Boom Juridische studieboeken - Kern van het internationaal publiekrecht
Zeer complete en uitgebreide samenvatting van Kern van het internationaal publiekrecht (de 8e druk)
door: Nollkaemper
Alle stof wordt duidelijk behandeld, hoewel ik het zelf zeg hoef je na deze samevatting het boek niet meer aan te raken.
Eigen eindcijfer 8.8
Zeer complete en uitgebreide samenvatting van Kern van het internationaal publiekrecht
(de 8e druk)
door: Nollkaemper
Alle stof wordt duidelijk behandeld, hoewel ik het zelf zeg hoef je na deze samevatting het
boek niet meer aan te raken.
Inhoudsopgave
1 Begrip en aard van het internationaal publiekrecht
2 Rechtssubjecten
3 Staten
4 Internationale organisaties
5 Rechtsbronnen
6 Verdragenrecht
7 Aansprakelijkheid
8 Afbakening van staatsgezag
9 Bescherming van individuen
10 Vrede en veiligheid
11 Regulering van de economie en duurzame ontwikkeling
12 Geschillenbeslechting
13 Doorwerking in de nationale rechtsorde
,1 Begrip en aard van het internationaal publiekrecht
Het begrip
Internationaal recht is, in tegenstelling tot het Nederlands recht, voor een groot deel
wereldwijd van toepassing. Staten zijn onderling afhankelijk van elkaar, internationale
samenwerking is noodzakelijk voor deze onderlinge afhankelijkheid. Internationaal
publiekrecht heeft pas effect als het doorvloeit in het nationaal recht van elke staat. Een
groot deel van het nationaal recht bestaat uit internationaal recht. Voor het kennen en
begrijpen van het nationale recht is kennis en begrip van internationaal recht noodzakelijk.
Een internationale rechtsorde biedt stabiliteit in internationale betrekkingen en maakt het
makkelijker om internationale belangen te realiseren. In de Nederlandse Grondwet wordt
dit belang erkend door de regering de taak te geven om deze ontwikkeling te bevorderen.
Ook staat er vast in de Grondwet dat internationale rechten en verplichtingen rechtstreeks
doorwerken in de nationale rechtsorde, en zelfs voorrang hebben op botsende wetgeving,
zelfs boven de Grondwet. In tegenstelling tot de Nederlandse rechtsorde, voldoet het
internationaal recht niet aan democratische en rechtsstatelijke waarborgen. Internationaal
recht komt tot stand zonder betrokkenheid van het parlement en er is nauwelijks
rechtsbescherming tegen besluiten van internationale organisaties.
In deze samenvatting wordt het internationaal publiekrecht eerst behandelt als recht. Er
wordt voornamelijk gesproken over het juridische karakter van het internationaal recht. Ten
tweede wordt het internationaal recht behandelt als een verbrokkelde rechtsorde met
verschillende gebieden. Deze verschillende gebieden worden bijeengehouden door
fundamentele beginselen, deze worden ook behandelt. Tot slot worden de
wisselwerkingen tussen internationaal recht en nationaal recht behandelt.
ontstaan van het internationale publiekrecht
Rond 3000 v. Chr waren al vormen van rechtsbetrekkingen tussen autonome politieke
gemeenschappen te vinden. Dit gebeurde niet alleen in Europa bij de Griekse stadstaten,
maar het kwam ook voor in wat nu China en India zijn. Politieke organisatievormen waren
echter gedurende grote delen van de geschiedenis te zwak om gecentraliseerd publiek
gezag uit te oefenen en betrekkingen te onderhouden mat andere entiteiten. Monarchen
hadden slechts een beperkte macht, deze moest gedeeld worden met de adel en de paus.
Ook bestond er geen scheiding tussen publieke en private belangen. De oorsprong van
het internationaal publiekrecht is te vinden bij het ontstaan van onafhankelijke en
soevereine staten in Europa. Voor het vreedzaam naast elkaar bestaan van staten moest
een rechtstelsel komen die de onafhankelijkheid van staten beschermd. Vrijheid en
gelijkheid moest worden nagestreefd door een rechtsstelsel dat voor allen op gelijke voet
van toepassing is. Internationaal publiekrecht had als functie, het bevorderen van het
vreedzaam samenleven (co-existentie) van staten.
De Vrede van Westfalen van 1648 zorgde voor een systeem van soevereine en gelijke
staten die niet waren onderworpen aan een hoger gezag. Sindsdien kon er onderscheid
gemaakt worden tussen het publieke gezag, uitoefening door de staat, en de private
belangen van de monarch. Internationaal publiekrecht was eerst van toepassing in
, Europa, maar door kolonisatie werden andere staten onderworpen aan het gevormde
internationaal recht. Europese staten sloten met andere georganiseerde politieke entiteiten
capitulaties (overeenkomsten die belangen van onderdanen in die gebieden
beschermden). In de tijd van kolonisatie bleef het internationaal publiekrecht vooral
Europees internationaal publiekrecht, wel ontwikkelden zich beginselen in die tijd. Na de
Eerste Wereldoorlog verloor Europa zijn greep op de internationale rechtsorde. De
opkomst van de Verenigde staten en de Sovjet-Unie als communistisch systeem maakte
een eind aan de ideologische eenheid van Europa.
Het beginsel van zelfbeschikking werd in 1945 aanvaardt als rechtsbeginsel in het
Handvest van de Verenigde Naties. Vele koloniale rijken werden ontmanteld en hierdoor
steeg het aantal staten van 50 naar 190. Vanaf toen kon gezegd worden dat internationaal
publiekrecht de gehele wereld omvat. Sinds de Tweede Wereldoorlog is de dominantie van
soevereine staten afgenomen. Dit door de opkomst van niet-statelijke instituties en het
ontstaan van bovennationale vormen van organisatie.
Wat houdt internationaal publiekrecht in?
Wat houdt internationaal publiekrecht in het algemeen in?
Internationaal publiekrecht regelt de uitoefening van publiek gezag in de internationale
gemeenschap. Het kent bevoegdheden toe aan entiteiten en biedt een juridisch kader voor
de uitoefening van deze bevoegdheden.
De termen volkenrecht en internationaal recht zijn van belang. De term volkenrecht vloeit
voort uit de Latijnse term 'Ius gentium' (recht dat op alle burgers van toepassing is).
Volkenrecht werd gebruikt als term voor het aanduiden van het recht dat tussen staten
gold. In de internationale rechtsorde zijn niet alleen staten actoren. De term internationaal
publiekrecht sluit beter aan bij de veelzijdigheid. Internationaal recht wordt gezien als het
synoniem van internationaal publiekrecht, maar is breder omdat het ook internationaal
privaatrecht inhoudt.
Wat is de verhouding tussen nationaal en internationaal recht?
In de Nederlandse rechtsorde worden de wet en contracten als rechtscheppend erkend.
Internationaal recht kent vier rechtsbronnen: gewoonterecht (recht dat ontstaat uit
statenpraktijk en rechtsovertuiging), verdragen, besluiten van internationale organisaties
en algemene rechtsbeginselen.
In internationaal recht heb je twee opvattingen over het samengaan van de
internationale en nationale rechtsorde. De dualistische opvatting neemt aan dat de
internationale en de nationale rechtsorde geheel gescheiden rechtssystemen zijn. De
soevereiniteit van een staat zorgt ervoor dat internationaal recht niet boven de staat kan
staan. Deze opvatting is ontstaan door nationalistische opvattingen. De monistische leer
gaat uit van één rechtsorde waar internationaal en nationaal recht een deel van uitmaakt.
Internationaal recht werd gezien als recht dat de macht van de staat kon beperken. De
pluralistische opvatting gaat uit van een niet-hiërarchische ordening van naast elkaar
staande rechtsordes.
Een regel van nationaal recht heeft geen juridische betekenis in de internationale
rechtsorde. Anders zou één staat internationale rechtsregels kunnen vaststellen met
rechtsgevolgen voor andere staten. Internationaal recht kan niet zelf bepalen welke
rechtsgevolgen het heeft in de nationale rechtsorde. Dit laat de formele scheiding zien van
internationaal en nationaal recht. Hier moeten wel drie kanttekeningen worden geplaatst.
Ten eerste richt internationaal recht zich voornamelijk tot natuurlijke personen. Ten tweede
heeft internationaal recht meer betrekking op onderwerpen die door nationaal recht
worden gereguleerd. Ten derde hebben staten hun nationale rechtsorde opengesteld voor
de toepassing van internationaal recht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Loekvklaveren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.10. You're not tied to anything after your purchase.
