Samenvatting van hoofdstuk 1 t/m 3 scheikunde chemie overal voor vwo 4. Fijn voor het leren van een examen of toets of voor het terugkijken naar oude stof. Vol met plaatjes, grafieken, tabellen en voorbeelden om de behandelde theorie te ondersteunen en aangevuld met aantekeningen om de stof beter t...
,VWO 4 Chemie Overal
1 Scheiden en reageren
1.1 Zuivere stof en mengsel
Een zuivere stof (met smelt- en kookpunt) bestaat uit één soort bouwstenen. Als de
bouwsteen van zo’n zuivere stof uit één soort atomen bestaan, dan is de stof een element.
Bestaan de bouwstenen uit verschillende soorten atomen, dan is de stof een verbinding.
De meeste stoffen bestaan uit moleculen (microniveau). Als je naar stofeigenschappen kijkt,
kijk je op macroniveau.
Belangrijke mengsels (met smelt- en kooktraject):
- Suspensie
Troebel
Vaste stof in een vloeistof
Bijv. sinaasappelsap
- Oplossing
Helder
Vloeistof met vaste-/gas-/vloeistof gemengd op microniveau
Bijv. Limonade
- Emulsie
Troebel
2 vloeistoffen
Tweelagensysteem
Kan goed mengen door emulgator
Een emulgator heeft een hydrofiele kop en een
hydrofobe staart.
1.2 Scheidingsmethoden
Mengsels kun je scheiden op basis van verschil in stofeigenschappen.
Scheidingsmethoden:
Filtreren
Op basis van verschil in deeltjesgrootte
Filtraat gaat door de filter heen
Residu blijft in de filter zitten
- Bezinken
Op basis van verschil in dichtheid
- Centrifugeren
, Op basis van verschil dichtheid
Bij een emulsie ontstaat een tweelagensysteem
- Indampen
Op basis van verschil in kookpunt
- Destilleren
Op basis van verschil in kookpunt
Vloeistof die wordt opgevangen is destillaat
Vloeistof die niet verdampt is residu
- Extraheren
Op basis van verschil in oplosbaarheid
Door middel van een extractiemiddel
Bijv. vloeistof-vloeistof extractie
- Adsorptie
Op basis van verschil in adsorptievermogen
Door middel van actieve kool
Voor kleur-, geur- en smaakstoffen
- Chromatografie
Op basis van verschil in adsorptievermogen en oplosbaarheid
Bijv. papierchromatografie
Rf-waarde = A/B
1.3 Chemische reacties
Kenmerken:
- Beginstoffen verdwijnen, reactieproducten ontstaan
- Totale massa beginstoffen is gelijk aan totale massa reactieproducten (wet van
massabehoud)
- Stoffen reageren in een vaste massaverhouding
- Voor elke reactie geld een reactietemperatuur (je moet dus activeringsenergie
toevoegen om de reactie op gang te brengen)
- Er treedt een energie-effect op (elke stof bevat chemische energie)
Het energie-effect kan exotherm of endotherm zijn. Energiediagrammen:
, Het verschil tussen de hoeveelheid chemische energie van de beginstoffen en
reactieproducten is de reactie-energie.
1.4 Snelheid van een reactie
De reactietijd is de tijd die er verstreken is tussen het mengen van beide stoffen en het
einde van de reactie. Aan de hand hiervan kun je de reactiesnelheid bepalen (n/t/v). Er zijn
verschillende factoren die deze snelheid beïnvloeden:
De verdelingsgraad
Groter verdelingsgraad -> groter contactoppervlak -> meer botsingen/s ->
meer effectieve botsingen -> grotere reactiesnelheid
Een mengsel waarbij de stoffen tot op microniveau zijn gemengd noem je een
homogeen mengsel. Zo niet -> heterogeen mengsel
De soort stof
Voor sommige stoffen is minder energie nodig om de reactie op gang te
brengen
De concentratie
Meer deeltjes -> meer botsingen/s -> meer effectieve botsingen -> grotere
reactiesnelheid
De temperatuur
Hogere temperatuur -> deeltjes bewegen sneller -> meer botsingen/s -> meer
effectieve botsingen -> grotere reactiesnelheid
Katalysator
De geactiveerde toestand wordt door een
katalysator eerder bereikt
Een enzym is een katalysator die
een biologische reactie versnelt
Sommige factoren zijn dus uit te leggen met het
botsende deeltjesmodel en sommigen met een
energiediagram.
2 Bouwstenen van stoffen
2.1 Periodiek systeem
Alles wat je met het blote oog kunt waarnemen noem je macroniveau en alles wat je niet
met het blote oog kunt waarnemen noem je microniveau.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller renskestevens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.