Summary
Samenvatting Praktijkboek Sociologie 14e druk Hoofdstuk 1 t/m 5
- Course
- Institution
- Book
Hoofdstukken 1 tot en met 5 uit het Praktijkboek sociologie. Uitleg van de belangrijke begrippen en waar nodig voorbeelden erbij.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: gerjannevdsluijs • 3 year ago
By: annekedekruijf • 4 year ago
Seller
Follow
sanneverh
Reviews received
Content preview
Samenvatting sociologie module 2.3Hoofdstuk 1 Wat is sociologie?
1.1 Wat is sociologie?
De leer van de menselijke samenleving. Bestudeert het gedrag van de mensen in hun sociale
omgeving. Socioloog wil de samenleving inzichtelijk maken voor de mensen die er deel van uitmaken.
Daardoor groeit hun sociaal bewustzijn.
1.2 Kritische wetenschap
Socioloog is geneigd het vanzelfsprekende aan de orde te stellen omdat dit niet vanzelfsprekend
blijkt te zijn.
Referentiekader: bestaat uit iemand kennis en verklaringen van en oordelen over de sociale
werkelijkheid.
Mensen nemen selectief waar en waarderen dezelfde maatschappelijke verschijnselen verschillend.
De feiten voor zich laten spreken vraagt een kritisch bewustzijn. Niets als vanzelfsprekend
aannemen, maar relativeren en ter discussie stellen, bijv. door ‘ja-maar’ vragen te stellen.
1.3 Sociaal bewustzijn
Houdt in dat je zicht hebt op snijpunten tussen je persoonlijke levenslot, geschiedenis en sociale
omstandigheden. Leidt tot een betere grip op je leven en minder afhankelijkheid van wat je
overkomt.
Cognitieve dissonantie: een psychologische term voor de onaangename spanning die ontstaat bij het
kennisnemen van feiten of opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening.
Hierbij ontstaat vaak een sterke drang om verschillen te verkleinen.
Niet alleen het beoordelen van onszelf maar ook van andere klopt vaak niet, het halo-effect speelt
daar een rol bij: de neiging om te denken dat wanneer iemand op één terrein positief opvalt, hij ook
wel goed zal zijn op andere terreinen.
1.4 Maatschappijvisies
Geeft het individu met zijn normen en waarden vorm aan de maatschappij of geeft de maatschappij
met zijn rangen en standen vorm aan ons?
Weber= idealist. Hij vertrekt vanuit het denken en de ideeën van de mensen.
Marx= materialist. Gaat meer uit van de structuur van de samenleving, de samenleving zoals die is in
de praktijk, de materiële wereld.
De verschillende visies hierover zijn terug te vinden in de dominerende hedendaagse
maatschappijvisies. Dat zijn de twee dominante politieke stromingen:
- Rechts (neoliberalen):
Sociale ongelijkheid = natuurlijk gegeven, kan zelfs zorgen voor een
florerende economie
Grote waarden aan individuele vrijheid en eigen verantwoordelijkheid
Loon naar verdienste
Gelijke kansen voor mensen
- Links (socialisten):
Sociale ongelijkheid = onrechtvaardig en schadelijk voor een gezonde
samenleving
Gelijkheid en solidariteit
Meer gelijkheid in inkomen
Minder eigen verantwoordelijkheid en meer verzorgend
1.5 Waardevrije wetenschap
, Theorie vloeit voort uit een systematische waarneming van de feiten. Morele overwegingen mogen
geen rol spelen bij onderzoek en theorievorming.
1.6 Sociologie in de praktijk
Blz. 28 en 29 zijn praktijkschetsen gemaakt met vragen en uitleg. Nog een keer doorlezen.
1.7 Conclusie
Sociologie is een wetenschap met behulp waarvan je jouw eigen gedrag en dat van jouw cliënten
beter kunt leren begrijpen. Sociologie is een wetenschap die zijn kennis verzameld via systematische
waarneming van de feiten. Dit kan je sociaal bewustzijn vergroten. Sociaal bewustzijn houdt in dat je
zicht hebt op de snijpunten tussen jouw persoonlijk levenslot, geschiedenis en de sociale
omstandigheden.
Hoofdstuk 2 Homo sociologicus
2.2 Homo sociologicus
Hoe we met elkaar omgaan, hebben we zelf maar een beetje voor het zeggen, ondanks de grote
nadruk die onze samenleving legt op individuele verantwoordelijkheid en vrijheid. De mens is volgens
Ralph Dahrendorf een homo sociologicus, wiens leven vooral gedirigeerd wordt door rollen die van
hem worden verwacht.
Ons denken, gedrag en gevoelens zijn een product van biologische en maatschappelijke factoren.
Onze genen hebben we meegekregen en hebben we niet kunnen kiezen. Ook omgevingsinvloeden
zijn vaak gerelateerd aan je genetische aanleg.
Ons doen en denken is niet simpel en eenduidig te herleiden tot bepaalde genen of maatschappelijke
factoren. Meestal zijn er meerdere factoren in het spel; dit heet multicausaliteit.
2.3 De roltheorie
Sociologen bestuderen het gedrag van mensen als leden van de samenleving. Dat gedrag speelt zich
grotendeels af in groeperingen, zij constateren dat bij gedrag in een groep de verwachtingen van
anderen een grote rol spelen
Een positie is een plaats in een netwerk van relaties. Een positie zit niet vast aan één bepaalde
persoon. Voor sommige posities hoef je niets te doen, bijv. broer, man en zoon. Dit noemen we
toegewezen posities. Andere posities moet je zelf actie voor ondernemen, verworven posities.
Een sociale status is de waardering die de samenleving aan een positie hecht in relatie tot andere
posities. De waardering is gekoppeld aan de positie, niet aan de persoon. De waardering is relatief.
Hoe hoger de sociale status, des te groter de invloed.
Sociaal aanzien is de mate van waardering die men heeft voor de wijze waarop iemand een positie
bekleed.
De sociale structuur is de wijze waarop de posities in een samenleving of groep op elkaar betrokken
zijn. Een organogram is een schema van de structuur van een organisatie.
Een rol is het gedrag dat van een positiekleder verwacht wordt. Door de begrippen positie en rol
worden individu en samenleving met elkaar verbonden. Je hebt geen of slechts beperkte vrijheid om
te kiezen hoe je te gedragen.
Rolattributen zijn uiterlijkheden die nuttig zijn of dienen als herkenmiddel van een rol. Bijv. een
overall, trainingspak.
Statussymbolen zijn uiterlijkheden die verwijzen naar prestige, rijkdom, macht, invloed, gezag en
dergelijke. Bijv. een dure auto, merkkleding.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sanneverh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60904 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now