Summary
Samenvatting thema 3 - gynaecologie en reproductive health
- Course
- Institution
Samenvatting thema 3 - gynaecologie en reproductive health
[Show more]
Seller
Follow
nickkjonk
Content preview
Samenvatting thema 3 - gynaecologie en reproductive healthDe student kan de fysiologie van de voortplanting aan de hand van de menstruele cyclus uiteenzetten
Vorming van eicellen, of de oogenese, vind maandelijks plaats als deel van de ovariële cyclus in de
follikels van de ovaria. Dit start vanaf de geboorte en eindigt na de menopauze. De ovaria hebben
circa 2 miljoen primaire oocyten welke door apoptose zullen afnemen tot zo’n 400.000 in de
puberteit.
In de puberteit worden deze eicellen gestimuleerd zich te ontwikkelen en gaan uiteindelijk
geslachtshormonen produceren (oestrogenen). Uiteindelijk zullen deze uitgroeien tot secundaire en
uiteindelijk tertiaire follikels waarna ze gereed zijn om te rijpen in de ovariële cyclus.
De ovariële cyclus duurt 28 dagen en wordt onderverdeeld in de volgende fasen:
1. Folliculaire fase (pre-ovalutaire fase): begin van de cyclus. Onder stimulering van FSH wordt
één tertiair follikel dominant op dag 5 van de cyclus en rijpt uit tot een Graafs follikel. Vormt
zich verder tot dag 10-14 en vormt een uitstulping in het oppervlak van het ovarium. Op dag
14 raakt hij los van de follikelwand en komt in de buik te liggen.
2. Ovulatie: Het afgeven van het tertiaire follikel welke loskomt van het ovarium noemt men de
ovulatie. De oocyt wordt afgegeven richting de fimbriae zodat deze in de eileider terecht
komt.
3. Luteale fase: duurt 14 dagen en begint
bij de ovulatie. Het lege follikel
verschrompelt en ontwikkeld zicht tot
een endocriene structuur, het corpus
luteum (gele lichaam). Het corpus
luteum geen progesteron af, het
belangrijkste hormoon van de luteale
fase. Tenzij er bevruchting optreedt
begint het corpus luteum na 12 dagen
te degenereren. Wat overblijft is
littekenweefsel (corpus albicans, het
witte lichaam). De afbraak van het
corpus luteum markeert het einde van
de ovariële cyclus.
Overgang folliculaire fase naar luteale fase wordt eisprong genoemd.
Bij kortere menstruele cyclus is de folliculaire fase korter, luteale fase stabieler rond 14 dagen.
Gonadotropin Releasing Hormone (GNRH), ook wel LHRH luteiniserend hormoon releasing
hormoon) vanuit de hypothalamus stimuleert de hypofyse voorkwab.
Deze stimuleert de aanmaak in de hypofysevoorkwab van:
1. Follikel Stimulerend Hormoon (FSH) (-> stimuleert follikel -> oestrogeen, oestradiol =
belangrijkste oestrogeen)
2. Luteïniserend Hormoon (LH) (-> corpus luteum -> progesteron)
De rijpende follikels produceren oestrogeen. Dit zorgt in lage concentraties:
- Remming van LH, (gedurende ongeveer de eerste tien dagen van de cyclus).
- Daling van het FSH
Daarnaast zorgen oestrogenen voor: stimulering bot- en spiergroei, groei endometrium, vormen en
handhaven vrouwelijke geslachtskenmerken (beharing en vetverdeling), borst- en kliervorming.
Nadat oestrogeen geleidelijk stijgt (hogere concentraties) zorgt deze na 10 dagen voor positieve
feedback naar de hypofyse waardoor stimulatie van GNRH plaatsvindt en een piek in LH ontstaat.
Deze piek zorgt voor de ovulatie van de meest gerijpte follikel. Er ontstaat een oöcyt (het eitje). LH
zakt weer na het vrijlaten van het eitje.
1
,Samenvatting thema 3 - gynaecologie en reproductive health
Het corpus luteum (geel lichaam, dode follikel) zal in de tweede fase van de menstruatie langzaam
afbreken naar een corpus albican (wit lichaam). Tijdens deze fase worden door het corpus luteum
drie hormonen afgescheiden:
1. Oestrogeen
2. Inhibin, remt FSH door negatieve feedback
3. Progesteron (zorgt voor verdikking endometrium): ontwikkeling (verdikking) endometrium en
instandhouding voor eventuele innesteling.
Na de ovulatie stijgt de progesteronspiegel, door productie vanuit het corpus luteum, en daalt de
oestrogeenspiegel. Dit zorgt voor negatieve feedback op de hypothalamus en onderdrukt de GnRH
afgifte. Bij geeft bevruchting degenereert het corpus luteum na 12 dagen en stopt hiermee ook de
progesteronproductie.
Menstruatiecyclus is een herhalende reeks van veranderingen in opbouw en afbraak van het
endometrium. De eerste cyclus wordt menarche genoemd. Menstruatiecyclus duurt gemiddeld 28
dagen maar kan variëren van 21-35 dagen. Hij bestaat uit 3 fasen:
1. Menstruele fase: gekenmerkt door degeneratie en afstoting endometrium, wat leidt tot
menstruatie. In gang gezet wanneer concentraties progesteron en oestrogeen dalen door
afsterven corpus luteum. Menstruele fase duurt 1 tot 7 dagen.
2. Proliferatie fase: begint na stoppen van de menstruele fase en kenmerkt zich door
heropbouwen van het endometrium. Dit proces wordt gestimuleerd door stijgende
oestrogeenspiegels, afkomstig door de follikelgroei. Proliferatiefase stopt bij de ovulatie.
3. Secretiefase: baarmoederklieren worden groter en geven klierproducten af. Dit wordt
gestimuleerd door progesteron en oestrogenen van het corpus luteum. Start na de ovulatie
en gaat door zo lang het corpus luteum leeft. Bij geen bevruchting, en afsterven corpus
luteum neemt de klieractiviteit af en eindigt de menstruatiecyclus.
2
, Samenvatting thema 3 - gynaecologie en reproductive health
Vanuit de nucleus arcuates wordt pulsatiel GnRH afgegeven. GnRH heeft een korte halfwaardetijd van
2-4 min waardoor het biologische effect beperkt blijft tot het portale systeem.
- Er zit van persoon tot persoon variatie in de frequentie van deze pulses, maar is over het
algemeen korter (60-90 min) in de folliculaire fase dan in de luteale fase (100-200 min).
De GnRH acteert op de adenohypofyse (voorkwab) welke als reactie op deze pulses gonadotropinen
afgeeft: FSH (follikel stimulerend hormoon) en LH (luteiniserend hormoon). Deze gonadotropinen
hebben weer effect op het ovarium -> FSH zorgt, zoals de naam zegt, voor groei van follikels. Deze
follikels produceren oestrogeen. LH zorgt ervoor dat de ovulatie optreedt en dat het corpus luteum
luteiniseert -> het corpus luteum produceert progesteron.
Oestrogeen en progesteron geven feedback op de nucleus arcuates en de hypofyse. De processen
treden natuurlijk niet simultaan op, maar hebben een verloop in de cyclus.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nickkjonk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now