Veerkracht les
Artikel Bouman: H4 en H5
twee niveaus die aansluiten bij de twee genoemde empowermenttaken van zorg en welzijn:
ondersteunen en faciliteren van empowermentprocessen (en indien nodig nog een stap daarvoor:
mogelijkheid voor dialoog scheppen).
- Op het niveau van het individu beschrijven we voorbeelden die door middel van het
aanreiken van tools en het geven van individuele of groepsbegeleiding of ondersteuning
kunnen leiden tot een vergroting van eigen invloed op de levensgebieden.
- Op het niveau van de samenleving beschrijven we voorbeelden van (ontmoetings)praktijken
die kunnen leiden tot een vergroting van eigen en collectieve handelingsmogelijkheden. In
beide gevallen valt op basis van de principes van de methodiek of praktijk te verwachten dat
de leefwereld vergroot wordt.
Niveau van de individu
1. Doel: Het vergroten van de leefwereld. De cliënt
ervaart een verschuiving van bepaald worden naar
bepalen
A Primair doel van de praktijk is het vergroten van de Het doel is niet vooraf, door
leefwereld, dat wil zeggen het vergroten van de een externe partij, vastgesteld.
mogelijkheden om in uitwisseling met anderen
een eigen invulling te geven aan het leven op de gebieden:
- gezondheid (lichamelijk en psychisch functioneren) Het doel is niet strategisch van
- woon- en leefomgeving aard bijvoorbeeld gericht op
- relaties en sociale contacten kostenbesparing, een
- dagbesteding in de vorm van opleiding, beroep en werk vermindering van zorg,
- vrijetijdsbesteding participatiedwang of
- maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven (persoonlijke eenzijdige aanpassing en
levensstijl, zingeving, burgerschap). assimilatie.
Aan het niet behalen van
doelen zijn geen sancties
verbonden.
B Secundair doel is het vergroten van de acceptatie van de Het doel is niet primair het
vastliggende kenmerken van de kwetsbaarheid en het opheffen van de
versterken van de regie over de vormgeving van de daarbij kwetsbaarheid of
behorende afhankelijkheid. afhankelijkheid.
2. Aanpak: Strategieën, samenwerkingsmogelijkheden, steun-
en hulpbronnen of tools
A De praktijk biedt strategieën,
samenwerkingsmogelijkheden, steun- en hulpbronnen De strategieën,
(inclusief ervaringsdeskundigheid) of tools die door middel samenwerkingsmogelijkheden,
van reflectie en actie kunnen bijdragen aan het opheffen steunen hulpbronnen of tools
van machteloosheid en aan een vergroting van de zijn niet vooraf door een
mogelijkheid zelf invulling te geven aan de levensgebieden. externe partij gekozen.
B De praktijk biedt strategieën,
samenwerkingsmogelijkheden, steun- en hulpbronnen
(inclusief ervaringsdeskundigheid) of tools die door middel
van reflectie en actie kunnen bijdragen aan het omgaan met
, en verminderen van de invloed van belemmerende
krachten in de maatschappelijke context en belemmerende
krachten vanuit de ziekte/beperking
C De praktijk biedt strategieën,
samenwerkingsmogelijkheden, steun- en hulpbronnen of
tools om de eigen afhankelijkheid te (leren) accepteren.
3. Kenmerken aanpak: Dialoog, integraal, steun
A De praktijk biedt ruimte voor dialoog met betrokkenen over
persoonlijke doelen en werkwijze/middelen. Er wordt
voldoende onderzocht in hoeverre dialoog mogelijk is en
indien nodig worden voorwaarden voor dialoog gecreëerd,
al dan niet met strategische middelen.
B De praktijk is integraal van aard, dat wil zeggen dat er
gewerkt wordt met erkenning van de gehele mens en al zijn
levensgebieden. Bij voorkeur wordt er op meerdere
levensgebieden gewerkt en zowel aan het vergroten van
mogelijkheden als aan het wegnemen van belemmeringen.
C Er wordt voldoende steun geboden om een
veranderingsproces mogelijk te maken. Het sociale netwerk
speelt daarbij een rol.
4. Voorwaarden: Erkenning van zowel mogelijkheden als beperkingen
A De praktijk geeft uitgebreide erkenning aan de Gekozen doelen en middelen
mogelijkheden die een cliënt heeft om te groeien maar zijn in relatie tot de kenmerken
evenzeer aan de beperkingen, voortkomend uit zijn ziekte van de kwetsbaarheid en de
of kwetsbaarheid, die groei kunnen belemmeren maatschappelijke context
B. De praktijk geeft uitgebreide erkenning aan de realistisch en niet betuttelend
mogelijkheden die de maatschappij biedt om te kunnen of overoptimistisch.
groeien maar evenzeer aan de maatschappelijke systemen
die groei kunnen belemmeren.
Niveau van de samenleving
Empowerment ontstaat in de context van ‘co-learning’: op gelijkwaardige basis samen werken aan
gezamenlijk vastgestelde doelen en betekenisgeving (zie hoofdstuk 3).
Hiervoor is een gastvrije niche in de samenleving nodig, een plek waar men als subject anderen kan
ontmoeten en zinvolle activiteiten kan ondernemen. Een heel andere manier van empowerment
bevorderen is daarom het vergroten van gezamenlijke zeggenschap. Door plekken te creëren waar
men anderen kan ontmoeten en activiteiten kan ondernemen, kan empowerment worden
gefaciliteerd.
- Ook hier is het doel het vergroten van de leefwereld maar de aanpak is anders. De
voorwaarden worden gecreëerd, de situatie wordt geschapen, waarin processen van
empowerment op gang kunnen komen. Onderlinge verbindingen en samenwerking staan
daarbij centraal. De principes van empowerend werken worden hier nogmaals
gepresenteerd, nu van toepassing gemaakt op initiatieven op het niveau van de samenleving.
, 1. Doel: Het vergroten van de leefwereld. De (kwetsbare) burger Doelen worden gaandeweg
ervaart een verschuiving van bepaald worden naar bepalen ontwikkeld.
A Primair doel van de praktijk is het vergroten van de
leefwereld, dat wil zeggen het vergroten van de Doelen zijn niet strategisch van
mogelijkheden om - in uitwisseling met anderen - een eigen aard bijvoorbeeld gericht op
invulling te geven aan het leven. Daarbij kunnen er kostenbesparing, een
veranderingen ontstaan op de gebieden: vermindering van zorg,
participatiedwang of eenzijdige
- gezondheid (lichamelijk en psychisch functioneren) aanpassing en assimilatie.
- woon- en leefomgeving
- relaties en sociale contacten Aan het niet behalen van
- dagbesteding in de vorm van opleiding, beroep en werk doelen zijn geen sancties
- vrijetijdsbesteding verbonden
- maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven (persoonlijke
levensstijl, zingeving, burgerschap).
B Secundair doel is het op samenlevingsniveau vergroten van Het primaire doel is niet het
de acceptatie van ‘anders zijn’ en het versterken van de opheffen van de
regie en de keuzemogelijkheden over de wijze waarop de kwetsbaarheid of
daarbij behorende afhankelijkheid wordt vormgegeven afhankelijkheid.
(inclusief het tegengaan van uitsluiting en stigmatisering).
2. Aanpak: Faciliteren van ontmoeting en ontplooiing, verlagen van drempels, bieden van
ondersteuning, tools en realistische participatiekansen
A De praktijk biedt ruimte voor dialoog tussen betrokkenen
over gezamenlijke doelen en werkwijze/ middelen.
B De praktijk biedt ruimte voor de gehele mens en faciliteert
initiatieven op allerlei vlakken zoals sociale activiteiten, sport
& beweging, creativiteit, leren, zorg, belangenbehartiging et
cetera.
C Er wordt voldoende steun geboden om ontmoeting en
verandering mogelijk te maken. Het sociaal netwerk speelt
een belangrijke rol.
4. Voorwaarden: Erkenning van zowel mogelijkheden als beperkingen
A De praktijk geeft uitgebreide erkenning aan de
mogelijkheden die een cliënt heeft om te groeien maar Geboden mogelijkheden zijn in
evenzeer aan de beperkingen, voortkomend uit zijn ziekte relatie tot de kenmerken van
of kwetsbaarheid, die groei kunnen belemmeren. de kwetsbaarheid en de
B De praktijk geeft uitgebreide erkenning aan de maatschappelijke context
mogelijkheden die de maatschappij biedt om te kunnen realistisch en niet betuttelend
groeien maar evenzeer aan de maatschappelijke systemen of overoptimistisch.
die groei kunnen belemmeren.
Inbedding van empowerend werken: H4.3
De enige manier om erachter te komen of het empowerend werkt is wederom ‘in dialoog’ met
betrokkenen, door hen te vragen of ze meer macht ervaren over hun leven. Ook deze terugkoppeling
moet gezien worden als een belangrijk onderdeel van empowerend werken binnen zorg en welzijn.
Om binnen zorg en welzijn bij te kunnen dragen aan empowermentprocessen van kwetsbare burgers
is een belangrijke voorwaarde dat het voldoende financiële, morele en praktische inbedding krijgt
binnen instellingen, bestuursstructuren en in het landelijke beleid. Zoals we in de inleiding
beschreven, is empowerment op individueel niveau, organisatieniveau en gemeenschapsniveau
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SabineVerwindt889. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.92. You're not tied to anything after your purchase.