B stralingen.
10.2.2. Pityriasis alba
Is een aandoening waarbij er lichtere vlekken op de
wangen met name bij kinderen en adolescenten met een
gepigmenteerde huid voorkomt.
Het wordt doorgaans ook een oppervlakkige vorm van
constitutioneel eczeem met postinflammatoire
hypopigmentatie in combinatie met xerosis (droogheid) van de huid een rol
speelt.
MELANOCYTEN en het aantal en grootte van de MELANOSOMEN zijn
VERMINDERD.
In het begin zijn er roze vlekken zichtbaar op de wangen, na enkele weken
verdwijnt het erytheem en ontstaan er ronde of ovale, iets lichter gekleurde
vaagbegrensde vlekken met soms nog enig erytheem aan de randen.
De huid is droog, de vlekken variëren van 0,5-3 cm grootte. Soms nog wel groter.
Voornamelijk zijn er vlekken op de wangen maar er kunnen ook vlekken ontstaan
op de romp, armen en hals.
Behandeling:
Onbehandeld kunnen ze jaren blijven bestaan, maar verdwijnen meestal vanzelf.
Als je ze wilt behandelen dan bestaat dat uit indifferente vette crèmes of
hydrocortison crème/zalf in combinatie met expositie aan zonlicht.
Hoofdstuk 10: Huidafwijkingen met hypo- en depigmentatie
10.1 Inleiding
Hypopigmentatie (hypomelanose) betekend dat de kleur van de aangedane
huid lichter is dan de normale huid door een verminderde hoeveelheid melanine.
Een veel voorkomende vorm van hypopigmentatie is postinflammatoire
hypopigmentatie.
Depigmentatie (amelanose) betekend dat het gehele pigment verdwenen is en
de huid heeft een witte kleur zoals vitiligo of andere vormen van albinisme.
Oorzaak van hypo/depigmentatie het gevolg van een verminderd aantal
melanocyten in de epidermis en/of de haarfollikels. OF afwezigheid daarvan!
Deze melanocytopenie kan erfelijk, congenitaal (beide kan ook) of verworven
zijn. Met verworven zoals in het geval van vernietiging van melanocyten door
bevriezing met vloeibare stikstof. Vaker is het aantal melanocyten normaal maar
is de hoeveelheid melanine in de opperhuid verminderd.
Erfelijk Bij de geboorte aanwezig en erfelijk van ouders
Congenitaal Bij de geboorte aanwezig maar NIET erfelijk
Leukodermie (leucoderma) is een verzamelnaam voor huidafwijkingen
waarvan de kleur lichter is dan de omgeving.
Het is belangrijk om patiënten met huidaandoeningen in het dag licht te bekijken
maar ook in het donker met een woodlamp. Sommige aandoeningen zijn in het
donker beter zichtbaar met een lamp dan in het daglicht zelf.
, 10.2 Hypopigmentatie
10.2.1 postinflammatoire hypopigmentatie
Als patiënten (vooral donker gekleurde mensen) inflammatoire ziektes hebben
gehad zoals psoriasis, seborroïsch eczeem, constitutioneel eczeem en lupus
erythematodes, dan blijven er na genezing vaak nog lichter gekleurde vlekken
achter. Dit noemt men dan postinflammatoire hypopigmentatie. Dit is een
frequent optredend fenomeen, dat gelokaliseerd is maar ook zeer uitgebreid kan
zijn.
Oorzaak:
Vooral gelegen in een stoornis in de melanosomen overdracht van de melanocyt
naar de keratinocyt.
Stukje extra informatie
Bijvoorbeeld bij psoriasis speelt ook de snelle celdeling en opschuiving van
keratinocyten naar de oppervlakte van de bovenste huidlaag, waardoor er
minder tijd voor de overdracht van pigment is, dat een rol speelt. Ernstige lokale
ontsteking kan resulteren in een verlies van functionele melanocyten en
melanocytaire celdood. Incidenteel vooral bij patiënten met zeer actief
constitutioneel eczeem of lupus erythematodes kan daardoor zelfs een volledige
depigmentatie optreden. Het is niet bekend wat de oorzaak is, ze denken
misschien aan ontsteking of sprake van köbnefenomeen bij een patiënt die
aanleg heeft voor vitiligo.
Genezing van postinflammatoire hypopigmentatie:
Langzaam aan zal het pigment geleidelijk weer terug komen. Dit proces kan
versneld worden door expositie aan zonlicht of lichttherapie met UV-B stralingen.
10.2.2. Pityriasis alba
Is een aandoening waarbij er lichtere vlekken op de
wangen met name bij kinderen en adolescenten met een
gepigmenteerde huid voorkomt.
Het wordt doorgaans ook een oppervlakkige vorm van
constitutioneel eczeem met postinflammatoire
hypopigmentatie in combinatie met xerosis (droogheid) van de huid een rol
speelt.
MELANOCYTEN en het aantal en grootte van de MELANOSOMEN zijn
VERMINDERD.
In het begin zijn er roze vlekken zichtbaar op de wangen, na enkele weken
verdwijnt het erytheem en ontstaan er ronde of ovale, iets lichter gekleurde
vaagbegrensde vlekken met soms nog enig erytheem aan de randen.
De huid is droog, de vlekken variëren van 0,5-3 cm grootte. Soms nog wel groter.
Voornamelijk zijn er vlekken op de wangen maar er kunnen ook vlekken ontstaan
op de romp, armen en hals.
Behandeling:
Onbehandeld kunnen ze jaren blijven bestaan, maar verdwijnen meestal vanzelf.
Als je ze wilt behandelen dan bestaat dat uit indifferente vette crèmes of
hydrocortison crème/zalf in combinatie met expositie aan zonlicht.
