Casus 4: Zwaarder voor moeder en kind
Groei en Ontwikkeling II
Leerdoelen:
1. Fysiologische veranderingen van de moeder tijdens de zwangerschap
a. Hormonaal
b. Hemodynamisch
c. Oedeem
d. Melkproductie
2. Lichamelijke veranderingen van de moeder tijdens de zwangerschap
3. Anatomie en functie placenta & bloedvoorziening van de foetus
4. Ontwikkeling van de foetus vanaf het tweede trimester
5. De gevolgen van fysieke en psychische stress, intoxicaties en andere factoren op de
zwangerschap
6. Hoe zit het met zwangerschaps- en ouderschapsverlof
7. Verschil zuurstofdissociatiecurve moeder en kind
Fysiologische veranderingen van de moeder tijdens de zwangerschap
Hormonaal
De meeste functionele veranderingen in de zwangerschap zijn directe of indirecte hormoondefecten.
Tot de 7e week speelt het corpus luteum daarbij een essentiële rol, daarna wordt die rol door de
placenta overgenomen.
Schildklier
Er is een oestrogeenafhankelijke toename in thyroxine (T4)-bindende globuline (TBG) en een
afname van de hoeveelheid circulerend jodium. Hierdoor neemt de schildklier 13% in grootte toe en
stijgt de thyroxine afgifte. HCG heeft ook een affiniteit met de TSH-receptor in de schildklier. Door
deze drie factoren neemt het T4 gehalte toe. Dit extra geproduceerde T4 laat niet het serum T4
toenemen, omdat het bindt aan TBG of wordt afgebroken door de placenta. Het tegemoet komen
aan deze schildklierveranderingen vereist een dagelijkse jodiumopname.
Bijnieren
De zona fasciculata, de productieplaats van glucocorticoïden, neemt in omvang toe. Dit lijkt samen te
hangen met een toegenomen aanmaak in cortisol. Omdat de afbraak van cortisol vertraagd is stijgt
de perifere cortisolspiegel gedurende de zwangerschap. Door een oestrogeenafhankelijke hogere
aanmaak in de lever gaat de cortisolstijging vergezeld van een toename in de circulerende
corticoïdbindende globuline (CBG).
Zwangere vrouwen hebben vaak ook een toegenomen secretie van aldosteron. Dit zorgt voor meer
natrium opname, en daardoor een zwangerschapshypertensie.
Pancreas
De bètacellen worden tijdens de zwangerschap groter, waardoor de insulinespiegel toeneemt.
Hypothalamus
Tijdens de zwangerschap verdubbelt de omvang van de hypofyse. Hierdoor neemt de productie van
corticotropine, thyrotropine en prolactine toe. De secretie van FSH en LH wordt bijna volledig
onderdrukt door de oestrogenen en progesteron.
, Hormonen uit de placenta
Human chorionic gonadotropin (HCG)
HCG wordt uitgescheiden door de trofoblastcellen in de vloeistoffen van de moeder. De secretie kan
voor het eerst gemeten worden 8-9 dagen na de ovulatie. Dan stijgt het level tot ongeveer 10-12
weken en daalt dan weer tot 16-20 weken.
HCG zorgt ervoor dat het corpus luteum niet verdwijnt na de maandelijkse seksuele cyclus. Het zorgt
er juist voor dat het corpus luteum grotere hoeveelheden geslachtshormonen – oestrogeen en
progesteron – gaat uitscheiden. Deze hormonen voorkomen menstruatie en zorgen ervoor dat het
endometrium groter wordt en nutriënten gaat opslaan.
Na 12 weken gaat de placenta de productie van oestrogenen en progesteron overnemen. Tussen 13-
17 weken verdwijnt het corpus luteum.
Ook stimuleert HCG de productie van testosteron in een mannelijke foetus.
Oestrogenen
Oestrogenen worden geproduceerd door de syncytiale trofoblastcellen. Ze worden geproduceerd uit
androgenen die afkomstig zijn uit de bijnieren van de moeder en foetus. Ze worden naar de placenta
gebracht en daar door trofoblastcellen omgezet in oestradiol, oestron en oestriol.
Tijdens zwangerschap zorgen oestrogenen voor (1) vergroting van de uterus, (2) vergroting van de
borsten en groei van de klieren, (3) vergroting van de externe genitalia. Ook relaxeren ze de
ligamenten in de pelvis, zodat de symphysis pubis elastischer wordt. Hierdoor wordt de bevalling
makkelijker.
Progesteron
De effecten van progesteron die essentieel zijn voor de zwangerschap zijn:
1. Progesteron zorgt voor de ontwikkeling van deciduale cellen in het endometrium, die
belangrijk zijn bij de voeding van de embryo.
2. Progesteron vermindert de contractiliteit van de uterus, waardoor er geen spontane abortus
kan ontstaan.
3. Progesteron draagt bij aan de ontwikkeling van de conceptus, nog voor de innesteling.
4. Progesteron helpt oestrogeen bij het voorbereiden op de lactatie.
Renaal
Blaas wordt verdrukt
Renale bloedflow omhoog
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lizvanloon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.