Samenvatting Aardrijkskunde de geo hoofdstuk 8 een kwetsbare planeet 3 havo
4 views 0 purchase
Course
Aardrijkskunde
Level
HAVO
Volledige uitwerking van het hele hoofdstuk voor de kennis voor het proefwerk, met als onderwerpen.
De wereld, klimaatverandering, opwarmen van aarde en nog veel meer! Verder is dit document ook gebaseerd op de leerdoelen, waardoor de vragen op het proefwerk makkelijk te beantwoorden zijn.
Aardrijkskunde de geo hoofdstuk 8 een kwetsbare
planeet 3 havo
§1
De aarde is een bijzondere planeet. Voor zover nu bekend, is het de
enige planeet waar leven is. Hoe komt het dat er leven op aarde
mogelijk is? En wat zijn de bedreigingen?
Leven op aarde
► Er zijn vijf factoren die het leven op aarde mogelijk maken.
● In de dampkring zitten gassen die noodzakelijk zijn voor het leven op aarde, zoals zuurstof en koolstofdioxide
(CO2). Mensen en dieren ademen zuurstof in en ademen koolstofdioxide uit.
● Door het natuurlijke broeikaseffect is het op aarde gemiddeld +15˚C in plaats van –18 ˚C. Zonder de
broeikasgassen in de dampkring, zoals methaan, lachgas, waterdamp en koolstofdioxide, zou de aarde
onbewoonbaar zijn.
● De zwaartekracht zorgt ervoor dat de gassen uit de dampkring niet de ruimte in verdwijnen. Ook blijven
voorwerpen op de grond staan. Dat is bijzonder, omdat de aarde met een snelheid van meer dan 1.650 km per uur
om haar as draait.
● Water is onmisbaar voor leven op aarde. Kijk alleen maar naar ons lichaam: vrouwen bestaan voor 50% en
mannen voor 65% uit water. Ook planten kunnen niet zonder water. Zo’n 97,5% van al het water bevindt zich in de
zeeën en oceanen op aarde. Bijna al het zoete water is opgeslagen in ijs of in diepe aquifers in de ondergrond.
Slechts een klein deel van het zoete water zit in rivieren en meren.
● Behalve zuurstof en water gebruiken mensen voedsel op aarde.
Dat halen ze rechtstreeks uit de natuur, of ze produceren het in de
landbouw. Voedsel is een van de noodzakelijke natuurlijke
hulpbronnen op aarde.
Duurzaam leven
► De aarde is heel kwetsbaar. De voorraden zoet water, schone
lucht, voedsel, energie en andere natuurlijke hulpbronnen zijn niet
oneindig. Er is geen tweede, derde of vierde aarde die we kunnen
gebruiken. Alles wat mensen nodig hebben, is aanwezig op deze ene
planeet. Dat betekent dat je er voorzichtig mee moet
omgaan. Duurzaam gebruik van de aarde betekent hier dat mensen
niet meer natuurlijke hulpbronnen gebruiken dan dat erbij komen.
1
, Landen en hun ecologische voetafdruk
◾ De grootte van de ecologische voetafdruk hangt af van je levensstijl, dus van wat je eet, welke spullen je koopt,
hoe je reist, enzovoort. Op aarde is gemiddeld 1,8 hectare per persoon beschikbaar. Alle bewoners op aarde samen
gebruiken gemiddeld 2,7 hectare. Dat betekent dat we niet genoeg hebben aan één aarde, maar dat er ruim
anderhalve aardes nodig zijn. Met de huidige manier van consumeren hebben Nederlanders gemiddeld zelfs 2,9
aardes nodig! Dat betekent dat we de natuurlijke hulpbronnen van de aarde aan het opmaken zijn.
Wat je moet kennen en kunnen?
Theorie:
Waardoor leven op aarde mogelijk is
Wat er wordt bedoeld met duurzaam leven op aarde
De ecologische voetafdruk van personen, landen en werelddelen
kunnen vergelijken
Ecologische voetafdruk per continent
§2
De wereldbevolking groeit snel. Per persoon is er
een steeds kleiner stukje aarde beschikbaar. Is
duurzaam gebruik van de aarde ook bij een
grotere wereldbevolking mogelijk?
Op weg naar 11 miljard?
► In de foto hiernaast zie je dat de
wereldbevolking heel snel groeit: van 2,5 miljard in
1950 tot 7,7 miljard nu. En de groei gaat de
komende jaren gewoon door. De voorspelling is dat
rond 2050 de grens van 10 miljard in zicht komt en
dat we rond 2100 zelfs de 11 miljard kunnen
aantikken. Een berekende voorspelling van het
bevolkingsaantal noem je een bevolkingsprognose.
● De absolute groei van de wereldbevolking (in
aantallen) is enorm. Het duurde 123 jaar om te
groeien van 1 miljard naar 2 miljard mensen op
aarde.
● Op het hoogtepunt van de groei nam de wereldbevolking met meer dan 2% per jaar toe. Dat was rond 1965. Nu
groeit de bevolking nog met 1% per jaar. De relatieve bevolkingsgroei (in procenten) is dus afgenomen. Dat komt
vooral door een daling van het gemiddelde aantal kinderen per vrouw (vruchtbaarheidscijfer): van 4,9 in 1960 naar
2,5 in 2019. Gelukkig maar, want zonder die sterke daling zou de wereldbevolking nu al op de 10 miljard zitten!
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MHM015. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
