Plantijn Hogeschool van de provincie Antwerpen (AP)
Educatieve bachelor secundair onderwijs
Biologie Vakinhoud II.2 De mens in interactie met
All documents for this subject (4)
Seller
Follow
MH2003
Content preview
Biologie vakinhoud II.2: Hormonale regulatie
- Hormoonstelsel (endocriene stelsel) werkt met chemische boodschapperstoffen = hormonen
Hormonen = vaak eiwitten + meeste worden in hormoonklieren gemaakt
Klieren geven hormoon af aan bloed
- Bloed behoort tot inwendige milieu, vandaar term 'endocrien' (letterlijk 'afgifte naar binnen')
Hormoonklieren worden vaak endocriene klieren genoemd
- Hormoonstelsel werkt nauw samen met zenuwstelsel vooral bij groei + stofwisseling
Ook werking + ontwikkeling van voortplantingsorganen = sterk beïnvloed door hormonen
- Besturing door zenuwstelsel gaat razendsnel; hormonale regulatie gebeurt trager
Effecten die hormonen teweegbrengen van (veel) langere duur
Veel hormonen = geproduceerd door hormoonklieren, maar er zijn ook weefselhormonen
Belangrijke hormoonklieren
1) Pijnappelklier (in middelhersenen)
2) Hypofyse
3) Schildklier
4) Bijnier
5) Eilandjes van Langerhans (in alvleesklier)
6) Ovaria (eierstokken)
7) Testes (teelballen)
1. Algemene werking van hormonen
- Door aantal hormoonklieren = meer dan 1 hormoon gemaakt
Kan gebeuren dat er op bepaald moment 10 verschillende hormonen circuleren in bloed
Bij elk hormoon hoort minstens 1 doelwitorgaan (of doelwitweefsel) dat ervoor gevoelig is
- Celmembraan van cellen van doelwitorgaan hebben receptoren waaraan hormoon kan hechten
Hormoon kan invloed uitoefenen op celstofwisseling
Alleen cellen beïnvloed die geschikte receptor hebben
- Op grond van hun werking kun je hormonen in 2 groepen indelen:
o Steroïden steroïdhormonen = chemisch verwant aan cholesterol
o Peptidehormonen = meestal (poly)peptiden + soms ‘omgebouwde’ aminozuren
(aminozuurderivaten)
- Vb. van steroïdhormonen = geslachtshormonen + bijnierschorshormonen
Steroïden = niet oplosbaar in water waterafstotend
Worden voor transport in (waterige) bloed gebonden aan bepaalde bloedeiwitten
, - Steroïden dringen eenvoudig door celmembraan van doelwitorganen heen + binden in
cytoplasma aan bepaald eiwitmolecuul
Dit eiwitmolecuul = receptor voor hormoon
Hormoon-receptor-complex dringt door tot in kern, waar zich DNA bevindt
Complex gaat op plaatsen binding aan met DNA kan genexpressie stimuleren of remmen
Genexpressie leidt tot aanmaak van bepaalde eiwitten, zoals enzymen, die
stofwisselingsproces beïnvloeden
Zo stuurt hormoon-receptor-complex activiteiten van cel aan
- Anti-diuretisch hormoon (ADH), oxytocine + insuline = vb. van peptidehormonen
Oplosbaar in water + kan celmembraan van hun doelwitcellen niet passeren
Vanaf buitenkant van celmembraan oefent hormoon invloed uit op celmetabolisme
Deze invloed kan stimulerend of remmend zijn
- Hormoon (= procesfirst messenger) bindt aan gevoelige receptor in celmembraan
Binding = startsein voor reeks opeenvolgende reacties in cel
Eindresultaat = toename van cAMP (cyclisch adenosinemonofosfaat) gevormd uit ATP
cAMP (= second messenger) heeft invloed op celactiviteit, bv. veranderde enzymactiviteit
- Wanneer hormoon remmend is, zullen er juist minder cAMP's gevormd worden
Celactiviteit neemt af
Hele proces van signaal opvangen - membraanreceptor, signaaloverdrachten +
signaalverwerking (in DNA) = signaalcascade
- Er zijn hormonen die van aminozuren zijn afgeleid bv. adrenaline + schildklierhormoon
Hormonen werken volgens hetzelfde principe als peptidehormonen
Binden aan receptor in celmembraan van doelwitcel + veroorzaken dezelfde kettingreacties
- Pas op: hormonen zijn geen enzymen; ze zijn zelf niet in staat bepaalde chemische reacties te
versnellen of te vertragen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MH2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.25. You're not tied to anything after your purchase.