College 1 – Occlusie en articulatie (12-11-2019)
Literatuur: Naije en van Loon + Okeson, JP. + Marieb H23 + Synopsis Physiology
Het kauwstelsel vervult verschillende functies, zoals:
• Kauwen
• Slikken
• Spreken
• Lachen
• Proeven
• Ademen
De bouw van het kaakstelsel
Het kaakstelsel bevat…:
• Spieren voor het openen van de kaak:
Þ m. digastricus
Þ m. mylohyoideus
Þ m. geniohyoideus
Þ m. stylohyoideus
Þ Infrahyoidale spieren
• Spieren voor het sluiten van de kaak:
Þ m. temporalis
Þ m. masseter
Þ m. pterygoideus medialis
Þ m. pterygoideus lateralis
• Gewrichten
• Beenderen (botten): mandibula en maxilla
• Ligamenten
• Gebitselementen
Het kaakgewricht
Het kauwstelsel bestaat uit het kaakgewricht (TMJ) en deze bestaat uit:
• Gewrichtskom
• Gewrichtsschijf (= discus articularis)
• Gewrichtskapsel
• Kaakkop
• Synoviaal vocht
Bij het openen van de kaak komt de kaakkop uit de
kom en maakt deze een verplaatsing naar beneden.
Het kaakgewricht is een parig gewricht; als het ene gewricht beweegt, moet het andere
ook bewegen. Maar het hoeft niet dezelfde beweging te zijn.
® Het is een incongruent gewricht, want de gewrichtsvlakken van de kaak passen
niet mooi in elkaar.
1
,Chiara Eenkhoorn – THK-1
De gebitselementen
Een volledig volwassen gebit bevat (inclusief de derde molaar) 32
tanden en kiezen. Wanneer de derde molaar niet meegerekend wordt,
bevat het gebit 28 tanden en kiezen.
De bovenkaak is groter dan de onderkaak, hierdoor valt deze ‘over’ de
onderkaak heen. Ook zijn de elementen in de bovenkaak groter dan die in de onderkaak.
Wat voor soorten elementen hebben we dan?
• Incisieven: hebben we er 8 van en zorgen voor het afbijten van voedsel.
• Cuspidaten: hebben we er 4 van en zorgen voor het afbijten van voedsel.
• Premolaren: hebben we er 8 van en zorgen voor het beginnen vermalen van
voedsel.
• Molaren: hebben we er 8-12 van en zorgen voor het vermalen van voedsel.
Stand van de gebitselementen en hun knobbels
De gebitselementen staan zo in elkaar dat de knobbels en groeven van de kleine en grote
kiezen in de knobbels en groeven van de tegenoverliggende gebitsboog passen; dit
noemen we ook wel interdigitatie (= zaagtand opstelling).
® 1 element met occlusaal contact met 1 of 2 antagonisten.
Molaren en premolaren hebben zowel dragende als niet-dragende knobbels.
• Dragend • : palatinaal (BK) en buccaal (OK)
• Niet-dragend • : buccaal (BK) en linguaal (OK)
De dragende knobbels zorgen voor de occlusie; ze vallen in de fossa van het
tegenoverliggende element. Maakt het kauwen mogelijk.
De niet-dragende knobbels worden ook wel niet-functionele of balansknobbels
genoemd.
• Aan de buccale zijde (BK) houden ze de wangen weg
• Aan de linguale zijde (OK) houden ze de tong weg Klasse I
Er zijn drie mogelijkheden in de relatie van de gebitsbogen ten opzichte van
elkaar:
• Neutrorelatie (klasse I) =de ideale positie Klasse II
• Distorelatie (klase II) = de onderkaak staat verder naar achter t.o.v de
bovenkaak.
• Mesiorelatie (klasse III) = de onderkaak staat verder naar voren t.o.v.
de bovenkaak. Klasse III
Eenheden
In de mond vormen de boven- en onderkaak verschillende eenheden met
elkaar.
• Functionele eenheid: een gebitselement dat met zijn antagonist in de andere kaak
een paar vormt (geldt voor alle elementen).
• Occlusale eenheid: een gebitselement dat met zijn antagonist in de andere kaak
een occlusale/articulerende functie heeft, zoals kauw- en steunfunctie.
Þ Geldt alleen voor premolaren (telt 1x) en molaren (tellen 2x).
2
, Chiara Eenkhoorn – THK-1 Verkorte tandboog
Volgens Käyser is het voor een goede en verantwoorde
behandeling van het gebit niet per se nodig om alle
gebitselementen te behouden.
® Een verkorte tandboog: tandboog is compleet tot
en met de tweede premolaar (tandboog 2).
Bewegingen van de mandibula
Tijdens het openen van de mandibula is er een combinatie van twee bewegingen,
namelijk scharnierend (rotatie) en glijdend (translatie), van belang.
® Bij het openen van de mandibula bestaat het eerste deel van de opening
voornamelijk uit rotatie en het tweede deel voornamelijk uit translatie.
De volgende bewegingen zijn mogelijk:
! • Openen: 40-60 mm à wordt gemeten tussen de boven- en onderincisief.
• Zijwaarts; links en rechts: 8-12 mm
• Voorwaarts (protrusie): 6-10 mm
• Achterwaarts (retrusie): 0-2 mm
Occlusie en articulatie
Als we het over occlusie hebben is dit het stilstaan (= statisch) van de kaak en als het
over articulatie hebben, hebben we het over de beweging (= dynamisch) van de kaak.
Occlusie = ieder statisch contact tussen gebitselementen van de onderkaak met
gebitselementen van de bovenkaak.
Articulatie = ieder dynamisch contact tussen gebitselementen van de onderkaak met
gebitselementen van de bovenkaak.
Articulatoren
Een articulator is een hulpmiddel waarmee:
• De relatie van de boventandboog en de ondertandboog t.o.v
elkaar worden vastgelegd (= de occlusie)
• De bewegingen van de onderkaak en het kaakgewricht
nagebootst kunnen worden (= de articulatie)
Observatie van onderkaakbewegingen
Bij het openen van de kaak wordt er onderscheid gemaakt in twee dingen:
• Overbite: het aantal mm dat de bovenelementen over de onderelementen staan.
Þ Verticale overlapping.
• Overjet: hoe de bovenelementen voor de onderelementen
staan.
Þ Horizontale overlapping.
De maximale mondopening (MMO) = opening in cm tussen de
incisaal lijn + de overbite.
De maximale overjet wordt bekeken door de maxilla zo ver mogelijk
naar voren de bewegen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chiaraeenkhoorn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $20.08. You're not tied to anything after your purchase.