Summary
Samenvatting PAV vakinhoud IV: Wereldproblemen
- Course
- Institution
Samenvatting PAV vakinhoud IV: Wereldproblemen
[Show more]
Seller
Follow
MH2003
Content preview
Leerpad 1: België1) Scheiding der machten
Je kan de drie machten geven.
Scheiding der machten
Macht Instelling Bevoegdheid
o Parlement o Maakt wetten
Wetgevende macht
o Koning o Controleert uitvoerende macht
o Koning
o Bestuurt het land
o Zijn regering van
Uitvoerende macht o Wetten in concrete gevallen worden
ministers en
toegepast + nageleefd
staatssecretarissen
o Doet uitspraken over geschillen
o Hoven
Rechterlijke macht o Controleert wettelijkheid van daden
o rechtbanken
van uitvoerende macht
Je legt uit wat scheiding der machten betekent.
- Macht = verdeeld over verschillende instellingen
→ Iedereen controleert iedereen
Je kan uitleggen wat essentieel is bij de scheiding der machten.
- Moet altijd evenwicht zijn tussen alle machten
→ Wederzijdse controle tussen alle machten om te verhinderen dat 1 macht te groot wordt
→ Principe = checks and balances
- Iedere macht moet 2 andere controleren + zelf ook gecontroleerd worden (macht + tegenmacht)
Je kan uitleggen wat een autoritair regime is en een voorbeeld geven.
Alle macht is in de handen van 1 persoon (dictator), familie, kleine groep mensen, een partij of
militairen.
Bv. Noord-Korea, Iran
Je kan uitleggen aan de hand van 3 kenmerken uit waarom een land een autoritair regime is.
o Geen scheiding der machten
o Weinig burgerlijke vrijheden en rechten
o Verkiezingen niet zuiver, vaak sprake van fraude, manipulatie en geweld
, Je kan uitleggen wat wordt bedoeld met de ‘vierde macht’.
- Soms spreken we ook van een vierde macht = pers en de media
- Taak:
o Informatie geven
o Opinie vormen
o Spreekbuis zijn van bevolking
o Controle uitoefenen op politieke wereld
- Allemaal belangrijke functies voor een democratie
- Basisvoorwaarde voor democratie = persvrijheid + vrijheid voor hebben en uiten van je mening,
het recht op vrijemeningsuiting.
2) Representatieve en parlementaire democratie
Je kan uitleggen wat het woord ‘democratie’ betekent.
Democratie komt van het Grieks: demos = volk en kratein = heersen → volksheerschappij
Je kan uitleggen wat een representatieve democratie is.
Bestuursvorm waarbij bevolking de vertegenwoordigers kiest om in hun plaats over kwesties te
beslissen, om in hun plaats de macht uit te oefenen. De representatieve democratie is hierdoor
onderscheiden van de directe, waarin leden van de bevolking zelf politieke besluiten nemen.
Je kan uitleggen welke evolutie heeft plaatsgevonden wat betreft de leeftijd van het stemrecht.
•Cijnkiesrecht = enkel de rijke Belgen die een bepaalde cijns (belasting) betaalden konden
1831 stemmen
•Algemeen meervoudig stemrecht = elke man van min. 25 jaar stemt 1x, sommige die een
1893 bepaalde belasting/diploma hebben krijgen 2 of 3 stemmen
•Algemeen enkelvoudig stemrecht = elke man van min. 21 krijgt 1 stem
1919
•Stemrecht voor vrouwen
1948
•Elke burger van min. 18 jaar heeft recht op 1 stem op voorwaarde dat hij Belg is
1981
, Je kan uitleggen in welke 2 basismodellen je de representatieve democratie terugvindt en legt dit uit.
o Presidentiële democratie:
Zij houden 2 soorten verkiezingen. Eén van deze verkiezingen is om te bepalen wie de president
wordt. De president stelt vervolgens zijn eigen regering samen die niet afhankelijk is van een
meerderheid in het parlement. De andere verkiezing is om te bepalen wat de verhoudingen in
het Huis van Afgevaardigden en de Senaat worden. Deze 2 vormen de wetgevende macht. De
scheiding der machten in een presidentieel stelsel is dus strikter.
o Parlementaire democratie:
Er wordt geen president of eerste minister rechtstreeks verkozen, enkel een parlement. De
regering haalt dus haar bevoegdheid uit het vertrouwen dat dat parlement haar geeft. Ze wordt
niet rechtstreeks verkozen.
3) Rechtsstaat
Je kan uitleggen wat een rechtsstaat is.
- Staat waar machthebbers de regels moeten respecteren
→ Regels die democratisch ontworpen werden, waarbij fundamentele rechten + vrijheden van
mens gerespecteerd worden
→ Fundamenteel: waar mogelijkheid bestaat om betwistingen over toepassingen van die regels
door een onafhankelijke rechtbank te beslechten.
Je kan uitleggen wat de fundamentele rechten en vrijheden zijn.
- Er zijn 7 fundamentele rechten:
o Het recht op een eerbiedige, correcte behandeling
o Het recht om informatie te krijgen
o Het recht om informatie te geven
o Het recht op juridische bijstand en rechtsbijstand
o Het recht op financieel herstel
o Het recht op hulp
o Het recht op bescherming en respect voor het privéleven
- Rechten die ieder mens heeft + die grondslag zijn voor alle rechten die door wet en gewoonte
worden bepaald
- 4 vrijheden in Europese Unie = vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal.
4) Federalisme
Je kan uitleggen wat het betekent als een land een federale staat is.
Een federale staat is een land dat bestaat uit verschillende grondgebieden, met elk een afzonderlijk
parlement en specifieke wetten, maar gebonden aan de grondwet.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MH2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81113 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now