Summary
Volledige Nederlands vertaalde samenvatting Voedingsleer
- Course
- Institution
- Book
Volledige samenvatting voor het vak voedingsleer, vertaling vanuit het Engels naar Nederlands
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
6671 Samenvatting Voedingsleer - The Science Of Nutrition
Seller
Follow
reneesjerp
Content preview
Hoofdstuk 1Wetenschap van voeding en hoe is het geëvolueerd:
Voedsel: planten en dieren die we consumeren. Het bevat de energie en voedingsstoffen die
ons lichaam nodig heeft om in leven te blijven en groei en gezondheid te ondersteunen.
Voeding: is een wetenschap: met name wetenschap die voedsel bestudeert en hoe voedsel
ons lichaam voedt en gezondheid beïnvloedt. Het identificeert de processen waarmee we de
voedingstoffen in voedsel consumeren, verteren, metaboliseren en opslaan en hoe deze
voedingsstoffen ons lichaam beïnvloeden.
- Voeding is ook het bestuderen van de factoren die ons eetpatroon beïnvloeden, doen
van aanbevelingen over hoeveelheid die van elk type voedsel zouden moeten eten,
handhaven van voedselveiligheid en aanpakken van problemen gerelateerd aan
productie van voedsel en wereldwijde voorziening.
Halverwege 18e eeuw lang voordat Vitamine C was geïdentificeerd, ontdekten onderzoekers
dat vitamine C-tekort ziekte ‘scheurbuik’ die gewrichtspijn, weefselafbraak en dood
veroorzaakt, kon worden voorkomen door citrusvruchten te consumeren.
Halverwege 19e eeuw waren de 3 energieleverende voedingsstoffen: koolhydraten, vetten,
eiwitten geïdentificeerd net als een aantal essentiële mineralen. Voeding kwam tot zijn recht
als wetenschappelijke discipline.
Vitamines werden niet herkend, sommige dodelijke ziekten waarvan nu bekend is dat ze te
wijten zijn aan vitaminetekorten, werden toen verweten aan infectie. Nederlandse arts
Christian Eijkman in jaren 1880 bestudeerde dodelijke zenuwziekte ‘beriberi’, voerde
experimenten uit om veroorzakende bacterie op te sporen. Ontdekte dat vervangen van witte
rijst door volkoren bruine rijst in het dieet van de patiënt de ziekte geneest. Vermoedde dat
iets in bruine rijst weerstand bood tegen de ‘beriberi-kiem’. Pas in 20e eeuw werd
ontbrekende stof in witte rijst B-vitamine Thiamine, geïdentificeerd en werd beriberi
geclassificeerd als deficiëntieziekte.
Niacine, andere vitamine-B, ontdekt door Dr. Joseph Goldberger begin 1900.
Gedurende eerste helft 20e eeuw bleef onderzoek zich richten op identificeren en voorkomen
van deficiëntieziekten. Na WO II bij verbetering Amerikaanse dieet, werd nieuw doel voor
voedingsonderzoek: nastreven en ondersteunen van welzijn en voorkomen en behandelen
van chronische ziekten: ziekten die langzaam opkomen en jaren aanhouden, vaak ondanks
behandeling. Obesitas, hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en verschillende vormen van
kanker.
In de 20e eeuw Dr Joseph Goldberger beheerste uitbraken als gele koorts in Lousiana tot
tyfus in Mexico. In 1914 de vraag om Pellegra aan te pakken, gekenmerkt door huiduitslag,
diarree en mentale stoornissen. Hij begon de ziekte te bestuderen door voorkomen ervan bij
groepen mensen nauwkeurig te observeren: kan een voedingstekort Pellegra veroorzaken?
Hij voedde getroffen wezen en gevangenen die beperkt dieet op basis van maïs hadden
gevolgd, met verscheidenheid aan voedsel dat rijk is aan voedingsstoffen, waaronder vlees.
Ze herstelden. Mensen die geen Pellegra hadden en dit dieet volgende kregen geen
Pellegra. De precieze component in de voeding dat Pellegra genas kon hij niet identificeren,
maar vond biergist dat toegevoegd werd aan het dieet de ziekte voorkwam of omkeerde.
Kort na het overlijden van Goldberger in 1937 identificeerden wetenschappers de precieze
voedingsstof: niacine, B-vitaminen, aanwezig in biergist.
Hoe draagt voeding bij aan gezondheid: goede voeding kan ons helpen onze gezondheid
te verbeteren, bepaalde ziekten te voorkomen, gewenst gewicht te bereiken en behouden,
en vitaliteit te behouden.
Voeding is een van de vele factoren die welzijn ondersteunen: welzijn wordt beschouwd als
een actief proces waar we elke dag aan werken. Het consumeren van een voedzaam dieet
draagt op verschillende manieren bij aan welzijn, door energie en functionele chemicaliën te
leveren die ons helpen om fysiek en mentale taken uit te voeren en ons vermogen om
infecties af te weren te vergroten:
- Ondersteunt om dagelijkse activiteiten uit te voeren
- Verbetert het concentratievermogen en mentale taken uit te voeren
, - Versterkt het vermogen om infecties te bestrijden door het immuunsysteem in stand
te houden
- Biedt mogelijkheden voor sociale interacties door gedeelde kook- en eetervaringen
Onze voedingstoestand wordt beïnvloed door hoeveel energie we besteden aan dagelijkse
activiteiten, en het niveau van fysieke activiteit beïnvloedt hoe de voedingsstoffen gebruikt
worden die geconsumeerd worden. Bij een voedzame maaltijd zijn we in staat meer
inspannende activiteiten gedurende langere tijd uit te voeren, bij een slecht dieet of bij een
levensstijl met weinig activiteiten (veel zitten) of een combinatie van die 2 kan leiden tot
ernstige gezondheidsproblemen. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat
gezonde voeding en regelmatige lichaamsbeweging gevoelens van welzijn kunnen verhogen
en gevoelens van angst en depressie kunnen verminderen.
Een gezond dieet kan sommige ziekten voorkomen en risico voor anderen verkleinen:
voeding speelt een rol, van directe oorzaak tot milde invloed bij het ontstaan van veel
ziekten. De ontdekkingen hiervan brachten voedingsdeskundigen ertoe om richtlijnen te
ontwikkelen voor inname van voedingsstoffen die hoog genoeg zijn om deficiëntieziekten te
voorkomen, en om te lobbyen van voedingsmiddelen met zorgwekkende voedingsstoffen.
Naast het direct veroorzaken van ziekte kan slechte voeding een subtiele invloed hebben op
de gezondheid, het kan bijdragen aan ontwikkeling van broze botten: osteoporose, en aan
progressie van sommige vormen van kanker. Slechte voeding wordt sterk in verband
gebracht met 3 chronische ziekten: hartaandoeningen, beroertes en diabetes.
Zwaarlijvigheid is de belangrijkste link tussen slechte voeding en sterfte. Obesitas is het
gevolg van meer energie nuttigen dan verbruiken. Obesitas is een risicofactor voor
hartaandoeningen, beroertes, diabetes type 2 en sommige vormen van kanker. De
prevalentie van obesitas is de afgelopen 30 jaar drastisch toegenomen.
Wat zijn voedingsstoffen: voedingsmiddelen zijn samengesteld uit veel chemische stoffen,
waarvan sommige niet nuttig zijn voor het lichaam en andere cruciaal zijn voor de groei en
functioneren van de mens. De 6 voedingsstoffen die in voedingsmiddelen voorkomen:
Koolhydraten:
- Functies: primaire energiebron voor het lichaam
- Samengesteld uit: ketens van koolstof, waterstof en zuurstof
- Beste voedselbronnen: volle granen, groenten, fruit
Eiwitten:
- Functies: ondersteuning weefselgroei, reparatie en onderhoud
- Samengesteld uit: aminozuren bestaande uit koolstof, waterstof, zuurstof en stikstof
- Beste voedselbronnen: vlees, zuivelproducten, zaden, noten, peulvruchten
Mineralen:
- Functies: assisteren bij vloeistofregulatie en energieproductie, gezondheid van bloed
en botten behouden, lichaam ontdoen van schadelijke bijproducten van stofwisseling
- Samengesteld uit: enkele elementen als natrium, kalium, calcium, ijzer
- Beste voedselbronnen: fruit, groenten, zuivelproducten, vlees
Vetten en oliën:
- Functies: belangrijke energiebron in rust en tijdens inspanning van lage intensiteit
- Samengesteld uit: koolstof, waterstof, zuurstof
- Beste voedselbronnen: plantaardige oliën, boter en zuivelproducten
Vitamines:
- Functies: assisteren bij vrijgeven van macronutriënten, cruciaal voor opbouwen en
onderhouden van botten, spieren en bloed, ondersteuning van imuunfunctie en visie
- Samengesteld uit: in vet oplosbare en in water oplosbare verbindingen
- Beste voedselbronnen: fruit, groenten, zuivelproducten, vlees
Water:
- Functies: zorgt voor goede vochtbalans, helpt bij regulering van zenuwimpulsen,
lichaamstemperatuur en spiercontracties
- Samengesteld uit: waterstof en zuurstof
, - Beste voedselbronnen: water, sappen, soepen, fruit, groenten
‘Biologisch’ wordt vaak gebruikt om voedingsmiddelen te beschrijven die zijn verbouwd met
weinig/geen gebruik van chemicaliën.
‘Organisch’: voedingsstoffen bevatten elementen koolstof en waterstof, essentiële
componenten van levende organismen. Koolhydraten, vetten, eiwitten, vitaminen zijn
organisch.
Mineralen en water zijn anorganisch.
Zowel organische als anorganische voedingsstoffen zijn essentieel voor het in stand houden
van het leven, maar verschillen in structuren, functies en basischemie.
3 macronutriënten leveren energie: koolhydraten, vetten en eiwitten zijn de enige
voedingsstoffen in voedingsmiddelen die energie leveren: worden afgebroken en weer
samengevoegd tot brandstof die het lichaam gebruikt om fysieke activiteit en fysiologische
basis functioneren te ondersteunen. Met water worden de energetische voedingsstoffen
macronutriënten genoemd, macro: groot. Macronutriënten zijn de voedingsstoffen die in
relatief grote hoeveelheden nodig zijn om normale functie en gezondheid te ondersteunen.
Alcohol zit in bepaalde dranken en voedingsstoffen en levert energie, maar wordt niet als
voedingsstof beschouwd omdat het de regulatie van lichaamsfuncties of opbouw/reparatie
van weefsels niet ondersteunt. Alcohol wordt beschouw als een drug of toxine.
Energie wordt gemeten in kilocaloriën: een kilocalorie is de hoeveelheid warmte die nodig is
om de temperatuur van 1 kilogram water met 1 graad Celsius te verhogen.
1 gram koolhydraten = 4kcal.
Kilo is voorvoegsel dat in metrieke stelsel wordt gebruikt om 1.000 aan te geven. Technisch
gezien is 1 kilocalorie gelijk aan 1.000 calorieën. Kilocalorie wordt ook wel grote calorie of
Calorie genoemd.
Koolhydraten en eiwitten leveren 4kcal per gram, alcohol levert 7 kcal per gram en vetten
leveren 9kcal per gram. Voor elke gram vet die we consumeren krijgen we meer dan 2x de
energie die we halen uit een gram koolhydraten of eiwitten.
Uitrekenen hoeveel calorieën koolhydraten, eiwitten, vetten er in een totale voedingsinname
per dag zit:
- Koolhydraten en eiwitten: aantal gram koolhydraten/eiwitten die dag genomen x
4kcal/g = … kcal koolhydraten/eiwitten
Aantal kcal koolhydraten/eiwitten : aantal calorieën genuttigd die dag, x 100 = ..%
koolhydraten/eiwitten
- Vetten: aantal gram vetten die dag genomen x 9kcal = …kcal vetten
Aantal vetten : totale aantal calorieën die dag x 100 = ..% vetten
Koolhydraten zijn een primaire brandstofbron: met name voor neurologisch functioneren en
lichaamsbeweging. Koolhydraat: koolstof= koolstof, hydraat= water. Water bestaat uit
waterstof en zuurstof. Koolhydraat is samengesteld uit ketens koolstof, waterstof en zuurstof.
Ze komen voor in rijst, tarwe en andere granen, groenten en fruit, peulvruchten: linzen,
bonen, erwten; zaden, noten, melk en andere zuivelproducten. Vezel wordt ook
geclassificeerd als een soort koolhydraat.
Vetten leveren energie: vetten zijn een diverse groep organische stoffen die grotendeels
onoplosbaar zijn in water. In voedingsmiddelen worden ze aangetroffen als vetten en
vloeibare oliën. Ze omvatten tryglyceriden, fosfolipiden en sterolen. Zijn voornamelijk
samengesteld uit koolstof, waterstof en zuurstof; fosfolipiden ook fosfor en soms stikstof;
vetten bevatten verhoudingsgewijs veel minder zuurstof en water dan koolhydraten, verklaart
gedeeltelijk waarom ze meer energie per gram opleveren dan koolhydraten en eiwitten.
Tryglyceriden zijn meest voorkomende vetten in voedingsmiddelen. Zijn samengesteld uit
alcoholmolecuul: glycerol, gehecht aan 3 zuurmoleculen: vetzuren. Tryglyceriden oefenen in
voedingsmiddelen verschillende gezondheidseffecten uit, afhankelijk van het type vetzuren
, dat ze bevatten. Sommige vetzuren worden in verband gebracht met verhoogd risico op
chronische ziekten, sommige anderen: essentiële vetzuren beschermen onze gezondheid.
Tryglyceriden zijn belangrijke energiebron wanneer we in rust zijn en tijdens inspanning van
lage tot matige intensiteit. Grote hoeveelheden tryglyceriden worden opgeslagen als
vetweefsel of lichaamsvet, deze reserves kunnen worden afgebroken voor energie tijdens
periodes van vasten, tijdens het slapen. Voedingsmiddelen die vetten bevatten zijn belangrijk
voor de opname van in vet oplosbare vitaminen.
Fosfolipiden zijn een type vetten dat fosfaat bevat. Het lichaam synthetiseert fosfolipiden en
ze komen voor in aantal voedingsmiddelen. Cholesterol is een vorm van vetten die wordt
gesynthetiseerd in de lever en andere lichaamsweefsels. Het is verkrijgbaar in
voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong als vlees en eieren. Plantsterolen zitten in
plantaardige voedingsmiddelen als plantaardige oliën.
Eiwitten ondersteunen weefselgroei, herstel en onderhoud: eiwitten bevatten koolstof,
waterstof en zuurstof, maar verschillen van koolhydraten en vetten doordat ze stikstof
bevatten, dit maakt zich tot kleine bouwstenen: aminozuren. Eiwitten worden afgebroken tot
aminozuren, die voegen zich samen om lichaamseiwitten te bouwen, bijv eiwitten in spieren
en bloed.
Eiwitten leveren energie maar zijn niet de primaire energiebron. Eiwitten spelen belangrijke
rol bij opbouwen, repareren en onderhouden van cellen en weefsels, helpen bij reguleren
van stofwisseling en vochtbalans.
Komen in voedingsmiddelen voor als vlees, zuivelproducten, zaden, noten, peulvruchten.
Kleine hoeveelheden in groenten en volle granen
Micronutriënten helpen bij de regulatie van fysiologische processen: vitaminen en
mineralen worden micronutriënten genoemd omdat we relatief kleine hoeveelheden hiervan
nodig hebben om de normale gezondheid en lichaamsfuncties te ondersteunen.
Vitaminen: organische verbindingen, helpen bij regulatie van fysiologische processen van
lichaam, bevatten geen energie, zijn essentieel voor metabolisme: proces waarbij
koolhydraten, vetten en eiwitten worden afgebroken tot kleinere chemicaliën die ons lichaam
kan opnemen en gebruiken. Cruciaal van belang bij opbouwen en behouden gezonde
botten, bloed en spieren
Type Namen Kenmerken
Vet oplosbaar A, D, E, K Oplosbaar in vet
Opgeslagen in menselijk lichaam
Toxiciteit kan optreden bij consumeren
van overtollige hoeveelheden, die zich
ophopen in het lichaam
In water oplosbaar C, B- vitaminen thiamine, Oplosbaar in water
riboflavine, niacine, B6, Wordt in geen enkele mate in menselijk
B12, pantotheenzuur, lichaam opgeslagen
biotine (foliumzuur) Overtollig uitgescheiden in urine
Toxiciteit treedt over algemeen alleen
op als gevolg van vitamine aanvulling
Omdat ons lichaam de meeste vitamines niet kan synthetiseren moeten we ze via onze
voeding binnenkrijgen. Zowel in vet oplosbare als in water oplosbare vitamines zijn
essentieel voor onze gezondheid en zijn te vinden in verscheidenheid aan
voedingsmiddelen.
Mineralen: natrium, calcium, ijzer en nog veel meer, geclassificeerd als anorganisch omdat
ze geen koolstof en waterstof bevatten. Ze bevatten eigenlijk helemaal geen andere stoffen.
Doordat ze in eenvoudigst mogelijke chemische vorm bestaan kunnen ze niet worden
afgebroken tijdens de spijsvertering of wanneer ons lichaam ze gebruikt om de normale
functie te bevorderen. Ze kunnen niet worden vernietigd door hitte en licht. Ze behouden hun
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller reneesjerp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78110 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now