Summary
Samenvatting Eenvouding
- Course
- Institution
Een lijst met alle toxische stoffen en infectie ziektes die in het vak toxicologie en infectieziekten worden behandeld.
[Show more]
Seller
Follow
famkebrieffies
Content preview
• Geneesmiddelen (bijv. thalidomide, paracetamol, fluoxetine, diclofenac)Gebruikt voor moord en zelfmoord (paracetamol, hoopt op in de lever)
Thalidomide, slaapmiddel teratogeen. Softenon-baby, geboorteafwijking.
• Industriechemicaliën (bijv. dioxine, benzeen)
Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK), Bestaan alleen uit C en H, Meerdere
gecondenseerde aromatische ringen, Molecuul is vlak, UV-absorptie en fluorescentie
Bronnen van PAK in het milieu
Aardolie, benzine, teer (zware fracties), Uitlaatgassen (vooral diesel), Verbranding bij relatief
lage temperaturen, Industriële emissies (kraakinstallaties)
Bloodstelling mens: Inademing van roet, asfaltdamp, benzine, Inname van grond van
gasfabrieksterrein, Aangebrand vlees, sterk gerookte vis, Roken van tabak
Kenmerken van PAKs
Voorkomen in mengsels, Lipofiel, Persistent onder anaërobe condities, Afbreekbaar in
organismen.
Sommige sterk carcinogeen
Organohalogeenverbindingen
→Organische verbindingen met chloor-, jood-, broom- of fluor- substituties, bijv.:
– Organochloorpesticiden
– Chloorbenzenen
– Polychloorbifenylen (PCB), Effect van PCBs op transport van thyroxine en retinol
– Polychloordibenzo(p)dioxines (PCDD), Zeer lipofiel en zeer persistent, Accumuleren in
voedselketen, Sommige varianten zijn extreem toxisch
Hoger dioxinegehalte in moedermelk
→ Dehydroepiandrosterone (DHEA)
Verhoogd in kinderen van 1 jaar, verlaagd in kinderen van 5 jaar
→ Testosteron verlaagd (3 + 5 jaar)
Wanneer dioxines binden aan de AhR-receptor, vormt het dioxine-AhR-complex een
complex met andere eiwitten, wat leidt tot activering van genexpressie. Dit kan leiden tot
verstoring van verschillende biologische processen, waaronder ontstekingsreacties,
immuunresponsen en hormoonregulatie.
– Polychloordibenzofuranen
– Polybroomdifenylethers (vlamvertragers)
• Bestrijdingsmiddelen (bijv. Roundup®, neonicotinoïden)
Gebruikt voor moord en zelfmoord (paraquat, hoopt op in de longen)
Insecticiden:
Organofosfaten, remmen afbraak acetylcholine. Over stimulering prikkeloverdracht.
Novitsjok, blokkeert acetylcholinesterase. Acuut werkend, zeer toxisch, ook
dermataal (LD50 1 mg)
TCP = tricresyl-fosfaat, neurotoxische effecten. Vlamvertrager; toevoeging aan
(smeer)olie.
Pyrethroïden
Neonicotinoïden
Fungiciden:
Organotin-verbindingen
,Triazolen
Herbiciden:
Triazines
Fenoxy-azijnzuren
Glyfosfaat, mogelijk kankerverwekkend
Fipronil, GABA-gated chloridekanaal antagonist
- Blokkade van chloridekanalen in GABA-receptor door fipronil → overstimulering en
stuiptrekkingen
- Fipronil weinig giftig voor mens; heel giftig voor insecten, maar ook voor vissen en
zangvogels
• Additieven (bijv. kleurstoffen, PFAS)
Migratieresiduen uit PVC
• Monomeer: vinylchloride
– Carcinogeen: lever- en hersentumoren bij arbeiders in plasticfabrieken
• Weekmakers, o.a. ftalaten
Ftalaten, Lager geboortegewicht, verminderde groei en hogere BMI geassocieerd met
blootstelling. Lager IQ.
– Hepatomegalie (leververgroting) door inductie van enzymactiviteit (adaptieve respons)
– Atrofie (voedselgebrek) van Sertoli-cellen in de testis (voeden en beschermen
ontwikkelende zaadcellen)
Hoopt op in de testis
• Stabilisatoren: o.a. bisphenol A, cadmium
– Accumulatie vanuit kinderspeelgoed
Bisfenol A (BPA), hardmakende stof in plastic
Oppervlakte-actieve stoffen (OAS),
• Kunnen slecht in wateroplosbare stoffen emulgeren, Wasmiddelen, cosmeticaproducten,
industriechemicaliën, In zeer grote hoeveelheden geproduceerd (HPV = High Production
Volume chemicaliën)
Verlaging oppervlaktespanning door OAS
Narcose-toxiciteit: verstoring van celmembranen in zenuwstelsel
Risico’s van veelgebruikte OAS
Niet-geioniseerde en anionische OAS
→ oplossen huidvetten en -eiwitten;
→ verstoren enzym-gekatalyseerde processen in huid
Kationische OAS (wasverzachters)
→ matig tot zeer toxisch; oog- en huid-irritatie
Alle OAS
→ over het algemeen weinig giftig (m.u.v. kationische OAS)
→ soms huid-irritatie, vooral op beschadigde huid
→ kunnen transport van andere (gif)stoffen over huid bevorderen maar ook remmen
Tetrapropyleenbenzeensulfonaat (TPBS), anonische oppervlakte actieve stof, gebruikt in
wasmiddelen; tegenwoordig alleen lineaire alkylbenzeensulfonaten gebruikt (sneller
afgebroken)
, Nanodeeltjes, afmetingen < 100 nm
Nano-zilver bijvoorbeeld toegepast in: huidverzorgingsmiddelen, tandpasta, cosmetica,
textiel/kleding en schoenen, reinigingsproducten, wasmachines
• TiO2, AlO, SiO2, ZnO en koolstof (carbon tubes) nanodeeltjes in cosmetica,
zonnebrandcremes, etc.
• Nog weinig bekend over mogelijke gezondheidsrisico’s; TiO2 bij inhalatie mogelijk
carcinogeen
Microplastics, → Nog weinig bekend over mogelijke gezondheidsrisico’s;
→ Gebruik flink teruggebracht na acties milieubeweging
Per- en polyfluoralkylverbindingen (PFAS), Bijv.: Perfluoroctaanzuur (PFOA)
Zowel lipofiel (start) als hydrofiel (kop) (OAS), Zeer persistent, Vrij mobiel in milieu,
Milieugedrag en toxiciteit lastig te voorspellen, Zeer veel PFAS (>6000)
● Gebruik in:
○ kookpannen (teflonlaag), kleding (waterafstotend), bekleding van auto’s
(vlamvertragend), brandblusmiddelen, verpakkingsmaterialen (o.a. van voedsel)
Effecten:
• Lever en (vet)metabolisme Mens: verhoging van serumcholesterol en urinezuur, diabetes,
obesitas• Voortplanting en ontwikkeling Mens: laag geboortegewicht, vertraagde puberteit
(menarche), pre-eclampsie• Immuuneffecten Mens: onderdrukking immuunrespons op
vaccinatie• Hormoonontregeling Mens: schildklierziekte• Neurotoxiciteit; Mens: cognitieve
problemen, lager IQ, ADHD• Kanker• PFOA mogelijk kankerverwekkend voor de mens (2B).
Geen IARC-evaluatie PFOS• Nier- en teelbalkanker. Prostaat.
• Stoffen uit de natuur (bijv. tetrodotoxine, paddo’s)
Gebruikt voor moord en zelfmoord (ricine)
Botuline-toxine A, LD50=0,0005
Botuline geproduceerd onder anaerobe omstandigheden (voedsel, water, wondinfecties)
• Botuline blokkeert afgifte van neurotransmitter acetylcholine, remt prikkeloverdracht.
• 7 typen Botuline toxine; A t/m G; alleen A, B, E en F toxisch voor mens
Wolfskers, maagproblemen. Atropa belladonna.
Japanse steranijs (illicium anistum), anisatine, een sesquiterpeen, remt GABAa-receptoren.
LD50=1mg/kg.
Gevlekte scheerling (Conium maculatum), Alkaloïden uit gevlekte scheerling (o.a. coniïne)
blokkeren de acetylcholine-receptor in neuronen van het autonome zenuwstelsel. LD50
coniïne = 12 mg/kg lich. gew.
Maretak (Viscum album)
• Jonge takjes en bladeren gebruikt als geneeskrachtig middel dat wordt aanbevolen tegen
hoge bloeddruk, aderverkalking en hartklachten, hoofdpijn etc.; zou immuunsysteem
stimuleren en kankercellen doden. Bessen echter uiterst giftig: 30 mg is mogelijk al letaal,
Bevatten viscotoxines
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller famkebrieffies. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72841 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now