Summary
Samenvatting Biologie vakinhoud II.3: Biodiversiteit deel 1
- Course
- Institution
Samenvatting biologie vakinhoud II.3: Biodiversiteit deel 1
[Show more]
Seller
Follow
maximehuygen
Content preview
Biologie vakinhoud II.3: Biodiversiteit (deel 1)1. Classificatie
- Ordenen/indelen van voorwerpen in deelverzamelingen is nuttig omdat dit het opzoeken +
terugvinden vergemakkelijkt
- Classificeren = levende wezens ordenen of indelen in deelverzamelingen; men gaat daarbij uit
van natuurlijke verwantschappen
- Om studie van organismen te vereenvoudigen gegroepeerd o.b.v. hun overeenkomsten +
verschillen
Resulteert in eenvoudige ordening/classificatie
- Biodiversiteit = de verscheidenheid aan soorten organismen
Belangrijk aspect voor dynamisch gezonde ecosystemen
A) Taxonomie, systematiek en fylogenie
1) Taxonomie
- Taxonomie = de wetenschap die zich bezighoudt met de classificatie, de nomenclatuur en
identificatie van levende organismen
- Taxon = organismen met gemeenschappelijke kenmerken
Bv. taxon "Mammalia": walvissen, vleermuizen, paarden en mensen
2) Systematiek
- Systematiek = tak van de biologie, die a.h.v. relevante kenmerken en eigenschappen,
rangschikkingen voorstelt die een idee geven van mogelijke verwantschappen en gradaties in
bouw
- Systematiek steunt op gegevens uit:
o Paleontologie
o Morfologie
o Embryologie
o Fysiologie
o Ethologie
o Chemische structuur
o Aardrijkskundige verspreiding van organismen
- Systematiek = de studie van de evolutieve relaties en verwantschappen van verschillende
organismen
Systematicus reconstrueert fylogenese van organisme = organismen evolutief verwant?
- Carl Linnaeus:
Grondslag voor hedendaagse systematiek
Inventariseren + binominale naamgeving gebruiken om organisme te benoemen
o Latijn: geslachtsnaam (genus) + soortnaam (species) bv. Homo sapiens
o Geen misverstanden ontstaan over welk organisme bestudeerd werd
o Verwantschapsbanden worden meteen duidelijk
o Geslachten familie orde klasse stam/fylum rijk
, 3) Fylogenie
- Fylogenie = domein binnen biologie waar systematici ontstaan van + verwantschappen tussen
organismen en groepen van organismen bestudeert
Gebaseerd op aanwijzingen
Via boomstructuur diverse evolutionaire relaties weergeven
- Voordeel van fylogenetische classificatie
Toont onderliggende biologische processen die verantwoordelijk zijn voor verscheidenheid
aan organismen
- Aangetoond: alle huidige soorten hebben een gemeenschappelijke oorsprong (wortels boom)
- Gebruik van fylogenie voor classificatiedoeleinden = relatief recent
a) Een stamboom ‘lezen’
- Fylogenetische stamboom = cladogram geeft evolutieve verwantschappen weer tussen
organismen of groepen van organismen, die men taxa noemt
- Toppen van boom = nakomelingen
- Knopen = gemeenschappelijke voorouder
- Nakomelingen die afstammen van dezelfde knoop vormen zustergroepen. De andere zijn
buitengroepen:
- Alle levende + uitgestorven organismen hebben welbepaalde plaats in deze ene fylogenie
“tree of life”
- Classificaties gebaseerd op fylogenetische relaties, staan borg voor grootst mogelijk
voorspellende waarde m.b.t. de kenmerken van de geclassificeerde organismen
, b) Een boom met verschillende vormen
- Manier waarop fylogenetische stamboom getekend wordt +oriëntatie ervan ≠ van belang
- Zo zijn de volgende voorstellingen allemaal gelijkwaardig:
c) Monofyletische en parafyletische groepen
- Monofyletische groep of clade = groep organismen bestaande uit een voorouder en alle
nakomelingen van die voorouder
- Monofyletische groep stemt niet noodzakelijk overeen met 1 van de groepen uit het
classificatiesysteem van Linnaeus
Bv. Reptielen + vogels samen 1 monofyletische groep vormen. Is niet geval binnen
classificatiesysteem volgens Linnaeus, waar vogels en reptielen tot een verschillende groep
gerekend worden
, - Parafyletische groep = bestaat uit organismen die afstammen van een gemeenschappelijke
voorganger, maar omvat niet alle organismen die van die voorganger afstammen
Reptielen in fylogenie vormen parafyletische groep, omdat vogels er niet zijn in
opgenomen.
4) Soort
- Biologisch: soorten zijn groepen van onderling kruisende natuurlijke populaties, die reproductief
geïsoleerd zijn van andere dergelijke groepen
- Evolutionair: een soort is een enkele evolutielijn bestaande uit organismen met eenzelfde
voorouderlijke afstamming, die verschilt van gelijkaardige evolutielijnen en daardoor
gekenmerkt is door haar eigen evolutieve eigenschappen en haar verloop in de tijd
- Fylogenetisch: een soort is de kleinste onderscheidbare groep (cluster) van individuele
organismen, waarin een voorouderlijk patroon van afstamming voorkomt
- 2 vb. die aantonen niet eenvoudig om sluitende definitie van begrip “soort” te geven:
o Deense dog + chihuahua tot zelfde soort gerekend, hoewel ze niet voldoen aan definitie
volgens BSC
o Alle definities van begrip veronderstellen dat organisme al zijn genen krijgt van 1/2 ouders.
Nu heeft men vastgesteld dat er horizontale genoverdracht kan optreden tussen zeer
verschillende groepen van prokaryoten, sommige eencellige eukaryoten + bepaalde
schaaldieren en stekelhuidigen
B) Welke criteria hanteren bij het classificeren?
- Vóór enkele decennia (fylogenetische) relaties tussen organismen vastgesteld met
“morfologische” kenmerken
Overeenkomsten + verschillen in celstructuren, weefsels, organen, skeletbouw,…
Aspecten van fysiologie, gedrag, enz.
- Laatste decennia ook “moleculaire” kenmerken
Vaak om gegevens die men puurt/haalt uit DNA
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maximehuygen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now